جزئیات توافق ایران و امریکا/ بدترین توافق را اقتدار می‌نامند

به گزارش تجارت‌نیوز، پس از آنکه امیدها برای توافق ایران و امریکا برای احیای برجام کمرنگ شده بود، روزنامه نیویورک تایمز از تبادل زندانیان میان این دو کشور و آزادسازی منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی خبر داد.

موضوع آزادسازی ارز بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، بیش از دو سال است که مطرح می‌شود. بسیاری از مردم و کارشناسان حوزه‌های مختلف نیز آن را موضوعی تکراری میان مصاحبه‌های مقامات رسمی می‌دانستند. اما حالا به نظر می‌رسد که مذاکرات در این مورد وارد فاز جدیدی شده است.

ایران برای آزادسازی منابع مالی، تضمین گرفت؟

آنطور که نیویورک تایمز نوشته است، ایران و امریکا برای تبادل پنج زندانی امریکا و دو شهروند ایرانی و آزادسازی 6 میلیارد دلار از درآمدهای حاصل از فروش نفت ایران توافق کرده‌اند.

بر اساس اخبار منتشرشده تا این لحظه زندانیان امریکایی به هتلی منتقل شده‌اند و اکنون در حبس خانگی سر می‌کنند. یکی دیگر از زندانیان امریکایی نیز از قبل در حبس خانگی بود.

علی باقری، مذاکره‌کننده ارشد ایران در امور هسته‌ای می‌گوید این معامله با گرفتن تضمین مناسب انجام شده است. هنوز جزئیات این توافق، تاریخ دقیق تبادل زندانیان و انتقال پول مشخص نشده است.

نحوه آزادسازی 6 میلیارد دلار ایران

حالا سوال اینجاست که 6 میلیارد دلار مورد بحث، قرار است چگونه به دست ایران برسد؟ نام قطر به عنوان کشور واسطه مذاکرات میان ایران و امریکا بارها مطرح شده است. محمد عبدالعزیز الخلیفی، وزیر مشاور دولت قطر در امور خارجه گفت قطر نقش مهمی در تسهیل گفت‌وگو بین این دو کشور داشت. (فارس)

روزنامه خراسان نیز در گزارشی نوشت که طبق اعلام دو طرف، این پول از کره جنوبی به سوئیس منتقل شده است. در آنجا پس از تبدیل از وون به یورو به بانک قطری انتقال خواهد یافت تا از طریق قطر در دسترس ایران قرار بگیرد.

آزادسازی 6 میلیارد دلار در ازای خرید دارو و مواد غذایی

دو نکته مهم در اخبار روز گذشته قابل تامل است. نخست آنکه در تمام این سال‌ها صحبت از هفت میلیارد دلار پول بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی بود و حالا مقامات رسمی می‌گویند قرار است 6 میلیارد دلار آزاد شود. به عبارتی یک میلیارد دلار دیگر میان اخبار پیرامون توافق تبادل زندانیان گم شده است. تکلیف این یک میلیارد دلار هم مشخص نیست.

نکته دیگر اینکه این پول قرار است فقط در ازای خرید کالاهای غیرتحریمی آزاد شود. باربارا اسلاوین، کارشناس امریکایی در توییتی مدعی شد که ایران می‌تواند سفارش غذا، دارو و شمار محدودی تجهیزات پزشکی را نزد بانک دوحه ثبت کند. بانک مورد نظر نیز هزینه کالاها را پرداخت می‌کند و شرکت‌های قطری آن را به ایران تحویل می‌دهند. به عبارتی ایران دسترسی مستقیم به منابع ارزی ندارد.

روزنامه خراسان نیز در گزارشی به این موضوع پرداخت و نوشت: «یک منبع آگاه به روزنامه گفت که آنچه در توافق وجود دارد، کالاهای غیرتحریمی است و اصطلاحاتی مانند اقلام بشردوستانه یا غذا و دارو واقعیت دارد.

بدترین توافق‌ها را اقتدار می‌نامند

عباس عبدی، تحلیلگر در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: «پس از دو سال معطلی، کار به جایی رسیده که پس از 6 بار اعلام آزاد شدن منابع مالی ایران در کره جنوبی، با یک میلیارد کمتر از رقم واقعی پذیرفته‌اید که در ازای آزادی چند زندانی دو تابعیتی، این پول‌ها در حسابی در قطر و برای خرید برخی کالاهای بشردوستانه مانند مواد غذایی و دارویی واریز شود. ریشه این رفتار فقط یک چیز است؛ قدرت‌طلبی و قدرت‌طلبی.»

او همچنین نوشت که در سیاست خارجی هر کاری دیگران می‌کردند، خفت و خوار کردن کشور بود و اگر خودشان بدترین توافق‌ها را انجام دهند، حکمت، عزت و اقتدار نامیده می‌شود.

توافق بزرگ‌تر در راه است؟

نکته دیگر در ماجرای تبادل زندانیان، احتمالات درباره توافق بزرگ‌تر میان ایران و امریکاست. آیا این دو کشور در توافقی غیرعلنی سر می‌کنند؟

دنیای اقتصاد در گزارشی از توافق ایران و امریکا برای تبادل زندانیان نوشت. بنا بر این گزارش و به نقل از نیویورک تایمز، هنری روم، کارشناس ارشد موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که این توافق گام کلیدی و رو به جلو از سوی تهران و واشنگتن برای کاهش تنش‌هاست. چون این دو کشور به دنبال بازگشت به مذاکرات رسمی هسته‌ای در ماه‌های پایانی سال جاری هستند.

در ادامه این گزارش آمده که توافق برای تبادل زندانیان در حالی انجام می‌شود که به نظر می‌رسد ایران و امریکا توافقی غیررسمی را رعایت می‌کنند که بر اساس آن ایران، برنامه هسته‌ای خود را محدود می‌کند. ضمن آنکه نیروهای نیابتی خود را در سوریه و عراق نیز کنترل کرده است تا از اقدامات تلافی‌جویانه امریکا جلوگیری کند.

این گمانه‌زنی در حالی صورت گرفته که اخیرا تنش‌ها میان این دو کشور در خلیج فارس بالا رفته بود. برخی از تحلیلگران نیز افزایش این تنش‌ها را نشانه‌ای از به بن‌بست خوردن مذاکرات ایران و امریکا می‌دانستند. پیش‌تر کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در سازمان ملل به تجارت‌نیوز گفت: «شواهدی مانند تنش در خلیج فارس، نشان می‌دهد که توافق نانوشته میان ایران و امریکا منتفی است. اگر توافق نانوشته‌ای داشتند باید تنش‌ها کاهش می‌یافت، اما شاهدیم که که تنش‌ها افزایش هم یافته است.»