تدوین لایحه حمایت از سالمندی/ چالش افزایش هزینه‌های درمانی سالمندان ایران

به گزارش تجارت‌نیوز، پیش‌نویس لایحه حمایت از سالمندان ایران آماده شده است. سندی که به گفته رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان قرار است نقشه راهی برای ارتقای وضعیت سالمندان در کشور شود.

ایران در حال حاضر با 10 میلیون سالمند مواجه است. پیش‌بینی‌ها حکایت از این دارد که ایران تا سه دهه آینده با جمعیت 30 میلیونی سالمندان مواجه می‌شود. از سوی دیگر ابعاد بسیاری از خانواده‌ها کوچک‌تر و جمعیت تجرد قطعی هم بیشتر می‌شود. وضعیتی که از آن به عنوان بحران سالمندی یاد می‌شود و ایران در چند قدمی آن قرار دارد.

چالش‌های سالمندی در ایران

مرکز پژوهش‌های مجلس اخیرا در گزارشی نوشت که سالمندی جمعیت، کشور را با چالش‌هایی مواجه خواهد کرد. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در این مورد، افزایش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و درمانی است.

در دهه‌های گذشته ایران با بار اقتصادی بیماری‌های واگیر و عفونی مواجه بوده و فعالیت‌های بخش سلامت به پیشگیری، درمان و بازتوانی عوارض ناشی از این‌گونه بیماری‌ها معطوف بود.

در ادامه گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده که در دهه‌های پیش رو با بروز پدیده گذار اپیدمیولوژیک، بار اقتصادی بیماری‌ها بر بیماری‌های غیرواگیر و مزمن متوجه شده است. اما موج سومی در راه است و به زودی بار اقتصادی بیماری‌ها بر سالمندی جمعیت ایران و عوارض ناشی از آن متمرکز خواهد شد.

کمبود زیرساخت‌های مراقبت از سالمندان یکی دیگر از چالش‌های سالمندی جمعیت است. به طوری که با در نظر داشتن تعداد بیش از 9 میلیون سالمند کشور باید اذعان داشت که در حال حاضر به ازای هر سالمند یک تخت مراقبت از سالمند وجود دارد. این در حالی است که شاخص مذکور در کشورهای توسعه‌یافته معادل یک تخت به ازای هر 18 سالمند است. یکی دیگر از چالش‌های سالمندی هم تاپایداری نظام رفاهی کشور است.

پیش‌نویس لایحه سالمندی آماده شد

حالا مژگان رضازاده، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان گفته که 16 دستگاه عضو شورای مالی سالمندی هستند و پیش‌نویس لایحه حمایت از سالمندی را بررسی می‌کند.

رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان به ایسنا گفت: «در سند ملی سالمندان، برنامه‌های مربوط به حوزه سالمندی دستگاه‌ها مشخص شده است. این سند نقشه راهی برای ارتقای وضعیت سالمندی در راستای تغییرات جمعیتی کشور محسوب می‌شود.»

او توضیح داد که پیش‌نویس لایحه حمایت از حقوق سالمندان آماده شده است. از آنجایی که باید نظرات دستگاه‌های عضو نیز بررسی شود، اکنون در حال نهایی کردن نظرات کارشناسی هستیم تا لایحه در روند اجرایی خود قرار گیرد.

جزئیات لایحه حمایت از سالمندی

پیش از این همشهری در گزارشی به جزئیات لایحه حمایت از سالمندی پرداخت. در این گزارش آمده که سند ملی سالمندان شامل دو بخش اساسی است که متولی بخش اول وزرات بهداشت و متولی بخش دوم وزارت کار و سازمان بهزیستی است.

بخش‌های این سند شامل موارد زیر است:

بخش نخست: بخش مرتبط با بهداشت و سلامت که زیرمجموعه شورای امنیت و سلامت غذایی قرار گرفته می‌گیرد. این بخش در استان‌ها به ریاست استاندار و در کشور به ریاست معاون اول رئیس جمهور مدیریت می‌شود.

بخش دوم: بخش‌هایی که ماهیت توانبخشی، اجتماعی و مراقبتی دارد، توسط سازمان بهزیستی و شورای ملی سالمندان مدیریت می‌شود و زیرمجموعه وزارت کار است.

در ادامه این گزارش آمده که در تدوین سند حمایت از سالمندان 6 هدف کلی ترسیم شده است. اهداف این سند شامل ارتقا سطح فرهنگی جامعه درباره پدیده سالمندی، توانمندسازی سالمندان، ارتقای سلامت جسمی، روانی و معنوی سالمندان، تقویت حمایت‌های اجتماعی برای ارتقای سرمایه اجتماعی، توسعه زیرساخت مورد نیاز در امور سالمندی و تامین منابع مالی پایداری برای نظام حمایتی از سالمندان است.

کاهش بعد خانوار تشدیدکننده مسأله سالمندی

اخیرا احمد بخارایی، جامعه‌شناس درباره بحران سالمندی در ایران گفت که وضعیت اسفباری در پیش است. او گفت که جمعیت 30 میلیونی سالمندان در سال 1430 شوخی نیست. آنها از ابعاد مختلف رها شده‌اند. به‌ویژه از نگاه اخلاقی با یک اقدام ضد انسانی مواجه خواهیم بود.

بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی جمعیت سالمندان تا سال 2050 به بیش از 2 میلیارد نفر می‌رسد. مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به وضعیت سالمندان در ایران پرداخت. در این گزارش آمده که حدود 13 درصد از جمعیت استان گیلان، حدود پنج درصد جمعیت استان سیستان و بلوچستان را سالمندان تشکیل می‌دهند. به این ترتیب استان گیلان بیشترین تعداد سالمند و سیستان و بلوچستان کمترین سالمند را دارند.

در ادامه این گزارش آمده که یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در تشدید مسأله سالمندی، کاهش بعد خانوار است. بر اساس داده‌های سازمان ثبت احوال کشور از کل ولادت‌های کشور در سال 99، 40 درصد ولادت‌ها مرتبه اول، 40/8 درصد ولادت‌ها مرتبه دوم(فرزند دوم) و حدود چهار درصد ولادت‌ها نیز مرتبه سوم بود.