کمبود وناکارآمد بودن دکل‌های حفاری یکی از دلایل تاخیر پروژه‌ها

به گزارش خبرنگار مهر محسن خجسته‌مهر بعدازظهر ۲۹ اردیبهشت‌ماه در بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و در نشست توسعه میدان‌های نفت و گاز و افزایش تولید از طریق بهبود فضای کسب‌وکار اظهار کرد: چند سال پیش شماری از پیمانکاران ایرانی ضمن بیان مشکلات خود، نکات ضعفی را مطرح کردند که بعضی از آنها به ما برمی‌گشت از جمله اینکه باید شرکت ملی نفت و کارفرمایان کارهای متفاوتی انجام دهند؛ در پاسخ به آنها گفتم اگر جای شما بودم به‌گونه‌ای دیگر صحبت می‌کردم؛ اینکه اگر پیمانکاران نباشند بخش مهمی از مأموریت‌ها روی زمین می‌ماند.

وی افزود: اینکه ما ادعا می‌کنیم باید صنعت نفت و توسعه را ایرانی کنیم یعنی باید به پیمانکاران توجه شود؛ شما خیلی مهم‌تر از تولید نفت و گاز هستید چون اگر پیمانکاران نبودند، تحریم‌ها سهمگین‌تر می‌شد. اینکه رهبری می‌فرماید باید تحریم‌ها را خنثی کنیم یعنی ما در داخل کشور قوی شویم. البته اکنون مدعی داشتن بنیه هستیم و ان‌شاءالله شرکت‌های اکتشاف و تولید نیز به‌عنوان بنیان راهبردی شناخته شوند.

خجسته مهر توضیح داد: مشکل ما منابع مالی نیست و مشکل در میزان جذب منابع مالی است و جذب منابع مالی بدان معناست که صورت وضعیت نداریم یا اینکه گاه پروژه‌ها پیشرفت نمی‌کنند. از دو دهه پیش دنبال مدیریت قوی برای اجرای پروژه‌ها و ارتقای مدیریت نفت و گاز بودیم که اکنون وضع بهتر شده است اما تا رسیدن به مرحله تکامل فاصله داریم. شما پیمانکاران می‌توانید نقش مهمی ایفا کنید تا مستقل از محیط داخلی کشور در محیط‌های بین‌المللی کار کنیم.

خجسته مهر اضافه کرد: باید آن‌قدر قوی باشیم که یک شرکت اکتشاف و تولید ادعا کند می‌تواند یک دکل را به خارج از مرزها برده و برگرداند. پس نباید خیلی به دولت متکی باشید؛ مواردی دیده شده که آمادگی پذیرش ریسک ندارند، حال اینکه ریسک قابل محاسبه است و می‌توان آن را مدیریت کرد.

وی افزود: این بدان معناست که بگوییم اگر تحریم‌ها برداشته شود یا فلان شرکت خارجی باشد، می‌توان کاری انجام داد؛ این همان شرطی کردن مأموریت‌ها است. البته نمی‌گویم که از شرکت‌های خارجی استفاده نکرد چه اینکه تا حد امکان از توان خارجی استفاده می‌کنیم. ما یک سبد داریم که باید هنرمندانه آن را متوازن و متعادل کرد.

معاون وزیر نفت با اشاره به حضور ۲۰۰ شرکت خارجی در نمایشگاه گفت: دلیل آنکه پارسال ۵۰ شرکت خارجی در نمایشگاه حضور یافته است و امسال این عدد به ۲۰۰ شرکت رسید، این است که آنها، شرکت‌ها ایرانی را در تزار شرکت‌های بین‌المللی دیده و آمادگی همکاری دارند.

خجسته ‎مهر با بیان اینکه مدل‌های قرارداد در حال تکامل است، توضیح داد: این‌طور نیست که بگوییم همیشه یک الگوی قرارداد وجود دارد و تغییر نمی‌کند کما اینکه به مرور مدل قراردادها تغییر کرد. باید به سمت رفع مشکلات و نقاط ضعف رفت و به نقاط قوت اضافه کنیم. از طرف دیگر زمان قرارداد هم کوتاه شود نه اینکه بعضاً قراردادی وجود داشته که از زمان مذاکره تا امضا ۸۰۰ روز طول کشد. به‌طور کلی تسهیل‌گری برای انجام پروژه‌ها صورت گرفته و چندین جلسه در کمیسیون اقتصادی دولت برگزار شده و منتظر تصویب پیشنهادها در دولت هستیم.

وی به قراردادهای ۳۴ بسته‌ای موسوم به EPD / EPC اشاره و اظهار کرد: برخی از این قراردادها مشکلاتی داشته‌اند و پیمانکاران نمی‌توانند آن را جلو ببرند، از طرف دیگر فرآیند فسخ قرارداد هم چند سال طول می‌کشد به همین دلیل باید راهی پیدا می‌کردیم تا پیمانکاران از مشکلات پیش رو به‌صورت قانونی عبور کنند. در همین زمینه تعدیلی برای تعدادی از پروژه‌ها در چارچوب قراردادهای ۳۴ بسته‌ای گرفته‌ایم که با تأیید وزیر نفت انجام می‌شود، شرکت‌ها هم هرچه سریع‌تر الحاقیه را انجام داده تا از این توقف عبور کنیم.

خجسته مهر اضافه کرد: تأخیر در اجرای پروژه‌ها آسیب‌زا است و یکی از دلایل مهم تأخیر در پروژه‌ها، کمبود و ناکارآمد بودن دکل‌های حفاری است که باید پیمانکاران بر آن غلبه کنند. اگر شرکت‌های صاحب صلاحیت توانستند دکل به‌ویژه برای دریا بیاورند، ما حاضر به اجاره بلندمدت هستیم؛ برای نمونه اگر کسی دکل دریایی در سقف گنجایش و ظرفیت و نیاز بیاورد، ما حاضر به امضای قرارداد پنج‌ساله هستیم، این یعنی پیمانکار با اجاره به شرط تملیک صاحب یک دکل می‌شود؛ کمک‌های ما به این صورت و به شکل تمهیدها است.

خجسته‌مهر توضیح داد: در خلال برنامه هفتم توسعه ۱۶۰ میلیارد دلار پروژه نفت و گاز، پیش‌بینی شده است و بخش مهمی از آن، نگهداشت توان تولید و بخشی مربوط به میدان‌های جدید و توسعه‌نیافته است. در دولت سیزدهم در بخش خشکی، قرارداد سه میدان مشترک یاران شمالی و جنوبی و سهراب بسته شد و در شهریورماه نیز به FDP میدان‌های سپهر و جفیر می‌رسیم و می‌توانیم به تولید حداقل ۲۰ هزار بشکه دست یافتیم، ان‌شاءالله قرارداد لایحه نفت پارس جنوبی هم تنفیذ می‌شود.

وی اضافه کرد: در هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران مصوب شد که شرکت‌ها برای پنج سال سفارش کالا بگذارند؛ مگر می‌شود کسی یک‌ساله سفارش کالا گذاشته و همان یک سال کالا را در چاه ببرد؟ این مصوبه به معنای کمک به بخش داخلی و ایرانی‌سازی و پر کردن ظرفیت خالی سازنده‌هاست.

خجسته مهر در خاتمه با بیان اینکه باید طبق قرارداد مطالبات پیمانکاران را پرداخت کرد، گفت: البته پیمانکاران همیشه با ما مدارا کرده‌اند؛ باید نشست‌هایی برای حل مشکلات برگزار کنیم و ما به‌عنوان کارفرما امور را برای پیمانکاران تسهیل کنیم. در همین راستا برنامه‌ای برای تعدادی از میدان‌های مشترک و غیرمشترک همچون برگزاری مناقصه داریم، زیرا زمان مناقصه کمتر از مذاکره است و فرآیند آن نیز کوتاه‌تر می‌شود.