قلمرو دین ما از عرش تا فرش است

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت الاسلام والمسلمین مهدی ایمانی پور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جمعی از اعضای شورای علمی کتاب «معرفی اسلام شیعی به عرصه بین‌الملل در جهان معاصر»، صبح امروز سه شنبه دوم اردیبهشت با حضور در بیت آیت الله العظمی جوادی آملی با او دیدار و گفتگو کردند.

آیت الله جوادی آملی گفت: خداوند در اولین آیاتی که بر پیامبر گرامی اسلامی نازل کرده است می‌فرماید: ﴿اقْرأْ و ربّک الْأکْرم﴾؛ در اولین آیات وقتی خود را می‌خواهد معرفی کند می‌گوید: من خدای اکرم هستم نه خدای اعلم یا افقه! شما وقتی ببینید در فلان مدرس، فقیه هست، می‌فهمید درس فقه می‌دهد، طبیب درس طب و مهندس درس هندسه می‌دهد، یعنی از وصف مدرس، مشخص می‌شود که درس چیست، خداوند در اولین آیات که خود را معرفی می‌کند می‌فرماید: من خدای اکرم هستم و شما هم در کلاس درس کرامت شرکت کنید و درس کرامت بخوانید.

وی افزود: در آیات پایانی همین سوره علق نیز، با لحنی که متمم کرامت است می‌فرماید: ﴿ألمۡ یعلم بأنّ ٱللّه یریٰ﴾؛ نمی‌فرماید گناه نکنید که از بهشت محروم می‌شوید یا گناه نکنید که جهنم می روید و خدا عذاب می‌کند، بلکه گناه نکنید مگر نمی‌دانید که «اکرم» می بیند، این سوره خیلی لطیف است. بنابراین اولین سوره‌ای که نازل شده است سخن از بگیر و ببند نیست، سخن از فرشته شدن است، یعنی اساس بر کرامت است و این کرامت وصف فرشته هاست؛ دین می‌خواهد که انسان، کریم باشد.

آیت الله جوادی آملی گفت: دنیای بی آخرت یعنی حرکت بدون هدف، یعنی لغو، یعنی بازی و ما بازیگر نیستیم! باید همواره به فکر آخرت بود در حالی که حرف کانت و فلاسفه غربی همین بود که می‌گفتند زندگی ما همین نشئه دنیا و مرگ و حیات طبیعت است و جز طبیعت کسی ما را نمی میراند، این حرف جدید نیست، خداوند در قرآن کریم به آن اشاره کرده است که کفار می‌گفتند: ﴿ما هی إلّا حیاتنا الدّنْیا نموت ونحْیا وما یهْلکنا إلّا الدّهْر﴾، این حرف فلاسفه غرب هم هست و همین هم در دانشگاه‌های ما آمده است! آنچه در فضاهای علمی و دانشگاه‌ها باید بحث شود این است که ما با مرگ می‌پوسیم یا از پوست به در می آییم؟! قرآن کریم می‌فرماید شما مثل درخت نیستید که پس از ثمردهی، هیزم شوید و تمام! بلکه مانند پرنده‌ای هستید که بعد از مرگ از قفس آزاد می‌شوید، مرگ پوسیدن نیست، بلکه از پوست به در آمدن است.

آیت الله العظمی جوادی آملی در بخش دیگری از سخنان خود درباره تدوین کتاب معرفی اسلام شیعی، گفت: حوزه اگر بخواهد کاری انجام دهد، می‌تواند! همین تفسیر تسنیم که به ۸۰ جلد رسیده است، کار حوزه است! چرا که ما در ابتداء که تفسیر قرآن را شروع کردیم پیش بینی نمی‌کردیم که کتاب تفسیر تسنیم به ۸۰ جلد برسد، اما ورود به تفسیر آیات در اختیار ما بود ولی خروج از آن مبحث در اختیار ما نبود و آن هم به خاطر وجود فضلاء و اساتیدی فراوانی بود که در پای درس حضور داشتند و اشکالات و سوالات خودشان را مطرح می‌کردند تا مباحث به صورت کامل تبیین شود! پس حوزه اگر بخواهد کاری انجام دهد، می‌تواند عالمانه و محققانه انجام دهد.

وی ادامه داد: این کار شما که می‌خواهید کتابی درباره معرفی اسلام شیعی بنویسید، کار خوبی است، اما نگویید شیعه مطلق! چرا که شیعه نیز دارای نحله های گوناگونی است، بلکه از همان اول بگویید شیعه دوازده امامی و شیعه اثناعشری، و بدانید که شیعه اثناعشری، حرفی غیر از اسلام ندارد، حرفی غیر از قرآن و اهل بیت (ع) ندارد، حرف شیعه همان حرف اسلام است و لا غیر و منابع ما هم قرآن و اهل بیت (ع) هستند. لذا اگر ما با قرآن تشخیص دادیم که این حکم، اسلامی هست، یقیناً حرف شیعه هم همین است!

معظم له با بیان اینکه اهل بیت (ع) عصمت و طهارت، عدل قرآن هستند، گفت: با توجه به منابع اصیلی که داریم نباید به دنبال منابع دست چندم برویم، لذا همواره باید ببینیم که قرآن چه گفته، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه چه گفته اند! ایشان اظهار داشتند: اول از همه باید در مورد نهج البلاغه که محور تشیع هست، با کمک محققین و اساتید موضوعات نهج البلاغه بررسی و کار علمی و تحقیقی در این باره صورت بگیرد، همچنین درباره موضوعات مورد بحث در صحیفه سجادیه و ادعیه‌ها که منابع ما هستند، باید کار تحقیقی صورت بگیرد.

وی با بیان اینکه قلمرو دین، همه امور زمینی و آسمانی را شامل می‌شود، گفت: ما در همین کتاب مفاتیح الحیات درباره سه اصل جهان بینی و جهان داری و جهان آرایی صحبت کرده ایم، یعنی از عرش تا فرش، قلمرو دین ماست، یعنی مسائل زمین شناسی و آسمان شناسی همه زیر مجموعه شیعه شناسی است، اول از همه معرفت شناسی که معیار و ترازوی ما چیست و سپس اینکه جهان ساخته کیست باید مورد تحقیق قرار گیرد، و در این صورت دیگر لازم نیست که حتماً چند جلد کتاب بنویسید، اگر حرف پخته و علمی باشد یک رساله کوچک نیز کافی است!

آیت الله جوادی آملی گفت: وجود سوالات علمی، کتاب را علمی و ماندگار می‌کند، همچنان که در قرآن کریم در آیات مختلف واژه ﴿یسألونک﴾ چندین بار آمده است، لذا کار را با توکل بر خدا و اهلبیت عصمت و طهارت و با همت بالا آغاز کنید، کار را به صورت لجنه ای جلو ببرید، حتماً سوالات مورد نظر، سوالات علمی و دقیق باشد و منحصراً هم درباره شیعه دوازده امامی بحث کنید و از اهلبیت عصمت و طهارت هم مدد بخواهید و بگویید «انی محقق لما حققتم» ما آمده ایم تا محققانه برگردیم، «و محتمل لعلمکم» آمده ایم تا شاگردی کنیم و علم شما را حمل کنیم، این جملات گر چه به صورت خبر بیان شده است اما به داعی انشا می‌باشد، یعنی از آنها می‌خواهیم تا این ظرفیت به ما عطا شود.