روان درمانی بازار ارز با نسخه عمانی
در روزهایی که قیمت دلار در حال شکستن رکوردهای پیشین خود در بازار است؛ آغاز مذاکرات میان روسای کل بانک مرکزی عمان و ایران بازهم گمانه زنی درباره بازگشت بخشی منابع دلاری توقیف شده ایران در سایر کشورها را تقویت کرده است.
روز چهارشنبه بود که طاهر بن سالم العمری، رییس کل بانک مرکزی عمان در رای هیاتی به وارد تهران شد. روز پنجشنبه نیز بانک مرکزی و سایر خبرگزاریها از دیدار و آغاز مذاکرات میان روسای بانک مرکزی عمان و ایران در ساختمان میرداماد درباره مسائل بانکی خبر دادند.
پیش از این بروابط عمومی بانک مرکزی توسعه روابط بانکی و بینالمللی ایران و عمان، محور گفتگوهای صالح آبادی و طاهر بن سالم العمری روسای بانکهای مرکزی ایران و عمان اعلام کرده بود. این در حالی است که در سالهای گذشته، عمان موفق شده است تا نقش میانجی در مذاکرات لغو تحریمها و همچنین آزادسازی ارزهای مسدودی ایران را به خوبی ایفا کند. همین پیشینه تاریخی موجب شده تا این دفعه نیز زمزمههایی مبنی بر رفع توقیف بخشی از منابع دلاری ایران و احتمال تزریق آن به بازار جهت ایجاد آرامش در بازار ارز شنیده شود.
سفر رییس بانک مرکزی عمان به تهران در حالی انجام میشود که به تازگی اخباری از حصول پیشرفتهایی در روند آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران در برخی از کشورها از جمله کره جنوبی منتشر شده و گویی در روند این موضوع کشور عمان نقش مهمی ایفا کرده و طبق برخی از اخبار احتمالا پولهای بلوکه شده در صورت آزادسازی به حساب بانک مرکزی ایران در عمان واریز خواهد شد. از طرف دیگر مدتی قبل رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران اعلام کرد که در تلاش هستیم تا سه بازداشت شده آمریکایی را از ایران بازگردانیم. در چنین شرایطی پایگاه خبری نور نیوز (رسانه نزدیک به دبیرخانه شورای امنیت ملی) در مهرماه در خبری نوشت: طی هفتههای اخیر مذاکرات فشردهای با وساطت یکی از کشورهای منطقه درباره آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا انجام و میلیاردها دلار از منابع ارزی مسدود شده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است. بر این اساس؛ ایران هنوز حسابهای اعلامی برای انتقال منابع مذکور را بنا بر ملاحظات بانکی نپذیرفته و حسابهای جدیدی را به این منظور معرفی کرده است.
پیش از این مقامات ایرانی هم خبر از توافق برای آزاد سازی اموال ایران در کره جنوبی را رسانهای کردند و هم تاکید کردند یکی از کشورهای منطقه عهده دار تنظیم برنامهای برای انتقال این اموال به جمهوری اسلامی ایران است. نظر به انچه گذشت دور از ذهن نیست که سفر رییس بانک مرکزی عمان به جمهوری اسلامی با همین هدف صورت پذیرد. بازار ارز در چه شرایطی است؟ از دو ماه قبل تاکتون دلار در کانال ۳۱ و ۳۲ هزار تومان در نوسان بود. در این بازه زمانی دلار سه بار برای ورود به کانال ۳۳ هزار تومان خیز برداشت و سریع عقب رانده شده. اما نهایتا چند روز گذشته وارد کانال ۳۳ هزار تومانی شد و صرف زمان بسیار اندکی این کانال را پشت سر گذاشت. در نهایت روز چهارشنبه ۱۱ آبان ماه بود که قیمت دلار از محدوده تاریخی خود عبور کرده و به قیمت بی سابقهای رسید که حاکی از ثبت رکوردی عجیب و تاریخی برای قیمت دلار است.
طبق نرخهایی که از معاملات نقدی در بازار آزاد روز چهارشنبه اعلام شده، نرخ دلار ساعتی با عبور از مرز ۳۴ هزار تومانی، رکورد جدیدی را ثبت کرد.
پیش از این بسیاری از کارشناسان اقتصادی پیشبینی کرده بودند که قیمت دلار در نیمه نخست سال با ارزش ذاتی خود فاصله دارد و بازارساز با دستکاری، قیمتها را در محدوده مشخصی ثابت نگه داشته است. این کارشناسان بارها هشدار داده بودند که این دستکاری به معنای فشردن فنر ارز است و اگر دولت نتواند با تزریق ارز بیشتر، فنر را همچنان نگه دارد، باید منتظر جهش قیمت دلار باشیم. اما مساله دیگری که وجود دارد این است که باید منتظر واکنش بازارساز به قیمت دلار هم بود. این گمانه وجود دارد که دولت این بار هم مانند دفعات قبل، وارد بازار شود و با تزریق گسترده ارز، بازار را دوباره کنترل کند و قیمتها را به پایین بکشاند.