تحلیل بنیادی آریا/ حلقه فشار دولت بر پتروشیمی‌ها تنگ‌تر شد

به گزارش تجارت‌نیوز، نگاهی به خط تولید شرکت پلیمر آریا ساسول نشان می‌دهد، بیشتر از 80 درصد بهای تمام‌شده تولید شرکت مربوط به مواد اولیه و یوتیلیتی مصرفی است. بنا بر این سودسازی شرکت تا حد بالایی به نرخ خوراک دریافتی آریا ساسول وابسته است.

خوراک گازی که در یک هفته گذشته خبرهای بسیاری به همراه داشت و به نظر می‌رسد سقف قیمت آن به هفت هزار تومان رسیده است. در صورت فروش خوارک گاز با سقف قیمت فعلی و در نظر گرفتن ارزش دلاری آن که حدود 14 سنت است، باید به این نکته توجه کرد که نرخ تسعیر دلار برای محاسبه قیمت خوراک باید 50 هزار تومان باشد تا شرکت با زیان مواجه نشود.

این در حالی است که شرکت‌های پتروشیمی هم‌اکنون درآمد دلاری خود را با نرخ 28500 تسعیر می‌کنند و این بزرگترین زنگ خط برای پتروشیمی‌ها و آریا ساسول است.

گفتنی است نرخ فروش محصولات شرکت پلیمر آریا ساسول بر اساس قیمت‌های جهانی، قیمت اعلامی انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی (دخالت مستقیم دولت) و بورس کالا (دخالت غیرمستقیم دولت) تعیین می‌شود.

همچنین آریا پس از عرضه محصولات خود در بازار ایران و تامین نیاز داخلی، محصولات خود از قبیل پلی‌اتیلن سبک، متوسط و سنگین را بر اساس نرخ‌های جهانی صادر می‌کند. اتیلن و سی تری پلاس دو محصول دیگر شرکت هستند که مشتری اصلی آن‌ها بازار داخل است و در صورت مازاد صادر می‌شوند.

سایه سیاه دولت بر درآمدزایی

بررسی فروش محصولات شرکت نشان می‌دهد، سایه دولت بر معاملات داخلی آریا ساسول سنگینی می‌کند و محدودیت صادرات باعث شده، شرکت محصولات خود را با نرخ پایین‌تری به بازار ایران عرضه کند.

در صورتی که اگر دولت دخالتی در قیمت‌گذاری نکند، آریا ساسول و سایر پتروشیمی‌ها می‌توانند با نرخ روز محصولات خود را به فروش برسانند و درآمد خود را افزایش دهند. علاوه بر این دولت قیمت ماده اولیه و تسعیر ارز این شرکت‌ها را نیز به شدت سرکوب کرده و به نحوی، از چند جهت درآمدزایی پتروشیمی‌ها را تحت فشار داده است.

کاهش تولید و فروش

گزارش تولید و فروش سالانه شرکت آریا ساسول نشان می‌دهد، تولیدات شرکت در سال گذشته افزایش نداشته است. لازم به ذکر است اگر شرایط فعلی نرخ خوراک و فشارهای دولت ادامه یابد، تولید بیشتر صرفه اقتصادی نخواهد داشت و ادامه این روند دور از انتظار نیست.

به این ترتیب مقدار تولید شرکت پلیمر آریا ساسول در سال 1401 نسبت به سال 1400 بیشتر از 6.5 درصد کاهش داشته و به یک میلیون 783 هزار تن رسیده است.

این روند در مقدار فروش شرکت نیز شکل گرفته و در گزارش سالانه آریا ساسول کاهش 2.23 درصدی مقدار فروش دیده می‌شود.

البته درآمد فروش شرکت به واسطه افزایش نرخ‌های فروش، رشد 3.44 درصدی داشته که با توجه به وضعیت تورمی فعلی، رشد قابل قبولی نیست. به این ترتیب پلیمر آریا ساسول در سال گذشته موفق شد 27 هزار و 445 میلیارد تومان از فروش محصولات خود درآمد کسب کند.

گفتنی است اگر قیمت محصولات شرکت در بازار داخل به طور واقعی با عرضه و تقاضا مشخص می‌شد و شرکت درآمد دلاری خود را که از صادرات به دست می‌آورد با نرخ دلار آزاد تسعیر می‌کرد چنین شرایطی برای آریا ساسول ایجاد نمی‌شد.

البته گزارش حسابرس مسـتقل و بازرس قانونی شرکت، رشد درآمد شرکت را مستقلا به دلیل افزایش نرخ تسعیر می‌داند که اعداد صورت مالی این موضوع را به گونه دیگری نشان می‌دهند؛ چرا که نرخ اکثر محصولات فروخته‌شده در سال 1401 افزایش داشته است.

در طرف هزینه‌ها اما اعداد، کمی متفاوت است و بهای تمام‌شده محصولات پلیمر آریا ساسول حدود 21 درصد رشد کرده و عدد قابل توجهی است. این رشد هزینه شرکت عمدتا به دلیل افزایش قیمت مواد مستقیم مصرفی طی سال گذشته و هزینه سربار تولید است.

به طوری که بهای تمام شده محصولات فروش رفته شرکت در سال 1401 به 16 هزار و 684 میلیارد تومان رسیده است.

همین امر سبب شد تا سودسازی شرکت کاهش یابد. به نحوی که سود عملیاتی آریا ساسول در سال گذشته از 11 هزار و 968 میلیارد تومان در 1400 به 10 هزار و 605 رسید. بار دیگر تناقض در گزارش حسابرس مسـتقل و بازرس قانونی شرکت دیده می‌شود. چرا که کاهش سودسازی شرکت را افت نرخ‌های جهانی دانسته، که به نظر می‌رسد ماجرا از این قرار نیست.

گفتنی است کاهش سودسازی شرکت در این دوره به دلیل سرکوب درآمدزایی شرکت با کنترل تسعیر دلار و دخالت در قیمت‌گذاری به همراه افزایش هزینه‌های تولید آریا ساسول به دنبال رشد قیمت مواد اولیه است.

در نهایت باید گفت اگر دولت همین سیاست را ادامه دهد و حلقه فشار را روی درآمدزایی پتروشیمی‌ها بیشتر کند و از سوی دیگر قیمت خوراک را گران‌تر کند، این روند در سال‌های بعد هم ادامه خواهد داشت و بعید نیست پتروشیمی‌ها در سال‌های آینده به زیان بنشینند.

گزارش‌های بیشتر را در صفحه اخبار بورس بخوانید.