واردات گاز از ترکمنستان؛ گامی در مسیر تبدیل ایران به مرکز تبادلات گازی منطقه

به گزارش ایران اکونومیست، وزیر نفت اعلام کرده است که امسال حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز کشور افزوده می‌شود. در همین حال شتاب‌بخشی به اجرای پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز از آغاز دولت سیزدهم به‌طور جدی به‌ویژه در منطقه شمال شرق در دستور کار قرار گرفته است. به علت عدم سرمایه‌گذاری در حوزه ذخیره‌سازی در سال‌های اخیر، به‌ویژه در مناطق بزرگ مصرفی کشور در فصول سرد سال با مشکل ناترازی گاز روبه‌رو هستیم.

به منظور حل‌وفصل مشکلاتی که در بالا به آن اشاره شد، انعقاد قرارداد واردات گاز از ترکمنستان نیز در حال پیگیری است.

کارشناسان مزیت‌های متعددی را برای کشورمان در زمینه این قرارداد مطرح می‌کنند؛ از جمله آنها به کاهش هزینه‌های ترانزیت گاز از جنوب به شمال کشور، رفع مشکل ناترازی گاز در برخی فصول، جلوگیری از قطع گاز صنایع و در نتیجه ایجاد اشتغال و درآمد ملی بیشتر اشاره می‌کنند.

تقویت فشار شبکه گازی در شمال شرق کشور نیز از دیگر مزیت‌هایی است که واردات گاز از ترکمنستان برایمان خواهد داشت.

به گفته وزیر نفت، در زمینه توسعه میدان‌های نفت و گاز و صدور خدمات فنی و مهندسی نیز مذاکرات مطلوبی بین مقامات ایران و ترکمنستان صورت گرفته است که تأمین‌کننده منافع دو طرف خواهد بود.

«محمدعلی خطیبی» مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران در گفت‌وگو با ایران اکونومیست در مورد مزایای انعقاد قرارداد گازی ایران و ترکمنستان، اظهار کرد: وزارت نفت برای مقابله با ناترازی روزانه حدود ۲۴۰ میلیون مترمکعبی گاز در کشور، راهکارهای زیاد و مختلفی را در پیش گرفته است. در حوزه افزایش تولید گاز، قراردادهایی در زمینه توسعه میدان‌های گازی مستقل و مشترک امضا شده است.

وی در خصوص قرارداد واردات گاز از ترکمنستان که قرار است با این کشور امضا کنیم، تصریح کرد: قطعاً این قرارداد به نفع ما است و می‌تواند منافع کشور را تأمین کند.

این کارشناس حوزه انرژی ادامه داد: ما در فصولی از سال با ناترازی گاز روبه‌رو هستیم و باید این موضوع را حل‌وفصل کنیم. واردات گاز از ترکمنستان می‌تواند به ما کمک کند که بخشی از این ناترازی را جبران کنیم.

مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران خاطرنشان کرد: اگر قرارداد را طوری تنظیم کنیم که قیمت گازی که وارد می‌کنیم از قیمت گاز صادراتی ما کمتر باشد، قطعاً می‌تواند به نفعمان باشد.

خطیبی گفت: واقعیت این است که الان درخواست‌های زیادی برای صادرات گاز وجود دارد و کشورهای زیادی خواستار دریافت گاز هستند. واردات گاز از ترکمنستان می‌تواند به ما کمک کند که به این نیازها پاسخ دهیم و نقشی کلیدی در سوآپ گاز منطقه داشته باشیم.

وی ادامه داد: هر چقدر بتوانیم گاز را از کشورهایی مانند ترکمنستان و روسیه وارد کنیم و آن را با قیمت بالاتری به کشورهای دیگر مانند عمان، عراق، کویت، افغانستان و پاکستان صادر کنیم، سود کرده‌ایم.

این کارشناس انرژی تاکید کرد: ما در خصوص واردات گاز از ترکمنستان نگرانی نداریم و می‌توانیم حجم بالایی از گاز این کشور را وارد کنیم؛ زیرا از یک طرف می‌توانیم از این گاز وارداتی برای رفع ناترازی داخلی خود استفاده کنیم و از طرف دیگر به بازصادرات آن بپردازیم و از مزیت‌هایش بهره‌مند شویم.

خطیبی گفت: آغاز واردات گاز از ترکمنستان، هزینه انتقال گاز از جنوب به شمال کشور را کاهش می‌دهیم و ضمن رفع مشکل ناترازی از این بابت هم نفع می‌بریم. در هر صورت، واردات گاز از ترکمنستان طرحی بُرد- بُرد و در جهت حداکثر کردن منافع کشور است.

وی افزود: الان کشورهای همسایه درخواست دریافت گاز دارند، لیکن ما مصرف داخلی بالایی داریم و نمی‌توانیم به این نیازها پاسخ دهیم. از طریق واردات گاز از دیگر کشورها مانند ترکمنستان می‌توانیم به صادرات گاز بپردازیم و جایگاه خود را در تجارت گازی منطقه تقویت کنیم.

کارشناس انرژی یادآوری کرد: برای پاسخ‌دادن به نیاز دیگر کشورها در زمینه گاز دو راه پیش رو داریم. اول اینکه می‌توانیم به افزایش تولید خودمان مبادرت کنیم که منوط به سرمایه‌گذاری‌های کلان است. دومین راه این است که به سوآپ گاز دیگر کشورها بپردازیم. در شرایط فعلی، راه حل دوم ما را سریع‌تر به اهدافمان می‌رساند.

خطیبی بیان داشت: گاز مزیت‌های زیادی دارد و یک انرژی پاک به شمار می‌رود و تقاضا برای این ماده در دنیا در حال افزایش است. به همین دلیل هر چقدر بتوانیم در تجارت گاز سهمی بر عهده بگیریم، سود کرده‌ایم.

وی گفت: گسترش روابط گازی کشورمان با دیگر کشورها به ما کمک می‌کند که به هدف خودمان مبنی‌بر تبدیل‌شدن به هاب گازی منطقه نزدیک‌تر شویم. قراداد واردات گاز از ترکمنستان می‌تواند به ما کمک کند که در نهایت نقشی کلیدی در تجارت گاز منطقه بر عهده بگیریم.