تعیین تکلیف 7 بنای تاریخی در سیستان و بلوچستان

مجتبی سعادتیان در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، درباره اقدامات میراث‌ فرهنگی این استان در سال جدید گفت: مانند هر سال اولویت ما در حوزه ثبت است که چهار حوزه میراث طبیعی، آثار منقول و تاریخی، آثار غیرمنقول و میراث ناملموس را شامل می‌شود و از میان آن‌ها میراث ناملموس اهمیت زیادی دارد. سال گذشته در حوزه میراث ناملموس در تهیه دو پرونده جهانی «هنر ساختن و نواختن رباب» و «گلاب‌گیری سنتی» با وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همکاری کردیم. در حوزه ثبت ملی نیز بیشتر روی غذاهای محلی و بومی کار کردیم و در سال جدید قصد داریم بیشتر روی آیین‌ها و رسوم مردم سیستان و بلوچستان کار کنیم. چند پرونده نیز از سال گذشته داریم که منتظر ابلاغ و ثبت آن‌ها هستیم. پرونده کلوچه زابلی و آچار سیستانی (نوعی ادویه)، از جمله پرونده‌هایی هستند که در بهمن و اسفندماه ارائه شده‌اند و باید ابلاغ شوند.

او با بیان‌که در حوزه ثبت آثار تاریخی، امسال تمرکز و اولویت استان با ثبت محوطه‌های تاریخی است، افزود: محوطه «بلسر چابهار»، محوطه «کشیک» در نیک‌شهر و چند محوطه در تیس، از جمله محوطه‌هایی است که برای ثبت آن‌ها اقدام می‌شود.

سعادتیان درباره وضعیت تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی سیستان و بلوچستان در سال ۱۴۰۲ نیز گفت: بر اساس ضوابط عمومی حریم که از سوی وزارتخانه ابلاغ شده است، بخش بزرگی از بناهای تاریخی «تعیین عرصه و حریم شده» تلقی می‌شوند. با این وجود برنامه تعیین عرصه و حریم را برای هفت بنای تاریخی در دست اقدام داریم که تامین اعتبار آن‌ها نیز انجام شده است. این محوطه‌ها شامل «قلعه رستم»، «کاروانسرای نصرت‌آباد»، «دو ساختمان قدیمی راه‌آهن میرجاوه»، «حسینه یزدی‌های زاهدان» و «گاراژ و خانه ملک» هستند.

معاون میراث‌فرهنگی استان سیستان و بلوچستان اضافه کرد: قلعه حیدرآباد خاش، قلعه نیک‌شهر، موزه و بافت تاریخی چابهار، کاروانسرای فرهنگی نیمروز، ارگ سه‌کوهه و گاراژ ملک در زاهدان از جمله بناهایی هستند که در سال جدید مرمت می‌شوند. اعتبار مرمتی آن‌ها تا حدودی تأمین شده است و در مرحله بارگذاری در سایت خدمات دولت هستند تا به پیمانکاران و مشاوران مرمتی واگذار شوند.

او همچنین درباره کاوش‌های محوطه تاریخی در سال جدید گفت: در اسفندماه در دو محوطه «بندر تاریخی تیس» با سرپرستی آقای نوذر حیدری و «شهر سوخته» با سرپرستی دکتر سجادی کاوش‌های باستان‌شناسی انجام شد. امسال نیز برای کاوش دو محوطه دیگر اعتبار داریم، یکی محوطه «دلگان» و دیگری محوطه «حوضدار» در منطقه سیستان. این محوطه‌ها برای تکمیل مطالعات باستان‌شناسی کاوش شده‌اند و عرصه و حریم مشخص دارند.

سعادتیان افزود: با همکاری دانشگاه زابل و دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز کاوش‌هایی را در سال گذشته انجام دادیم که اعتبار آن از محل اعتبارات دانشگاه تأمین و با مجوز و نظارت میراث‌فرهنگی انجام شده است. کاوش یکی از محوطه‌های اقماری «شهر سوخته» با همکاری دانشگاه زابل و محوطه «تپه دشت» نیز با همکاری دانشگاه سیستان انجام شده است. نتایج کاوش‌های انجام‌شده در سال گذشته تا چند روز آینده به پژوهشکده باستان‌شناسی کشور ارائه می‌شود.