نامه واعظی 9 مرداد 1400: خزانه تخلیه شده است

به گزارش ایران اکونومیست، محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی به تازگی در مصاحبه‌ای، تحویل خزانه خالی به دولت سیزدهم را انکار کرده است. وی در حالی وضعیت بحرانی خزانه در پایان دولت دوازدهم و آغاز دولت سیزدهم را انکار می‌کند که اظهارات مسئولین دولت قبلی و فعلی، شواهد و آمارها از ناترازی شدید دولت در آن برهه حکایت دارند.

محمود واعظی گویا فراموش کرده که ۹ مرداد ۱۴۰۰ در نامه‌ای به نقل از حسن روحانی از خالی شدن خزانه خبر داده بود. البته واعظی در این نامه از تخلیه شدن همه موجودی خزانه خبر داده بود و احتمالا اکنون دارد با واژگان بازی می‌کند و مدعی شده که خزانه خالی نبوده است، تخلیه شده بود!

انتقاد همتی از دولت روحانی بابت استقراض بی‌رویه از دولت

هرچند فهم وضعیت وخیم خزانه کشور در سال ۱۴۰۰ با نگاهی به میزان رشد هزینه‌ها نسبت به سال قبل از آن دشوار نیست اما بازخوانی هشدار رئیس کل بانک مرکزی دولت دوازدهم درباره استقراض بی‌رویه دولت از بانک مرکزی برای تامین هزینه‌های بودجه و تبعات تورمی شدید آن خالی از لطف نیست.

همتی در روزهای ابتدایی مرداد ماه سال ۱۴۰۰ و در دوران مدیریت دولت دوازدهم نسبت به ناترازی مالی شدید دولت و تبعات تورمی آن هشدار داد و گفت: «روند انتشار پول پرقدرت در چهار ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ بسیار نگران کننده است و اگر سریعا تغییر نکند تبعات بزرگی خواهد داشت. دلیل این رشد، عمدتاً استقراض بی‌رویه دولت از بانک مرکزی در قالب تنخواه‌هایی است که چشم‌اندازی برای تسویه آن‌ها وجود ندارد. در اواخر سال ۱۳۹۹ نیز تأکید کردم که منابع بودجه ۱۴۰۰ غیرواقعی است و کسری زیادی دارد و تأمین افزایش حدود ۱۰۰ درصدی هزینه‌های بودجه ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل امکان پذیر نیست».

نگرانی وزرای روحانی بابت پرداخت حقوق کارمندان

درست چند ماه پس از هشدار همتی، آیت الله رئیسی از اشاره وزرای روحانی به وضعیت مالی بحرانی دولت و نگرانی بابت پرداخت حقوق مرداد ماه ۱۴۰۰ پرده برداشت. رئیس جمهور در گفت و گوی تلویزیونی ۱۴ آذر ۱۴۰۰ گفت: «در روزهای پایانی مرداد ماه که هنوز دولت جدید از مجلس رای اعتماد نگرفته بود و بنده با دولت قبل در حال کار بودم، بحث پرداخت حقوق مرداد ماه مطرح بود و تیم دولت قبل نگران بودند که چگونه بدون استقراض از بانک مرکزی حقوق ماهیانه مرداد را پرداخت کنیم».

از شبیخون بنزینی تا غارت بورسی؛ راهکارهای دولت روحانی برای پر کردن خزانه

افزایش قیمت بنزین موضوعی است که در تمام دولت‌ها تجربه شده و مختص یک دولت نیست. با این حال بحران کسری بودجه و خزانه خالی در دولت روحانی به حدی بود که برای تامین هزینه‌ها به اجرای مخفیانه و ناگهانی افزایش قیمت بنزین روی آورد. دولت روحانی ابتدا قصد داشت در اردیبهشت ماه سال ۹۸ و بدون اطلاع قبلی، قیمت بنزین را افزایش دهد اما خبر این طرح دولت به بیرون درز کرد و دولت برنامه خود برای این کار را تکذیب کرد. سرانجام این طرح در ساعات پایانی نیمه شبی در آبان ماه اجرا شد. افزایش بی سرو صدا و بدون توجیه قیمت بنزین و همچنین اظهارات بعدی مسئولان دولت، اعتراض گسترده مردم را برانگیخت. پس از بروز اعتراضات گسترده مردم و البته برخی ناآرامی‌ها در چندین شهر مختلف، دولت وقت از روی ناچاری اعلام کرد تمام درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین را به مردم بازمی گرداند.

نکته دیگر در این رابطه، نامه شهریور سال ۹۸ همتی رئیس کل بانک مرکزی وقت به حسن روحانی و پیشنهاد وی برای افزیاش قیمت بنزین به ۵ هزار تومان برای جبران کسری بودجه دولت بود که تصویر آن در مناظرات انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ افشا شد.. همه این موارد نشان می‌دهد دولت وقت با بحران خزانه خالی مواجه بوده تا جایی که برای پر کردن خزانه، طرح افزایش قیمت بنزین را به طور ناگهانی اجرا کرد.

غارت مردم در بورس و جیب‌بری علنی دولت وقت برای پر کردن خزانه

دست اندازی مستقیم دولت روحانی در جیب مردم برای پر کردن خزانه تنها به افزایش ناگهانی و بی سر و صدای قیمت بنزین منحصر نیست. پس از اینکه رشد شاخص بورس در ماه‌های پایانی سال ۹۸ سرعت گرفت، دولت وقت با سوءاستفاده از این موضوع، عملا مردم را برای سرمایه‌گذاری در بورس تشویق کرد. اسفند ماه سال ۹۸ در حالی که شاخص بورس در حال ثبت رکوردهای خیره کننده بود، رئیس وقت سازمان بورس برای جلوگیری از تشدید حباب بورس، دامنه نوسان را به ۲ درصد کاهش داد. این اقدام اما با واکنش منفی مقامات بالای دولت روحانی مواجه شد. در نهایت این تصمیم لغو و رئیس وقت از ریاست سازمان بورس برکنار شد. در همین حین تلاش دولتمردان برای کشاندن سرمایه‌های مردم به بورس ادامه داشت تا جایی که حسن روحانی مرداد ماه سال ۹۹ و تنها چند روز قبل از سقوط تاریخی بورس، اعلام کرد: « با شرایطی که بورس نشان می‌دهد اوضاع بهتر خواهد شد؛ مردم باید همه چیز را به بورس بسپارند».

این اظهارات ادامه داشت و حسن روحانی در جلسه ۲۲ مرداد ۹۹ هیات دولت گفت: «همین ای.تی.اف (صندوق‌های سرمایه‌گذاری که دولت به مردم فروخت) که در ماه شهریور و اوایل شهریور سهام آن با تخفیف فروخته می‌شود، اینها همه برای این است که مردم بدانند سکه و دلار جای سرمایه‌گذاری نیست، اما بورس جای سرمایه‌گذاری است».

تنها چند روز بعد زمانی که شاخص بورس به بالای ۲ میلیون واحد رسید، سقوط تاریخی بورس آغاز شد. طی چندین ماه شاخص بورس مدام در مسیر نزول قرار داشت و حدود ۵۰ درصد ریزش کرد. سرمایه‌های مردم هر روز در بازار سرمایه دود می‌شد. حتی در همین شرایط هم دولتمردان تلاش می‌کردند مردم را در بازار سرمایه نگه دارند. در همین راستا محمود واعظی رئیس دفتر روحانی روز اول شهریور ۹۹ با حضور در تلویزیون اعلام کرد: شاخص بورس بین ۱,۶۰۰,۰۰۰ تا ۱,۷۰۰,۰۰۰ واحد اصلاح و سپس به روند خود ادامه می‌دهد». واعظی تلاش می‌کرد با این اظهارات، اعتماد مردم به بازار سرمایه را دوباره جلب کرده و تا حد ممکن، مردم را به سرمایه‌گذاری در بورس تهییج کند. اما شاخص، کف حمایتی واعظی را هم از دست داد و چند ماه بعد به نزدیک یک میلیون واحد هم سقوط کرد.

گزارش‌های رسمی و اظهارات مقامات دولت قبل نشان داد دولت روحانی از رشد حبابی بورس، ده‌ها هزار میلیارد تومان از کسری بودجه خود را جبران کرد اما در مقابل ضربه سختی به اعتماد مردم به نهاد دولت وارد کرد. همه ایران در آن دوران به چشم خود دیدند که دولت چگونه سرمایه‌های مردم در بورس را برای پر کردن خزانه خود استفاده کرد. حالا مقامات دولت قبل طی روزهای اخیر با تصور ضعف حافظه مردم، تحویل خزانه خالی به دولت سیزدهم را انکار می‌کنند در حالی که همگان به خاطر دارند که دولت روحانی برای پر کردن خزانه خالی خود، چگونه مردم را به سرمایه‌گذاری در بورس فراخوانده و سرمایه‌های آنان را به غارت برد.