بازگشت امضاهای طلایی در صورت عرضه سیمان و فولاد خارج از بورس

به گزارش تجارت‌نیوز، در هفته‌های گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم، دستور داد تا برای کاهش قیمت مسکن، قیمت فولاد و سیمان کاهش یابد. عرضه سیمان و فولاد خارج از فضای بورس کالا پیشنهادی بود که از سوی تیم اقتصادی او مطرح شد. البته مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، اجرای این پیشنهاد را منتفی دانست.

فارغ از اینکه دستورات مقامات چقدر توانسته در کنترل بازار موفق باشد، همچنان نگرانی‌هایی در رابطه با عرضه سیمان و فولاد خارج از فضای بورس وجود دارد. چراکه روز گذشته رئیسی دستور به تشکیل هیئت‌های کارشناسی برای بررسی عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا در راستای کاهش قیمت ساخت نهضت ملی مسکن داد.

در این میان مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی، هم بورس کالا را عامل گرانی مصالح ساختمانی می‌داند. او همچنین گفته است که عرضه سیمان و فولاد در بورس کار غلطی است و برخی بورسی‌ها دراین‌باره اصرار نکنند، چراکه در غیر این صورت باید قیمت پایه عرضه تغییر کند.

در مقابل، این تصمیم در بین بورسی‌ها بازخورد خوبی نداشته و حتی اخیرا همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، به ایسنا گفته که طرح خروج سیمان و فولاد از بورس، خواست رانت‌خواران است؛ چراکه آن‌ها تمایل زیادی به بازگشت سیستم حواله‌ای برای تامین منافع خودشان دارند.

حمید فرمانی، رئیس هیات مدیره انجمن سیمان، نیز معتقد است عرضه سیمان در بورس کالا به نفع کارخانه‌ها، مصرف‌کننده نهایی و دولت تمام می‌شود و با خروج آن ممکن است هم کارخانه‌ها و هم مصرف‌کننده متضرر شوند و این تصمیم تبدیل به یک بازی دو سر باخت شود.

به طور کلی محیط شفاف بورس نسبت به گذشته دست دلالان را از بورس کوتاه کرده است. طوری که پیش از ورود سیمان به بورس، دلالان این محصول را با قیمت پایین‌تر از تولیدکننده می‌خریدند و با سود بالا به مصرف‌کننده می‌فروختند و در مقاطعی هم شاهد کمبود سیمان در بازار بودیم. اما آغاز عرضه سیمان در بورس کالا منجر به کاهش قیمت این محصول شد.

البته به نظر می‌رسد حداقل فعلا پرونده توقف عرضه سیمان در بورس بسته شده است. چراکه در نهایت احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، گفت که بورس کالا به عنوان بستر شفاف نظام توزیع کالاهای اساسی یا کالاهای پایه قرار گرفته و در پایان دهه‌های ۸۰ و ۹۰ برای عبور از مسیر پر از رانت و فسادی که پیش از آن وجود داشت به نظام بورس کالا منتقل شدیم. بنابراین دولت فعلا هیچ تصمیمی در این زمینه ندارد و اگر هم رویه موجود نیاز به اصلاحی دارد، در چارچوب بورس کالا اصلاحات صورت می‌گیرد.

سهم فولاد در هزینه مسکن چقدر است؟

در این رابطه رضا شهرستانی، عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، در گفتگو با تجارت‌نیوز با بیان اینکه در ایران همواره شاهد افراط و تفریط هستیم، گفت: دلیل ایجاد بورس، شفاف‌سازی، رقابتی بودن قیمت‌ها و شکل‌گیری معاملات سالم بود. از طرف دیگر آن زمان عرضه از تقاضا کمتر بود و شاهد امضاهای طلایی بودیم که حواله‌هایی می‌گرفتند که هنوز جوهر قیمت‌ها خشک نشده بود، ۳۰ تا ۱۰۰ درصد قیمت‌های خرید معامله می‌شدند.

وی با بیان اینکه حالا با گذر از این مسائل به جایی رسیدیم که تولید دو برابر نیاز داخل است، تصریح کرد: اما سیاست‌های غلط دولت درباره تعیین حجم عرضه در بورس و قیمت و همچنین تعیین تلورانس چند درصدی، باعث شده توازن بهم‌ بریزد و اصالتی که در بورس دنبال می‌شد، محقق نشود. براین اساس حالا این گزینه مطرح شده که بورس حذف و سیمان و فولاد از آن خارج شود.
این در حالی است که به گفته این عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد، اولا قیمت تمام شده یک کمتر زمین در شهرستان‌ها حداقل ۳۰ و در تهران حداقل ۵ میلیون تومان است که از این قیمت ۳۰ میلیون تومانی، سهم هزینه فولاد سه و سیمان دو درصد، یعنی در مجموع پنج درصد است.

وی با طرح این سوال که اینکه با این حساب حتی اگر سیمان و فولاد مجانی باشد، آیا این پنج درصد تاثیری بر بازار خواهد داشت، گفت: هزینه اصلی که قیمت‌ها را بالا برده، بروکراسی‌های مربوط به گرفتن مجوزها، نظام مهندسی، شهرداری و غیره است که با طولانی شدن آن‌ها قیمت‌ها بالا می‌رود‌؛ دوم قیمت زمین و سوم هزینه دستمزدها است.

توقف عرضه سیمان و فولاد در بورس اشتباه محض است

شهرستانی با بیان اینکه توقف عرضه سیمان و فولاد در بورس اشتباه محض است و با این کار امضاهای طلایی برمی‌گردد، گفت: در این صورت وضعیت از قبل هم بدتر خواهد شد. چراکه الآن تولید مازاد داریم. بهترین راه حل در این شرایط این است که دست تولیدکننده برای صادرات بازگذاشته شود، اما فروش در داخل فقط از طریق بورس انجام شود. از طرف دیگر نباید در بورس از لحاظ قیمت‌گذاری و حجم هم محدودیت اعمال شود.

وی با بیان اینکه قیمت کالای صادراتی به دلیل هزینه حمل و نقل، تخلیه و بارگیری، هزینه گمرکی و غیره که در مجموع ۱۰ تا ۱۵ درصد محاسبه می‌شود، گران‌تر از قیمت داخل است، گفت: زمانی که این اختلاف هزینه کمتر شود، تمایل برای عرضه در بورس بیشتر می‌شود و منجر به ایجاد تعادل خواهد شد. هر وقت این اختلاف بیشتر شود، تمایل به صادرات بیشتر خواهد شد و به این ترتیب بین صادرات و عرضه بالانس ایجاد خواهد شد.

شهرستانی با بیان اینکه کاهش قیمت داخلی پایین‌تر از یک حدی منجر به افزایش قاچاق خواهد شد، اظهار کرد: وقتی اختلاف قیمت داخل و کالای صادراتی خیلی زیاد باشد، قاچاق رونق کی‌گیرد. بر این اساس در مجموع توقف عرضه فولاد در بورس اشتباه محض است، اما باید اصلاح شود.

برای مطالعه بیشتر در این رابطه صفحه صنعت را در تجارت‌نیوز دنبال کنید.