سال درخشان بورس‌های جهانی

رشد 14درصدی شاخصS P 500 از اکتبر و رشد سالانه 24درصدی این نماگر معیار وال‌استریت، سوخت اصلی صعود چشمگیر شاخص بورس جهانی را فراهم کرده است. این شاخص روز جمعه آخرین روز معاملاتی خود در سال 2023 را در نزدیکی اوج تاریخی خود به پایان رساند. براساس گزارش تحلیلی فایننشال‌تایمز، چرخش انتظارات سرمایه‌گذاران بعد از انتشار داده‌هایی که نشانگر افت سریع‌تر از انتظار نرخ تورم در اقتصادهای غربی است، محرک حرکت صعودی بازارهای سهام بوده است. اجماع فعالان بازار درمورد افت شدید هزینه‌های استقراض در سال 2024 نیز منجر به رشد قیمت و درنتیجه کاهش بازدهی اوراق بدهی شده و سرمایه‌گذاران را تشویق به ورود به بازار سهام برای کسب بازده بالاتر کرده است.

فدرال رزرو نیز در میانه دسامبر با صدور سیگنال آغاز کاهش نرخ بهره در سال آینده، این روند را تقویت کرد. به گفته یک استراتژیست ارشد بازار، چرخش مهم و «غیرمنتظره» موضع فدرال رزرو ذهنیت سرمایه‌گذاران را مثبت کرده است. شاخص S P 500 سال را در ارتفاعی نزدیک به اوج تاریخی خود که آن را در ژانویه 2022 فتح کرده بود، به اتمام رساند. این نماگر با رشد هفتگی 0.3درصدی، برای نهمین هفته متوالی در محدوده سبز قرار گرفت و طولانی‌ترین رالی هفتگی خود از آغاز سال 2004 را ثبت کرد. در همین حال و همزمان با افت نرخ تورم، بازده اوراق خزانه ده‌ساله آمریکا به عنوان معیار ارزش‌گذاری دارایی‌های مالی جهانی، از بیش از پنج‌درصد در ماه اکتبر به 3.87درصد کاهش پیدا کرده است. شاخص قیمت مصرف‌کننده نیز در 12 ماه منتهی به نوامبر 3.1درصد رشد کرده است، درحالی‌که این شاخص در سال منتهی به ژوئن 2022 بیش از 9درصد افزایش یافته بود. همچنین تورم منطقه یورو به 2.4درصد تقلیل پیدا کرده است، که کندترین رشد تورم از ژوئیه 2021 محسوب می‌شود.

تغییر محاسبات

معامله‌گران اکنون در محاسبات خود شش مرحله کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو و بانک مرکزی اروپا تا آخر 2024 را لحاظ کرده‌اند. این امر نشان‌دهنده چرخش کامل در انتظارات سرمایه‌گذارانی است که قبلا نگران بودند بالاماندن هزینه‌های استقراض برای مدت طولانی باعث ریزش قیمت اوراق بدهی و درنتیجه افزایش بازده آنها در پاییز شود. برخی تحلیلگران معتقدند انتظار بازارها نسبت به کاهش سریع تورم آمریکا بدون ورود اقتصاد این کشور به رکود، بیش از حد خوش‌بینانه است. مدیرارشد سرمایه‌گذاری شرکت PGIM که بر دارایی‌های با درآمد ثابت متمرکز است، انتظار دارد هیجان بازار در مورد احتمال کاهش نرخ بهره با شروع سال جدید فروکش کند.

وال استریت در سال 2023 تا حد زیادی با تکیه بر افزایش قیمت سهام هفت غول فناوری آمریکا (اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون، تسلا، متا و انویدیا) رشد کرد، البته روند صعودی هفته‌های اخیر بازار شامل سهام سایر شرکت‌ها نیز شد. شاخص تکنولوژی‌محور نزدک کامپوزیت با جهش 3 درصدی در این سال، بهترین عملکرد خود در دو دهه گذشته را ثبت کرد. در مقابل، شاخص فوتسی 100 بورس لندن تنها با 4درصد رشد در 2023، پشت‌سر بازار سهام آمریکا و کشورهای اروپایی قرار گرفت. وزن بالای شرکت‌های معدنی که از کندشدن رشد اقتصادی چین لطمه دیده‌اند و همچنین شرکت‌های انرژی که به نوسانات قیمت نفت حساس هستند، مانع مهمی برای رشد نماگر معیار لندن بوده است. از طرف دیگر، مقاومت نرخ تورم بریتانیا سرمایه‌گذاران بورس لندن را نگران کرده است، چرا که بالاماندن تورم ظرفیت بانک مرکزی بریتانیا برای کاهش نرخ بهره را محدود می‌کند.

گزارش بورس این هفته بلومبرگ به پیش‌بینی‌های اشتباه تحلیلگران وال استریت در ابتدای سال گذشته پرداخته است و اشاره می‌کند که این اشتباهات ناشی از متقاعد شدن کارشناسان نسبت به وقوع حتمی رکود اقتصادی در 2023 بوده است. توصیه کارشناسان در آن زمان فروش سهام شرکت‌های آمریکایی و خرید اوراق خزانه آمریکا و سهام شرکت‌های چینی بود. اما این اجماع در مورد وقوع رکود اقتصادی نادرست بود و دارایی‌هایی که قرار بود رشد کنند، افت کردند و برعکس بازارهایی که انتظار می‌رفت بی‌رمق باشند، بازده چشمگیری را نصیب سرمایه‌گذاران کردند.

تاب‌آوری بیش از انتظار اقتصاد به‌رغم تهاجمی‌ترین سیاست پولی فدرال رزرو در چند دهه اخیر، گواهی است بر پیچیدگی دینامیک نیروهای اقتصادی (از جمله افزایش همزمان نرخ تورم و رشد اقتصادی به دلیل تقاضای قدرتمند مصرف‌کننده) که در دوران همه‌گیری کووید بروز کردند و کماکان بهترین و باهوش‌ترین تحلیلگران مالی و درنتیجه محافل سیاستگذاری در واشنگتن و سایر پایتخت‌ها را سردرگم می‌کنند.

• بازاری چشم‌انتظار به آینده
• شمارش معکوس برای پیشروی بورس
• فضای مبهم و ناپایدار در بورس
• چراغ‌سبز فدرال‌رزرو به وال‏‏‏‏‏‌استریت
• پرونده باز تلخ‌کامی‌های بورسی