دامداران به دنبال صادرات به‌رغم افزایش قیمت گوشت/ برکناری وزیر کشاورزی بازار را به تعادل می‌رساند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، بررسی بازار نشان می‌دهد، قیمت گوشت نسبت به هفته گذشته تغییر چندانی نداشته، اما در مقابل روند افزایش قیمت مشتقات دام از دو ماه گذشته رو به افزایش بوده است؛ طوری که قیمت دنبه از کیلویی 80 هزار تومان به کیلویی 290 هزار تومان و قیمت راسته ران گوسفندی به کیلویی 440 هزار تومان رسیده است.

سیاست‌گذار این حوزه با تصور تعدیل و تنظیم بازار، صادرات انواع دام را ممنوع اعلام کرد و از سوی دیگر به واردات گوشت روی آورد؛ اما نه‌تنها قیمت گوشت در بازار نزولی نشد، بلکه دامداران نیز نسبت زیان خود لب به اعتراض گشودند. چراکه آن‌ها معتقدند دیگر عرضه دام در بازار داخلی صرفه چندانی ندارد و صرفاً با صادرات می‌توانند از پس هزینه‌های خود برآیند.

حال پس از برکناری سید جلال ساداتی‌نژاد از رأس وزارت کشاورزی، برخی به بهبود شرایط بازارهای دام و گوشت امیدوار شده‌اند؛ در حالی که بعید است صرفاً با تغییر یک شخص حقیقی تغییر چندانی در تصمیم‌گیری‌های نهایی به وجود آید.

در این میان مهم‌ترین گلایه دامداران این است که چرا دولت به بهانه تنظیم بازار با وجود واردات گوشت، اجازه صادرات دام را نمی‌دهد. در حال حاضر بخشی از دام موجود در کشور برای بازارهای داخلی مناسب نیستند و عدم صادرات تنها هزینه تولید را بالا می‌برد.

آیا صادرات دام سود بیشتری نسبت به عرضه آن به بازارهای داخلی برای صادرکنندگان دام دارند؟ منصور پوریان، رئیس شورای صادرکنندگان دام، در گفتگو با تجارت‌نیوز به این سوال پاسخ داد.

راه‌حل کاهش قیمت گوشت، واردات نیست

منصور پوریان عنوان کرد: با وجود مازاد دام، دولت اجازه صادرات را نمی‌دهد و از طرفی برای بالا نرفتن قیمت گوشت، اقدام به واردات می‌کند؛ این در حالی است که واردات گوشت منجر به کاهش قیمت گوشت نشد؛ چرا که مولفه‌های بسیاری در کاهش قیمت گوشت موثر هستند.

او در پاسخ به این سوال که صادرات دام برای دامداران سود بیشتری دارد یا عرضه به بازار داخل، توضیح داد: با توجه به افزایش قیمت گوشت و دام، سود حاصل از صادرات دام و یا عرضه آن به بازار داخلی، تفاوت چندانی برای دامداران ندارد.

پوریان به هزینه‌های جانبی صادرات دام از جمله هزینه حمل اشاره کرد و افزود: صادرات هر راس دام سبک حدود یک میلیون و 700 هزار تومان هزینه برمی‌دارد. از همه مهم‌تر الزام بازگشت ارز حاصل از صادرات هزینه دیگری است که صادرکننده باید آن را بپردازد.

طبق گفته او، اما صادرات یک کمک بزرگ به دامداران می‌کند. صادرات برخی از دام‌ها که سن و وزن آن‌ها بالا رفته است، منجر به افزایش نقدینگی دامداران می‌شود. از طرف دیگر، در بخش تولید، دام‌هایی وجود دارند که به آن‌ها «بره‌های نیم‌گوشت» می‌گویند که قیمت آن بالا نیست و در بازار داخل تقاضایی ندارند؛ عملا این دام‌ها برای دامداران مشکل‌ساز وهزینه‌بر هستند.

بره‌های نیم‌گوشت را صادر می‌کنیم

رئیس شورای صادرکنندگان دام خاطرنشان کرد: سال گذشته که خشکسالی در کشور حاکم بود، بیشتر دام‌ها «بره‌های نیم‌گوشت» بودند؛ اما این دام‌ها برای صادرات مناسب بودند. جنس این بره‌ها لاغر است و دامدار هر میزان هم هزینه کند، این نوع دام گوشت‌گیری نمی‌کند.

پوریان تصریح کرد: در سال 1400 بخش زیادی از صادرات دام متعلق به بره‌های نیم‌گوشت بود، چرا که ذائقه و نوع مصرف کشورهای حاشیه خلیج‌ فارس با ایرانیان متفاوت است؛ آن‌ها دام را به صورت درسته طبخ می‌کنند.

دام ایران به چه کشورهایی صادر می‌شود؟

او از کویت به عنوان پایگاه اصلی صادرات دام نام برد که حدود 80 درصد صادرات دام سبک به این کشور صادر می‌شود.

این فعال بخش‌خصوصی گفت: بعد از کویت بیشترین دامی که از ایران صادر می‌شود به مقصد عمان است. امارات و قطر در رده‌های بعدی قرار دارند. به دلیل مشکل در روابط دیپلماتیک با قطر، دام کمی به این کشور صادر شد.

او در پاسخ به این سوال که کشورهایی که به آن‌ها صادرات دام انجام می‌گیرد از لحاظ جمعیتی بسیار محدود هستند، چرا برای افزایش بازارهای صادراتی اقدامی نشده است، توضیح داد: کشورهایی که به آن‌ها دام صادر می‌شود، بزرگ‌ترین کشورهای مصرف‌کننده گوشت در دنیا هستند. برای مثال به جز ایران، بیش از 10 کشور دیگر به کویت دام و گوشت صادر می‌کنند.

عربستان بازار جدید برای صادرات دام

پوریان از عربستان به عنوان بازار جدید صادراتی در آینده با توجه به بهبود روابط دیپلماتیک یاد کرد و اظهار داشت: البته در گذشته نیز بخشی از دام‌هایی که به قطر صادر می‌شد، سر از عربستان در می‌آورد.

او با انتقاد به اینکه بخشی از بازارهای صادراتی ایران به دلیل عدم برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی از دست رفته است، اعلام کرد: بیشترین میزان دام صادراتی در جهان به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود، اما متاسفانه نه تنها ما از این فرصت استفاده نکردیم بلکه با خودتحریمی به دلیل ممنوعیت‌های خلق‌الساعه بازارهای موجود را از دست دادیم.

مانع بزرگی به نام تنظیم بازار

رئیس شورای صادرکنندگان دام بیان کرد: تولیدکنندگان همواره برای صادرات با پروسه‌‎ای به نام «تنظیم بازار» مواجه هستند؛ این در حالی است که در ماده 23 قانون ماده احکام دائمی اکیدا تاکید می‌کند که به هیج عنوان برای تنظیم بازار نباید جلوی صادرات گرفته شود.

برای مطالعه بیشتر گزارش واردات گوشت به‌رغم مازاد دام زنده! را در تجارت‌نیوز بخوانید.