زیان کارخانههای جهان از کاهش تقاضا
دنیایاقتصاد - گروه اقتصاد بینالملل : فشار ناشی از افزایش هزینههای زندگی سبب شده است تا فعالیت کارخانهها در جهان طی ماه مارس با کاهش مواجه شود. تازهترین نظرسنجیها حاکی از آن است که تضعیف چشمانداز اقتصادی، همچنان مانعی برای احیای اقتصادی خواهد بود و سیاستگذاران همچنان با آن دست به گریبان خواهند بود.
براساس گزارشی از رویترز، نظرسنجی انجامشده از سوی موسسه مدیریت زنجیره تامین (ISM) نشان داده است که فعالیت تولیدی ایالاتمتحده به پایینترین سطح خود در سهسال گذشته سقوط کرده است، زیرا سفارشهای جدید همچنان درحال کاهش هستند. شاخص مدیران خرید (PMI) کارخانهای ایالاتمتحده از ۷/ ۴۷ در فوریه به ۳/ ۴۶ در ماه گذشته کاهش یافته است که پایینترین میزان آن از مه ۲۰۲۰ محسوب میشود. این درحالی است که اقتصاددانان شرکتکننده در نظرسنجی رویترز پیشبینی کرده بودند این شاخص به ۵/ ۴۷ برسد. این پنجمین ماه متوالی بوده که PMI پایینتر از آستانه ۵۰ باقی مانده است که نشاندهنده کاهش فعالیت تولیدی است. اما دادههای عینی نشان میدهند تولید که ۳/ ۱۱درصد از کل اقتصاد را تشکیل میدهد، همچنان به رشد متوسط خود ادامه میدهد. افزایش هزینههای استقراض در حالی که فدرالرزرو با افزایش تورم مبارزه میکند، تقاضا را برای کالاهایی که معمولا به صورت اعتباری خریداری میشوند کاهش داده است. تقاضا همچنین ممکن است پس از شکست اخیر دو بانک منطقهای ایالاتمتحده و کردیت سوئیس گروپ تحت فشار بیشتری قرار گیرد.
روبیلا فاروقی، اقتصاددان ارشد آمریکایی در موسسه هایفرکوئنسی اکونومیکس میگوید، در حالی که تقویت شبکههای عرضه و سرمایهگذاری در ظرفیت تولید داخلی میتواند از فعالیت کارخانهها حمایت کند، سختتر شدن شرایط اعتباری میتواند مانعی در آینده باشد. انتظار میرود بانکمرکزی ایالاتمتحده بهزودی چرخه انقباضی خود را متوقف کند؛ اما چشمانداز اقتصادی به دلیل مشکلات بخش بانکی، تورم بالا و کندی رشد جهانی و آشفتگی بازار همچنان مبهم است.
براساس این گزارش، نظرسنجی ISM نشان داده است که سفارشهای انجامنشده درحال کاهش است که این امر منعکسکننده کاهش تقاضا و همچنین بهبود زنجیره تامین است. با بهبود عرضه، تورم در تولید کارخانهای کاهش یافته است، به طوری که شاخص قیمتهای تولیدکنندگان از ۳/ ۵۱ در ماه فوریه به ۲/ ۴۹ کاهش یافته است. اما پس از اعلام غافلگیرکننده اوپکپلاس در روز یکشنبه برای کاهش بیشتر تولید که احتمالا منجر به افزایش فشارهای تورمی شده، قیمت نفت روز دوشنبه افزایش یافته و به این ترتیب بزرگترین افزایش روزانه خود در نزدیک به یکسال اخیر را به ثبت رسانده است. کارخانههای منطقه یورو نیز در ماه گذشته کاهش بیشتر تولید را تجربه کردند؛ اگرچه در این منطقه نیز هزینههای تولید برای اولینبار از اواسط سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است. شاخص نهایی مدیران خرید منطقه یورو اساندپی گلوبال از ۵/ ۴۸ در فوریه به ۳/ ۴۷ در ماه مارس سقوط کرده است. این عدد برای نهمین ماه متوالی پایینتر از ۵۰ بوده است. با این حال شاخصی که تولید را اندازهگیری میکند از ۱/ ۵۰ به بالاترین سطح ۱۰ماهه خود یعنی ۴/ ۵۰ رسیده است.
براساس این گزارش، نتایج PMI نشان میدهد که چالشها برای شرکتهای تولیدی همچنان باقی است. توماس رین، مدیر شرکت چندملیتی مشاورهای اکسنچر میگوید اگرچه تقاضا از سوی مصرفکننده تا حد زیادی در سراسر بخشها حفظ شده است، اما این تقاضا میتواند بهتدریج کاهش یابد. فعالیتهای تولیدی آلمان در ماه مارس با بالاترین سرعت در تقریبا سهسال اخیر کاهش یافته است. همچنین پایین بودن تقاضا به تولید کارخانهای در فرانسه آسیب زده است. در انگلستان، تولیدکنندگان با کاهش تولید مواجه شدند، اما با کاهش فشارهای هزینهای و مشکلات زنجیره تامین، نسبت به آینده خوشبینتر شدهاند. بهبود زنجیره تامین و کاهش هزینههای انرژی باعث شده است که قیمتهای مواد اولیه در منطقه یورو برای اولین بار از ژوئیه ۲۰۲۰ کاهش یابد. در حالی که اختلالهای عرضه ناشی از همهگیری عمدتا به اتمام رسیدهاند، تقاضای ضعیف برای تراشه و نشانههایی مبنی بر کندی رشد جهانی به عنوان خطراتی برای بسیاری از اقتصادهای آسیایی ظاهر شده است. ژاپن و کرهجنوبی که متکی به صادرات هستند، هر دو شاهد کاهش فعالیتهای تولیدی خود در ماه مارس بودهاند. همچنین رشد فعالیتهای تولیدی در چین متوقف شده است. این اتفاقات بیانگر چالشهایی است که آسیا با آن مواجه است، چراکه مقامات تلاش میکنند تورم را کنترل و عوامل بازدارنده تقاضای جهانی را مهار کنند. شیوان تاندون، اقتصاددان موسسه تحقیقات اقتصادی کپیتالاکونومیکس، میگوید با توجه به اینکه رشد جهانی در سهماه آینده ضعیف باقی خواهد ماند، انتظار میرود که تولیدات کارخانهای در آسیا تحت فشار باقی بماند.
شاخص PMI تولید کارخانهای چین در ماه مارس به ۰/ ۵۰ رسیده که بسیار کمتر از پیشبینی ۷/ ۵۱ توسط بازار و کمتر از عدد ۶/ ۵۱ در ماه فوریه بوده است. وانگ ژ، اقتصاددان ارشد موسسه خدمات مالی کایکسین اینسایت گروپ، معتقد است، بنیاد بهبود اقتصادی هنوز محکم نیست. رشد اقتصادی همچنان به افزایش تقاضای داخلی، بهویژه بهبود مصرف خانوارها بستگی دارد. براساس گزارش رویترز، شاخص PMI کرهجنوبی از ۵/ ۴۸ در فوریه به ۶/ ۴۷در ماه مارس کاهش یافته است که پایینترین حد این شاخص در ۶ ماه گذشته محسوب میشود، چراکه سفارشهای صادراتی این کشور با کاهش مواجه شده است. شاخص PMI نهایی au Jibun Bank ژاپن نیز در ماه مارس به ۲/ ۴۹ رسیده که نسبت به فوریه ۷/ ۴۷ بیشتر بوده؛ اما پایینتر از آستانه ۵۰ باقی مانده، چراکه سفارشهای جدید این کشور برای نهمین ماه متوالی کاهش یافته است. نظرسنجی جداگانه بانک مرکزی ژاپن که روز دوشنبه منتشر شد نشان میدهد که اعتماد تولیدکنندگان بزرگ ژاپنی به بازار در فاصله ژانویه تا مارس به بدترین حالت خود در بیش از دوسال گذشته رسیده است، زیرا کاهش تقاضای خارجی به مشکلات شرکتهایی که در حال حاضر با افزایش هزینههای مواد خام دستوپنجه نرم میکنند، افزوده است.
هند یک نقطه درخشان نادر در منطقه بوده است، زیرا بخش تولید آن در ماه مارس به دلیل بهبود تولید و دریافت سفارشهای جدید با بالاترین سرعت خود در سهماه اخیر افزایش یافته است. به نظر میرسد اقتصاد این کشور نسبت به بسیاری از همتایان خود در موقعیت بهتری برای مقابله با رکود جهانی قرار دارد. نظرسنجیها نشان میدهد که ویتنام و مالزی شاهد کاهش فعالیت کارخانهای در ماه مارس بودهاند، درحالی که فعالیت کارخانهای فیلیپین با سرعت کمتری نسبت به فوریه افزایش یافته است.