سلیقه‌ام جنس کمدی‌های فرحبخش نیست/تبلیغ«فسیل»به نفع تلویزیون است!

کریم امینی کارگردان فیلم سینمایی «فسیل» که در نوروز ۱۴۰۲ روانه پرده سینماها شده و فروش آن در کمتر از یک ماه از مرز ۵۰ میلیارد تومان عبور کرده است، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره این فیلم توضیح داد: در شرایطی که شاهد وضعیت نامناسب اقتصادی مردم هستیم، به نظرم مردم لطف داشته‌اند و به تماشای فیلم ما نشسته‌اند و فروش قابل‌توجهی در گیشه داشته است. مدت‌ها بود که فیلمی نتوانسته بود در این بازه زمانی کوتاه به چنین فروشی دست پیدا کند و برای من و مشخصاً تهیه‌کننده فیلم، ثبت این فروش جای خوشحالی دارد.

وی افزود: ابراهیم عامریان به‌عنوان یک تهیه‌کننده خصوصی از بودجه شخصی‌اش برای تولید این فیلم سرمایه‌گذاری کرده بود و طبیعتاً با فروش فیلم می‌تواند روی فیلم‌های بعدی خود سرمایه‌گذاری کند و اینگونه بازار تولید فیلم در سینمای ایران رونق می‌گیرد. از این منظر فروش یک فیلم تنها به نفع تهیه‌کننده و کارگردانش مبارک نیست و برای همه سینما می‌تواند مفید باشد. هر کسی بتواند چراغ سینما را روشن نگه دارد، کار قشنگی انجام داده است.

امینی درباره رقابت برای پیشی گرفتن از فیلم‌های اخیر مسعود اطیابی در گیشه و شکستن رکورد فیلم‌های اخیر او هم گفت: مسعود اطیابی استاد بنده است و اتفاقاً بسیار هم دوستش دارم. رفاقت بسیار زیادی هم با هم داریم و من به شخصه چیزهای زیادی از او یاد گرفته‌ام. در طول سال‌ها دستیاری‌ام در سینما از این کارگردانان باسابقه کار یاد گرفته‌ام که یکی از آن‌ها همین مسعود اطیابی است. او جزو اولین افرادی هم بود که بابت فروش «فسیل» با من تماس گرفت و تبریک گفت. زودتر از خیلی‌های دیگر هم فیلم را دیده بود و بابت آن به من تبریک گفت که واقعاً برایم افتخار است.

خیلی از منتقدان هم از دوستان من هستند و دوست دارند فیلم‌های خوب را هم ببینند. سینما صنعت سرگرمی است و اگر فیلمسازی می‌خواهد فیلمی بسازد که مخاطب را سرگرم کند، همزمان می‌تواند به‌گونه‌ای عمل کند که منتقدان و مخاطبان خاص هم حاصل کارش را دوست داشته باشند

وی ادامه داد: بالاخره گاهی فیلمی ساخته می‌شود که به دل مخاطب می‌نشیند و از آن استقبال می‌کند. از این منظر می‌توان گفت رقابتی هم در گیشه میان فیلم‌ها وجود دارد که من آن را رقابت قشنگی می‌دانم. همه ما داریم تلاش می‌کنیم تا چراغ سینما را روشن نگه داریم و شاید ۶ ماه دیگر یا سال دیگر، فیلمساز دیگری بتواند صدرنشین گیشه باشد.

«فسیل» را با این نگاه ساختم که خانواده‌ها بتوانند به تماشای آن بنشینند

کارگردان «فسیل» درباره استفاده از شوخی‌های درست و عدم به‌کارگیری الفاظ نامناسب با هدف خنده گرفتن از مخاطب در این فیلم هم گفت: ادبیات و لحن هر فردی متناسب با نگاهش نسبت به جامعه تعیین می‌شود و این فیلمساز است که تصمیم می‌گیرد چه جنس شوخی‌هایی در کمدی‌اش داشته باشد. من «فسیل» را با این نگاه ساختم که هر قشری از جامعه با هر سنی به همراه خانواده بتواند به تماشای آن بنشیند.

وی تأکید کرد: هر چند من فیلم را برای منتقدان نساخته‌ام اما طبیعتاً یک منتقد هم دوست دارد فیلم خوب و سرگرم‌کننده در سالن ببیند. اینگونه نیست که منتقدان مدام بخواهند نقد منفی بر روی فیلم‌ها بنویسند. خیلی از منتقدان هم از دوستان من هستند و دوست دارند فیلم‌های خوب را هم ببینند. سینما صنعت سرگرمی است و اگر فیلمسازی می‌خواهد فیلمی بسازد که مخاطب را سرگرم کند، همزمان می‌تواند به‌گونه‌ای عمل کند که منتقدان و مخاطبان خاص هم حاصل کارش را دوست داشته باشند. برای ساخت «فسیل» هدفم این بود که یک فیلم سرگرم‌کننده و در عین حال قابل دفاع بسازم.

لطمه‌ای که بهرام رادان به «گربه سیاه» زد

این کارگردان سینما در پاسخ به اینکه چه شد بعد از فیلم جدی «گربه سیاه» تصمیم به ساخت یک فیلم کمدی گرفت، گفت: زمانی که می‌خواستم فیلم اولم را بسازم، به‌دنبال یک فیلم جدی بودم اما سرمایه‌گذار برای آن پیدا نشد و مجبور شدم برای اولین فیلمم سراغ کمدی بروم. بعد از آن فرصتی پیش آمد تا مجدد سراغ سینمای جدی و اجتماعی بروم اما آن اتفاقی که انتظارش را داشتم برای فیلم اجتماعی من رخ نداد. بهرام رادان در مقام تهیه‌کننده آن فیلم را به جشنواره فجر تحویل نداد و همین مسئله باعث اجحاف در حق فیلم و عواملش شد. حضور فیلم «گربه سیاه» با سوژه به روزی که داشت در جشنواره فیلم فجر می‌توانست موفقیت‌آمیز باشد.

وی ادامه داد: آن فیلم واقعاً یک فیلم تجاری نبود و حرف‌هایی برای گفتن داشت. داستان فیلم درباره معضلات اجتماعی مرتبط با دهه هفتادی‌ها و دهه هشتادی‌ها بود. مسیر برخی فیلم‌ها مشخص است و در همان مسیر قرار است دیده شوند. به‌عنوان مثال فیلم «ملاقات خصوصی» فیلم بسیار خوبی است اما نقطه شروع دیده شدن‌ش همان جشنواره فیلم فجر بود. اگر در جشنواره فجر دیده نمی‌شد شاید امروز شاهد این اکران موفق هم نبودیم. بهرام رادان اما متأسفانه آن فیلم را به جشنواره ارائه نکرد. من با این نظر مخالف بودم اما اختلافی هم بین‌مان به‌وجود نیامد چراکه بالاخره تهیه‌کننده تصمیم‌گیر است. آقای رادان با این تصمیم هم به فیلم هم به خودش و هم به من لطمه زد. «گربه سیاه» بعدها که به پلتفرم‌ها آمد به خوبی دیده شد و مردم هم دوستش داشتند اما اتفاقی که من دوست داشتم به‌واسطه تلاش‌هایی که به‌عنوان فیلمساز کرده بودم برایش رخ دهد، رخ نداد.

امینی درباره همکاری با ابراهیم عامریان در مقام تهیه‌کننده‌ای که فیلم‌های پرفروشی را در سال‌های اخیر تولید کرده است هم توضیح داد: تهیه‌کننده خوب تنها این نیست که فیلمی را بسازد و تمام شود. یکی از ویژگی‌های جالب و قابل‌ستایش ابراهیم عامریان همین بود که از ابتدا چنان حساب‌شده عمل می‌کند که هر ایده خوبی را روی هوا می‌زد. این ویژگی را در آقای عامریان دوست دارم که شاید سابقه‌اش از خیلی از تهیه‌کنندگان این روزهای سینما کمتر باشد اما شناخت بسیار خوبی از گیشه و مخاطب دارد. او هم برای این فیلم و هم برای فیلم‌های قبلی‌اش واقعاً حساب‌شده عمل کرده است.

وی افزود: وقتی یک تهیه‌کننده از بخش خصوصی همه شرایط را برای ساخت یک فیلم خوب مهیا می‌کند، طبیعتاً پشت‌صحنه خوبی شکل می‌گیرد و فیلم خوبی هم ساخته می‌شود چراکه همه با آسایش و آرامش در آن کار می‌کنند.

دوست نداشتم دو کمدی‌ام پشت سر هم اکران شود

این کارگردان درباره دیگر فیلم خود با عنوان «شهر هرت» به تهیه‌کنندگی حسین فرح‌بخش که آماده اکران در سینماهاست هم گفت: هر دو این فیلم‌ها طی سه سال اخیر ساخته شده است و قسمت اینگونه بود که ابتدا «فسیل» اکران شود. شاید اگر «فسیل» در شرایط دیگری اکران می‌شد ممکن بود من دو فیلم کمدی پشت سر هم نسازم. فیلم «شهر هرت» هم کاری است که شخصاً آن را دوست دارم اما اینکه دو فیلم کمدی پشت سر هم از من اکران شود را دوست نداشتم. امیدوارم مردم این فیلم را هم ببینند و دوست داشته باشند، هر چند قرار نیست هر آنچه من می‌سازم، مانند «فسیل» باشد.

آقای فرح‌بخش به کمدی‌هایی از جنس «خالتور» علاقه دارد اما من علاقه‌ای به آن جنس فیلم ندارم. «شهر هرت» هم از این جنس نیست و یک کمدی موقعیت است که قصه دارد و بازیگرانی هم که در آن حضور دارند از جنس کمدی‌های آقای فرح‌بخش نیستند

وی افزود: «فسیل» در یک شرایط ویژه‌ای تولید شد و مگر چقدر امکان دارد که یک فیلمساز بتواند درباره دهه‌های ۵۰ و ۶۰ فیلم کمدی بسازد. فیلمساز باید مراقب باشد تا از یک طرف گرفتار وسواس و حساسیت بیش از اندازه نشود که تا سالیان سال هیچ فیلمی نسازد! از طرف دیگر هم نباید از این طرف بام بیفتد و به دلیل فروش فیلمش مدام فیلم بسازد. هر دو رویکرد اشتباه است. در سینمای جهان هم در کارنامه یک کارگردان همه فیلم‌ها موفق نیست.

امینی گفت: «فسیل» جزو تجربه‌های درخشان در کارنامه من است و امیدوارم در ادامه و با همراهی تهیه‌کننده خوب و شرایط ایده‌آل کار، بتوانم کارهای بهتری را هم بسازم. «فسیل» تنها متعلق به من نیست، همه عوامل خوب در تولید آن سهیم بوده‌اند.

وی درباره زمان اکران «شهر هرت» هم گفت: فکر می‌کنم تصمیم آقای فرح‌بخش به‌عنوان تهیه‌کننده فیلم، اکران آن در حالی خردادماه و ابتدای تعطیلات تابستانی باشد.

امینی درباره همکاری‌اش با حسین فرح‌بخش و نسبت فیلم «شهر هرت» با کمدی‌های مرسوم این تهیه‌کننده گفت: من پیش‌تر فیلم «دشمن زن» را با آقای فرح‌بخش کار کرده‌ام و فکر می‌کنم با جنس دیگر کارهای او متفاوت بود. کسانی هم که آن فیلم را دیده‌اند می‌دانند که یک کمدی شریف و آبرومند بود. البته که آقای فرح‌بخش به کمدی‌هایی از جنس «خالتور» علاقه دارد اما من علاقه‌ای به آن جنس فیلم ندارم. «شهر هرت» هم از این جنس نیست و یک کمدی موقعیت است که قصه دارد و بازیگرانی هم که در آن حضور دارند از جنس کمدی‌های آقای فرح‌بخش نیستند. از پژمان جمشیدی و شبنم مقدمی تا بابک کریمی که اساساً هیچ نسبتی با آن جنس کمدی ندارند.

وی افزود: آن جنس کمدی بالاخره زمانی مخاطب داشت و مردم هم می‌دیدند اما من هیچ‌گاه قرار نیست از آن جنس فیلم‌ها بسازم چرا که اساساً سلیقه‌ام این نیست.

مگر در آمریکا فیلم می‌سازیم که امکان تبلیغ در تلویزیون ایران را نداریم؟

کارگردان «فسیل» با انتقاد از عدم تبلیغ این فیلم در تلویزیون گفت: ای کاش همه چیز در کشور ما یکدست بود. برای من عجیب است چطور ما فیلمی را در سینمای ایران تولید و اکران می‌کنیم که در تلویزیون امکان تبلیغ ندارد! سال‌هاست که این سوال در ذهن من است. مگر ما در آمریکا فیلم می‌سازیم که امکان پخش تیزر آن از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران نیست؟ انگار تلویزیون یک جزیره و ایالت مستقل است که قوانین خاص خودش را دارد. بالاخره همه ما زیر یک چتر داریم زندگی می‌کنیم و مگر می‌شود هر کسی ساز خودش را بزند؟

وی افزود: عدم حمایت تلویزیون از فیلم‌های در حال اکران در بلندمدت به ضرر خود تلویزیون خواهد بود. فیلم‌ها که اکران‌شان را پشت سر می‌گذارند و تلویزیون هم نمی‌تواند حمایت ویژه‌ای بکند. تنها حرفم این است که باید رفاقتی میان سینما و تلویزیون ما وجود داشته باشد. وگرنه فیلم «فسیل» بدون تبلیغ توانسته به خوبی فروش داشته باشد. تنها یک بار در اخبار شبانه تلویزیون شنیدم که نام فیلم من را بردند و از همینجا بابت همان هم تشکر می‌کنم!

امینی گفت: باور کنید در شرایط فعلی تبلیغ فیلم من در تلویزیون آورده‌ای برای من یا تهیه‌کننده به همراه ندارد، بلکه بیشتر به نفع خود تلویزیون است. نمی‌دانم چرا اینقدر نگاه منفی نسبت به سینما دارند. بالاخره این فیلم مجوزهای لازم را گرفته و در حال حاضر هم با استقبال مواجه است. چرا نباید تیزر آن از تلویزیون پخش شود؟ چرا شرایط به گونه‌ای شده است که خیلی از تهیه‌کنندگان سینما دیگر حتی به سمت تلویزیون هم نمی‌روند؟ این بیشتر به ضرر تلویزیون است.