پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی با تغذیه مناسب

رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر، گفت: یکی از شایع‌ترین علل مرگ و میر در دنیا و همچنین کشور ما بیماری قلبی عروقی است.

فرشته فزونی نقش تغذیه را در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی عروقی بسیار مهم عنوان کرد.

وی الگوی غذایی نامناسب از جمله مصرف زیاد قند، نمک و چربی‌ها، مصرف کم میوه، سبزی، حبوبات و مصرف بی‌رویه فست فود‌ها و تحرک بدنی کم را مهمترین علل ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر از جمله بیماری‌های قلبی برشمرد.

رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت، افزود: توجه به نشانگر‌های رنگی تغذیه‌ای محصولات غذایی برای انتخاب محصولات مناسب‌تر کمک می‌کند؛ بنابراین همه افراد هنگام خرید باید به برچسب محصولات غذایی که با سه رنگ سبز، نارنجی و یا قرمز مشخص شدند دقت کنند.

او با تاکید برانتخاب آگاهانه مواد غذایی، گفت: برچسب محصولات حاوی مقادیر زیاد قند، نمک، چربی، اسید چرب ترانس و انرژی با رنگ قرمز مشخص شدند که باید مصرف این مواد غذایی محدود شود.

رئیس گروه تغذیه معاونت بهداشت با اشاره به مصرف زیاد نمک در کشورو نقش آن به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار در پرفشاری خون و عوارض قلبی عروقی، گفت: طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک در افراد زیر ۵۰ سال پنج گرم (یک قاشق چایخوری) و در افراد بالای ۵۰ سال و بیماران قلبی وعروقی و کودکان روزانه کمتر از ۳ گرم است.

به گفته وی این میزان نمک شامل نمک‌های پنهان در غذا مانند نان، پنیر، رب گوجه فرنگی و... نیز می‌شود که باید مورد توجه قرار گیرد.

فزونی خاطرنشان کرد: اگر مقدار نمک افزوده شده به غذا به تدریج کاهش یابد در مدت چند هفته ذائقه افراد به غذای کم نمک عادت می‌کند.

رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت به والدین توصیه کرد از غذا‌های تهیه شده در منزل و تنقلات سالم شامل میوه، آجیل خام و بدون نمک، ساندویچ‌های خانگی به عنوان میان وعده کودکان و نوجوانان استفاده کنند و فرزندان خود را از کودکی به مصرف غذای کم نمک عادت دهند.

وی مصرف روزانه حداقل پنج واحد سبزی و میوه را یک فاکتور پیشگیری کننده از فشارخون بالا و بیماری‌های قلبی و عروقی عنوان کرد.

فزونی از سبزی‌ها و میوه‌های تازه، غلات کامل (پوست نگرفته)، حبوبات و مغز‌ها به عنوان منابع فیبر نام برد و تاکید کرد مصرف روزانه غذا‌های حاوی فیبر درکاهش چربی و قند خون و تنظیم فشارخون نقش مهمی دارند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی وی پیشنهاد کرد برای افزایش ارزش غذایی برنج آن را به صورت مخلوط با سبزی و حبوبات مصرف کنید.

رئیس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت در ادامه سخنان خود به بیان راهکار‌هایی برای کاهش مصرف نمک، قند و غذا‌های چرب به عنوان عوامل تاثیرگذار بر سلامت بدن به ویژه سلامت قلب و عروق پرداخت که به شرح زیر است:

ـ سرسفره به غذا نمک نزنید و نمکدان را از سفره و میز غذا حذف کنید.

ـ به میوه‌ها و سبزی‌های خام (گوجه سبز، خیار، گوجه فرنگی و.) نمک نپاشید.

ـ مواد غذایی نمک سود و دودی شده، انواع شور و ترشی، دسرها، سس‌های سالاد آماده، سویا سس، زیتون و خردل و سوپ‌های آماده و تنقلات شور مانند چیپس سیب‌زمینی، چوب شور، چیپس ذرت، کراکر، آجیل، مغز‌های شور از منابع عمده سدیم هستند، مصرف آن‌ها را محدود کنید.

ـ برچسب‌های تغذیه‌ای را مطالعه کرده و غذا‌هایی را که مقدار سدیم کمتری دارند انتخاب کنید.

ـ از ادویه‌هایی استفاده کنید که در تهیه آن‌ها از نمک استفاده نشده است.

ـ مصرف گوشت‌های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس که حاوی نمک زیادی است را به حداقل برسانید.

ـ غذا‌های کنسروی حاوی نمک زیادی هستند، مصرف آن‌ها را کاهش دهید.

ـ به جای تنقلات شور به فرزندان خود، میوه و آجیل خام بدهید.

ـ به جای نمک از چاشنی‌هایی مانند سبزی‌های معطر تازه یا خشک مانند نعناع، مرزه، ترخون، ریحان و... یا سیر، لیموترش تازه و آب نارنج برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده کنید.

ـ نمک مصرفی را از نوع تصفیه شده یددار انتخاب کنید و به یاد داشته باشید که نمک تصفیه شده یددار نیز به اندازه سایر نمک‌ها موجب افزایش فشار خون می‌شود.

ـ مصرف غذا‌های پرچرب را کاهش دهید.

ـ به جای سرخ کردن غذا از روش‌های دیگر پخت مانند بخارپز، آب پز و تنوری استفاده کنید.

ـ از حرارت دادن زیاد روغن و غوطه وری ماده غذایی در مقدار زیاد روغن خودداری کنید.

ـ پیش از پختن گوشت چربی‌های قابل رویت آن را جدا کنید.

ـ مصرف ماهی را در برنامه غذایی هفتگی بگنجانید.

ـ از مصرف لبنیات پرچرب، شیرینی خامه‌ای، روغن حیوانی، روغن نباتی جامد، فست فود پرهیز کنید.

- مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید.

ـ برای کاهش دریافت اسید چرب ترانس (اسید‌های چرب مضری که به دلیل جامد بودن در دمای محیط و بدن خطراتی، چون گرفتگی رگ‌ها و امراض قلبی را ایجاد می‌کند) از مصرف روغن نباتی جامد، غذا‌های سرخ کرده و فست فود اجتناب کنید.

ـ از روغن‌های غیراشباع مانند کانولا، زیتون و کنجد و ... به میزان مناسب و نه خیلی زیاد استفاده کنید.

* چند پیشنهاد برای کاهش مصرف مواد قندی

ـ مصرف بیش از حد مواد قندی باعث بالا رفتن فشار خون و چربی خون می‌شود بنابراین به جای انواع شیرینی از میوه‌های با طعم شیرین (خرما و انواع میوه‌های خشک) به میزان کم استفاده کنید.

ـ در مصرف کشمش و خرما هم اگر زیاده‌روی شود منجر به افزایش کالری دریافتی و چاقی می‌شود.

ـ آب بهترین نوشیدنی برای تامین مایعات است.

ـ مصرف نوشیدنی‌های شیرین را کاهش دهید.

ـ چای و قهوه را بدون اضافه کردن قند و شکر مصرف کنید.