سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» برگزار می شود

به گزارش خبرگزاری مهر؛ نشست سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» برگزار شد، در این نشست علی فروزانفر و کوروش زارعی به تبیین برنامه‌های این رویداد پرداختند. سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» در بخش‌های هنرهای تجسمی، نمایش، موسیقی، ادبیات از ۲۰ تا ۲۶ مردادماه در محوطه و گالری‌های حوزه هنری برگزار خواهد شد.

این رویداد آئینی شامل رادیو تئاتر، نمایش عروسکی، اجرای نمایش «علیا مخدره»، تعزیه، نمایشگاه ادوات تعزیه، نمایشگاه عکس، نمایشگاه نقاشی‌های عاشورایی، آواها و نواهای عاشورایی، کنسرت عاشورایی وداع، شب شعر و ادبیات عاشورایی با عنوان «گنجشک و جبرئیل»، شب خاطره، رندان تشنه لب و نغمه‌های عاشورایی است. نمایش عروسکی که ویژه مخاطب کودک و نوجوان است در تماشاخانه مهر و نمایش «علیا مخدره» که اثری ویژه بانوان است در تالار سوره اجرا می‌شوند.

علی فروزانفر در آغاز نشست گفت: «رستخیز عام» ادای دین هنرمندانه به سوی امام حسین است که امسال هنرمندان در حوزه هنری در حال اجرا و برنامه ریزی آن هستند. هنرمندان به مدت هشت شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد در حوزه هنری از ساعت ۱۸ تا ۲۲ اقدام به نمایش بخش‌های مختلف هنر می‌کنند و آثار آن‌ها در این برنامه عرصه و یا تولید خواهند شد. در این رویداد ۴۰ برنامه مجزا از یک‌دیگر در حال اجرا و برنامه‌ریزی است که مرکز سلوک، انتشارات سوره مهر، دفتر معماری و حتی دفتر طنز و بخش‌های مختلف حوزه هنری درگیر این رویداد هنرمندانه است.

کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: آئین‌های عاشورایی از بوشهر و هرمزگان و اهواز و … خواهیم داشت پس از آن نمایشی عروسکی با محوریت حضرت علی اصغر برگزار می‌شود. ترجمه عربی این نمایش نیز در حال اجراست تا در پیاده‌روی اربعین به نمایش گذاشته شود و این خلأ تولید محتوا برای سنین کم را پر کنیم. پس از آن در رواق شهدا، برنامه تعزیه خواهیم داشت، ما سعی کردیم از تهران، تفرش، فراهان و… بهترین‌های تعزیه ایران در این بخش دعوت کنیم تا به اجرا بپردازند و سعی کردیم به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که هر شب، تعزیه‌ای متفاوت اجرا شود. همچنین تلاش شده در این اجراها اضافات تعزیه را حذف کنیم و به اصل واقعه و روایت بپردازیم به همین علت زمان تعزیه کمتر و جذابیت آن بیشتر شده.. سعی شده آئین‌های عاشورایی استان‌ها با موسیقی مخصوص هر استان برگزار شود. ذوالجناح گردانی و حنابندان قاسم هرمزگان، گهواره‌گردانی مازندران، سنج و دمام و شروه‌خوانی بوشهری در این برنامه اجرا می‌شود.

علی فروزانفر در مورد وجه تسمیه این رویداد توضیح داد: در باب وجه تسمیه سوگواره، شعر محتشم را همه شنیده‌ایم.«باز این چه شورش است که در خلق عالم است؛ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است» در بیت پنجم این شعر آمده «گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست این «رستخیز عام» که نامش محرم است».

معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: اسم رستخیز عام از این شعر گرفته شده که به آئین محرم و عاشورا اشاره دارد. اگر بخواهم به وجه تمایز این سوگواره با دیگر برنامه‌های حوزه هنری اشاره کنم باید بگویم مخاطب این رویداد مردم هستند، درهای حوزه هنری به روی عموم باز می‌شود و در سالن‌ها، گالری‌ها و محوطه حوزه هنری برنامه‌های مختلف برگزار خواهد شد، ما در این رویداد با مواجهه مردم و هنرمندان به صورت نزدیک رویارو می‌شویم.

وی افزود: برنامه «محفل رندان تشنه لب» در ۲۳ مرداد در تالار سوره، کنسرتی با نام «روایت وداع» در تاریخ ۲۱ و ۲۴ مرداد ساعت ۲۰ تالار سوره اجرا می‌شود که در آن یک ارکست سی نفره به روایت‌خوانی وداع‌های شهدای عاشورا می‌پردازند. نمایش «علیا مخدره» که یک کار عاشورایی مربوط به گروه هنر مقدس است از ۲۶ مرداد ماه به مدت هفت شب در سالن سوره برای بانوان اجرا خواهد شد.

فروزانفر عنوان کرد: محفل ادبی «گنجشک و جبرائیل» برگزار خواهد شد که محفلی برای شعرخوانی شهدای بزرگ آئینی کشور است که به دبیری آقای داوودی برگزار خواهد شد، شاعرانی همچون فیض، غزوه، بیابانکی، مؤدب، صرافان و سهرابی‌نژاد در این برنامه به شعرخوانی و خاطره‌گویی خواهند پرداخت.

وی افزود: اجرای آئین‌های عاشورایی که از چهار استان کشور است هر کدام دو شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد اجرا خواهد شد. آواها و نواهای عاشورایی برنامه‌ای است که در آن به خوانندگی در کنار نوازندگی نی پرداخته خواهد شد. سینما محرم که به پخش تیزر، فیلم کوتاه و کلیپ‌های عاشورایی خواهد پرداخت. همچنین در کارگاه هنرهای اسلامی مهرسازی، آیینه‌کاری، کاشی هفت رنگ و چند هنر دیگر در معرض دید مخاطبان قرار خواهد گرفت.

معاون هنری حوزه هنری مطرح کرد: نمایشگاه آثار تصویرسازی شده از کتاب «توفان البکا» در بخشی از رواق آینه اجرا خواهد شد. همچنین سی اثر از نقاشی‌های عاشورایی واقع در گنجینه حوزه هنری، از گنجینه خارج شده و در گالری خانه عکاسان اکران می‌شود. همزمان با تمامی این برنامه‌ها هنرمندان مرکز هنرهای تجسمی به خلق آثار در حوزه نقاشی، خط، تذهیب و هنرهای دیگر می‌پردازند. چندین و چند برنامه دیگر به عنوان پیوست‌های رسانه‌ای و هنری و رویدادی به این سوگواره کمک می‌کنند.

فروزانفر مطرح کرد: نمایشگاه آثار عاشورایی سوره مهر و مرکز هنری رسانه‌ای سلوک که متولی نشریه سوره است را در رویداد «رستخیز عظیم» خواهیم داشت. استودیو عکس عاشورایی کودک را داریم، مجموعه آثار سوگواره عاشورایی «ده» که با عنوان بانوی فرهنگ است و «داستانک‌های کوتاه عاشورایی» است در ایام رستخیز عام اجرا خواهد شد. نمایش عکس پیاده‌روی اربعین که آثار عکاسی حمید وکیلی عکاس متعهد است را در حین رویداد خواهیم داشت.

وی افزود: غرفه استعدادیابی هنری در بخش مکتب هنری را فعال می‌کنیم و همچنین نمایشگاه پرچم و کتیبه موکب آرت در این رویداد اجرا می‌شود. برنامه‌ای نیز با محوریت کودک و نوجوان با نام «رؤیای کودکانه، ترسیم مادرانه» در غرفه‌ای برگزار خواهد شد که در آن به مخاطب کم سن و سال این رویداد پرداخته می‌شود.

معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: تلاش ما این است که این نمایشگاه مقدمه‌ای برای ترویج و آماده‌سازی افکار و روح و روحیه زوار اربعین امسال باشد. هماهنگی‌های اولیه انجام شده تا غرفه تمدید گذرنامه در این رویداد حضور داشته باشد که البته هنوز قطعی نشده و در دو سه روز آینده کارهای آن انجام خواهد شد.

وی افزود: رویداد «رستخیز عام» ادای احترام هنرمندان به آستان سیدالشهدا است که در آن هنرمندان ایرانی و انقلابی به زبان هنر، علاقه قلبی خود را به امام حسین ابراز می‌کنند. امیدواریم که این علاقه قلبی آن‌ها مورد قبول سید و سالار شهیدان قرار بگیرد و در بحث اجرا به بهترین نحو ممکن این رویداد برگزار شود.

کوروش زارعی درباره تغییرات برنامه‌های اربعین به دلیل گرمای هوا گفت: اربعین و روایت راهیان به قوت خود باقی است. امسال در جاهای مختلفی همچون عمود ۱۱۲۰، عتبه و …اجرا خواهیم داشت که دو روز در نجف، چهار روز در مسیر پیاده‌روی و سه روز در کربلا هستیم. تغییری که اتفاق افتاده این است، امسال مثل سال‌های گذشته در عمود ۱۶۱ اجرا نخواهیم داشت.

وی افزود: در کربلا با حشدالشعبی هماهنگ شده‌ایم و در عتبه حسینی اجرا خواهیم داشت. همچنین هفته آینده فراخوان اربعین را منتشر می‌کنیم. امسال به دلیل گرما ممکن است تعداد افراد را کاهش دهیم و افرادی که اجراهای باکیفیت‌تری دارند را با خود همراه کنیم.

کوروش زارعی بیان کرد: ما سال‌های گذشته در زمان ریاست آقای مؤمنی جلسات بسیاری با افراد تحصیل‌کرده و مدرسین دانشگاه انجام دادیم تا در نهایت به بنیاد تعزیه رسیدیم و مکاتبات آن را انجام دادیم ولی بر سر مکان به مشکل خوردیم، اگر ساختمان خوبی در اختیار ما قرارداده شود، ما اساس‌نامه آن را نوشتیم و اساتید زیادی پای کار آمده‌اند، اگر مکان آن فراهم شود باقی مشکلات حل شده است و ما کاری خواهیم کرد که دائماً در آن مکان به پرده‌خوانی و تعزیه پرداخته شود، ما حدود هفتاد درصد کار را پیش برده‌ایم تنها سی درصد آن باقی‌مانده است.

علی فروزانفر به پرسشی درباره حضور هنرمندان خارجی در رویداد و اجرای آن در سایر استان‌ها، پاسخ داد: خیر! هنرمندهای این رویداد همه ایرانی هستند. مشابه این اتفاق برنامه‌های دیگری در سطح کشور در حال برگزاری است، همزمان با این رویداد سوگواره آواها و نواهای عاشورایی در کرمان در حال برگزار می‌شود ولی برنامه «رستخیز عام» تنها در تهران برگزار می‌شود.

کوروش زارعی در ادامه گفت: پیش‌تر در گرگان تکیه‌ای به نام تکیه هنرمندان در حال برگزاری بود که سعی شده بود به شیوه این افراد به عزاداری هنرمندانه برای امام حسین پرداخته شود. این برنامه تجربه خوبی بود و پیشنهاد شد که در دهه اول، سوگواره‌های هنرمندانه با عنوان تکیه هنرمندان در استان‌های مختلف کشور برگزار شود.
وی افزود: در مورد پرسش اول، دو سال پیش که تعزیه‌ای به نام «شبیه حسین» برگزار شد که در آن مخاطب خارجی داشتیم، زوجی ایتالیایی و هنرمندی از سوئد به دیدن این برنامه آمده بودند. همیشه مخاطب خارجی داشتیم ولی این موضوع که هنرمند خارجی داشته باشیم، خیر!

کوروش زارعی در مورد علت ممنوعیت ورود آقایان به نمایش «علیا مخدره» بیان کرد: گروه هنر مقدس یک گروه خانومانه است و نگاه آنان به این صورت است که مخاطب این اجرا باید بانوان باشند به دلایل مختلفی که در این گروه تصویب شده است.

کوروش زارعی در مورد انتخاب این ۴ استان توضیح داد: من خودم فرزند تئاتر کشور هستم و تمام تئاتر این کشور، مخصوصاً تئاتر آئینی و آئین‌های نمایشی این کشور را به خوبی می‌شناسم. ما دوست داشتیم از تمامی استان‌ها به دعوت هنرمندان بپردازیم ولی کمی با مشکل بودجه مواجه شدیم، به همین دلیل با شناختی که از آدم‌ها و آئین‌های عاشورایی این استان‌ها داشتم این استان‌ها را انتخاب کردم.

علی فروزانفر درباره نحوه مدیریت و مشکلات آن با تعدد زیاد برنامه‌ها تصریح کرد: در مورد نحوه مدیریت، یک بازه زمانی چهار ساعته برنامه‌ریزی شده و اکثر کارها به طور گردشی و تکرارشونده است. وقتی فردی روز اول به این رویداد می‌آید نمی‌تواند تمامی برنامه‌ها را ببیند زیرا بسیاری از آنان همزمان در حال اجرا هستند و این تکرارشوندگی ظرفیت اجرا را بالاتر خواهد برد. این اتفاق برای ما یک تجربه تازه و جدید است زیرا اولین بار است که مخاطب عام وارد حوزه هنری خواهد شد، امید است که این رویداد فکر شده و برنامه‌ریزی شده اجرا شود.

همچنین کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: باید اضافه‌کرد که ما حق انتخاب را به مخاطب داده‌ایم تا به انتخاب خود به تماشای برنامه بپردازد و سعی شده تا در زمان تعزیه و نمایش عروسکی و… در زمانی باشد که مزاحمتی برای سایر برنامه‌ها ایجاد نشود.

این رویداد از ۲۰ الی ۲۷ مرداد ساعت ۱۸ الی ۲۲ در حوزه هنری تهران واقع در خیابان سمیه برگزار خواهد شد.