زمستان سخت مردم و صنایع اروپا؛ ضرر 1000 میلیارد دلاری اروپا از تحریم گازی روسیه/ تداوم بحران گاز منجر به خروج سنگین سرمایه از اروپا خواهد شد

به گزارش تابناک اقتصادی؛ زمستان سخت اروپا هنوز شروع نشده، شاهد کاهش شدید تولید صنایع انرژی‌بر و نیازمند خوراک گازی هستیم. تنها با نزدیک شدن به زمستان اروپا، کشور آلمان به عنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد اروپا، طی ماه‌های پایانی سال ۲۰۲۲ و قبل از زمستان ۲۰۲۳، جای خود را به ایران داد و ایران به رده هفتم تولید فولاد جهانی رسید و آلمان به رتبه‌های بعدی تنزل کرد. این در حالی است که در تاریخ صنعت فولاد ایران، این موضوع برای اولین بار رخ داده است که ایران به رده هفتم تولید فولاد دنیا برسد.

از طرف دیگر، تولید محصولات شیمیایی اروپا نیز به عنوان قطب صنعت مواد شیمیایی دنیا به دلیل وابستگی به خوراک گاز، به شدت کاهش یافته است و طبق اعلام انجمن بین‌المللی کود واردات کود‌های شیمیایی با ماده اولیه اوره و خوراک گازی، توسط اروپا در نیمه پایانی سال ۲۰۲۲ به شدت افزایش یافته است که نشان از کاهش شدید تولید این محصول در اروپا دارد.

زمستان سخت اروپا هنوز شروع نشده، تلفات جبران‌ناپذیری از صنعت این قاره گرفته است و زمستان سخت ایران با حفظ تولید به سمت تاریخ‌سازی در رتبه‌های تولیدی دنیا و گرفتن بازار‌های صادراتی کشور‌های اروپایی رفته است.

نکته بسیار مهم دیگر شروع بهینه‌سازی مصرف گاز از خود دولت است که به نوعی به جای فشار بیشتر بر مردم، با یک حرکت امیدبخش، ابتدا اصلاح مصرف را از درون شروع کرده است و این در حالی است که این اقدام مهم و اثرگذار دولت، توسط جریان غربگرا و منتقد دولت با عنوان زمستان سخت ایران بازگو می‌شود، اما دولت سیزدهم بالعکس دولت قبل قدم‌های مهمی در زمینه اصلاح مصرف و کاهش اتلاف گاز برداشته است و با استفاده از قرارداد‌های سوآپ گازی با ترکمنستان و روسیه نیز شهر‌های شمالی کشور که در زمستان سال‌های ۹۸ و ۹۹ با قطعی گاز روبرو بودند؛ نه تنها قطعی گازی ندارند، بلکه حتی افت فشار را نیز تجربه نکردند. این اقدامات مهم نشان از بازگشت عقلانیت و بهینه‌سازی مصرف در بخش‌های دولتی و انتقال آن است و هیچ ارتباطی با زمستان سخت ندارد.

در همین رابطه با مهدی هاشم‌زاده مدیر گروه انرژی اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد به گفتگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

هاشم‌زاده مدیر گروه انرژی اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد در گفتگو با تابناک اقتصادی با اشاره به اینکه عبارت زمستان سخت اروپا و بحران انرژی اروپا از چه زمانی شروع شد؛ اظهار کرد: با شروع جنگ اوکراین با روسیه در اواسط زمستان ۲۰۲۲ و تحریم گازی روسیه علیه اتحادیه اروپا و پیش بینی تداوم جنگ تا چندین سال، بحث بحران انرژی اروپا و «زمستان سخت اروپا» در همه رسانه‌های غربی و شرقی مطرح شد. در حالی که روزانه گزارش‌ها و خبر‌های متعددی از وضعیت بغرنج اروپایی‌ها و دست و پا زدن‌های بی وقفه‌شان برای بیرون آمدن از این باتلاق منتشر می‌شود، گروهی با تمسخر ایده‌ی «زمستان سخت» سعی دارند بگویند این ایران است که در سردترین فصل سال دچار گرفتاری و بحران است، نه اروپا!

وی ادامه داد: تنها بررسی وضعیت صنایع و مصرف انرژی در عموم جامعه، به خوبی نشان از وضعیت بسیار متفاوت زمستان امسال خواهیم بود. مسئله تحریم گاز روسیه و رفتن به سراغ دیگر منابع گازی، برای اروپا که نزدیک‌ترین و ارزان‌ترین گاز در دسترسش، گاز روسیه است؛ بسیار هزینه‌زا است و همین موضوع سبب شده است که نه تنها، گاز به میزان کافی در اروپا نباشد، بلکه قیمت گاز جایگزین در دسترس نیز بسیار افزایش یابد و قابل مقایسه نباشد.

هاشم‌زاده با اشاره به زمستان سخت مردم اروپا اظهار کرد: برای مردم این رویکرد سبب شده است که قبوض برق به شدت افزایش یابد. طبق گزارش موسسه statista اروپا زمستان سختی در پیش دارد و بدون گاز طبیعی روسیه با کمبود انرژی مواجه است. این امر قبوض گرمایشی را افزایش داده است و خانواده‌ها بیشترین هزینه‌ها را متحمل می‌شوند. تنها در بریتانیا، انتظار می‌رود که از هر سه خانوار یک خانوار در زمستان امسال به فقر انرژی سوق داده شود.

مدیر گروه انرژی اندیشکده سیاست‌گذاری ماهد با بیان این نکته که زمستان سخت تنها مختص مردم اروپا نیست و صنایع نیز به شدت متضرر شدند؛ افزود: طبق گزارش Bruegel، هزینه پرداخت یارانه انرژی توسط کشور‌های اروپایی برای تداوم تولید و عدم کاهش مصرف حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است. این هزینه فارغ از خسارت وارده به صنایع اتحادیه اروپاست که بحران گاز منجر به تعطیلی آن‌ها شده است. این عدد تنها برای مقابله سال اول بحران انرژی و زمستان سخت اروپا است و با تداوم وضعیت ناپایدار تولید، طی سال‌های آینده با خروج سنگین سرمایه‌گذاران صنعتی همراه خواهد بود.

به گفته این کارشناس حوزه انرژی: چالش‌های واقعی در فوریه یا مارس آغاز می‌شوند، زمانی که مخازن ذخیره‌سازی اروپا باید دوباره پر شود، پس از اینکه تقاضای بالای زمستان آ‌ن‌ها را به وضعیتی رسانده است که مخازن نسبت به سال‌های قبل با تخلیه بیشتری همراه شده و حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد بیشتر از میانگین ذخایر در پایان زمستان، با کسری ذخایر مواجه است.

هاشم‌زاده در پایان اظهار کرد: تلاش برای بزرگ‌نمایی مشکل کمبود گاز در ایران و کوچک شمردن بحران انرژی گسترده در اروپا و زمستان سخت و طاقت‌فرسای اروپا، انکار کنندگان این بحران را دچار خطایی کرده که خواسته یا ناخواسته دو موضوع بی ربط را به هم مرتبط می‌کنند. ایران به عنوان کشوری که رتبه نخست ذخایر نفت و گاز را دارد، به صورت گسترده و با قیمتی پایین این ذخایر را در دسترس عموم قرار داده و همین موضوع باعث مصرف بیش از حد و در نتیجه کمبود گاز در برخی از نقاط کشور شده است، اما اروپا با بحران گازی روبرو است که صنایع این کشور را دچار شوک وحشتناکی کرده است که با تداوم تحریم گازی روسیه، به قیمت یخ زدن اروپایی‌ها در سرما و هدر رفتن هزینه‌های این منطقه و نابودی صنایع اروپا به کام آمریکایی در جریان است و تمام خواهد شد.