تاریخچه ژله از دوران باستان تاکنون | خواص و مضرات ژله برای بدن

خواص ژله چیست؟ تهیه این خوراکی خوشمزه از چه زمانی مرسوم شد؟ با چه روش‌هایی می‌توان این دسر محبوب را درست کرد؟ ژله یا لرزانک یکی از خوشمزه‌ترین، محبوب‌ترین، کم هزینه‌ترین و مفیدترین دسرهایی است که جای خودش را در قلب مردم سرتاسر دنیا باز کرده است. این دسر لرزان با بافت منحصر به‌فرد در انواع طعم‌ها تهیه می‌شود و می‌توان آن را همراه با شکلات، خامه، بستنی، کمپوت و میوه‌های تازه نوش جان کرد. در این مطلب از مجله فیدیلیو، علاوه بر معرفی تاریخچه ژله قصد داریم خواص ژله، طرز تهیه و مضرات احتمالی ژله را با شما به اشتراک بگذاریم. پس، با ما همراه باشید و این مقاله را تا انتها بخوانید.

تاریخچه تهیه ژله از آغاز تا امروز

پیش از دانستن خواص ژله، خوب است پیشینه آشنایی بشر با این خوراکی جالب را مرور کنید. انسان‌ برای اولین بار در دوران باستان این بافت ژلاتینی منحصر به‌فرد را در گیاهانی مانند آلوئه‌ورا پیدا کرد. بعدها هم متوجه شد با خیساندن دانه‌هایی مثل تخم شربتی می‌تواند این بافت ژله‌ای طبیعی را تجربه کند.

به این ترتیب، انسان‌ها برای سالیان طولانی تلاش کردند تا این بافت ژلاتینی، لرزان و لذیذ را بازسازی کرده و تغییراتی در آن ایجاد کنند. سرانجام در اواخر دهه 1300 میلادی، برخی از آشپزهای خوش‌ذوق موفق شدند ذخایر غنی از ژلاتین را از گوشت و استخوان چهارپایانی مانند گاو و گوسفند و انواع ماهی‌ استخراج کنند. این‌جا بود که برای اولین بار طرز تهیه ژله جای خودش را در کتاب‌های آشپزی آن دوران باز کرد.

از قرون وسطی تا اواسط دهه 1900، به‌ویژه در انگلستان درست کردن ژله به یک هنر پیچیده و محبوب تبدیل شد. در آن زمان، قالب‌های سرامیکی زیبایی در این کشور ساخته می‌شدند که به شکل حیوانات و میوه‌های مختلف بودند. بنابراین، دوستداران آشپزی کم‌کم یاد گرفتند این دسر جذاب را در این قبیل قالب‌ها، به‌صورت چند لایه و با طعم‌های گوناگون درست کنند.

با به پایان رسیدن جنگ جهانی دوم، بشر دنبال راهی بود تا لذت‌های کوچک و بزرگ را دوباره وارد زندگی‌اش کرده و آن‌ها را به هر شکل ممکن تجربه کند. به این ترتیب، سنت فانتزی ژله‌سازی باز هم مرسوم شد و راه خود را از انگلستان به آمریکا و دیگر کشورها باز کرد. افراد خوش‌ذوق و باسلیقه کم‌کم قطعات میوه و سبزیجات و حتی گوشت را هم به ژله اضافه کردند و از این طریق، بافت‌های مختلف را برای تجربه طعم‌های جدید در کنار هم قرار دادند.

در قرن نوزدهم و پس از انقلاب صنعتی بود که انسان فهمید با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن می‌تواند ژلاتین را از انواع مواد اولیه خوراکی استخراج کرده و پس از تصفیه به پودر یا ورق تبدیل کند. به این ترتیب، پای این ماده اولیه شگفت‌انگیز به انواع و اقسام دسرها باز شد.

خواص ژله برای سلامت بدن

ژله به دو صورت پودر و ژلاتین موجود است و تفاوت این دو در این است که دسرهایی که با ورق ژلاتین تهیه می‌شوند شفاف‌تر هستند.

ژله به افزایش تراکم و استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند

خاصیت ژله برای استخوانها از نظر علمی کاملا اثبات شده است. ژلاتین حاوی مجموعه‌ای از پروتئین‌ها، مواد معدنی و ترکیباتی است که با ایجاد یک مکانیزم دفاعی از پوکی و شکنندگی استخوان جلوگیری کرده و به استحکام و افزایش تراکم آن کمک می‌کنند.

ژله با التهاب مفاصل مقابله می‌کند

از مهم‌ترین خواص ژله برای زانو و مفاصل می‌توان به برخورداری از اسیدهای آمینه موثر در مقابله با بیماری‌هایی مانند آرتریت یا التهاب مفصل اشاره کرد. اغلب افرادی که مشکل زانو درد دارند از این بیماری رنج می‌برند.

ژلاتین روند سالخوردگی را کندتر می‌کند

ژلاتین موجود در ژله حاوی درصد بالایی کلاژن است. کلاژن یک ماده پروتئینی است که با افزایش قابلیت ارتجاعی پوست به جوانسازی آن کمک کرده و روند افتادگی و پیری پوست را به تعویق می‌اندازد. خوردن این خوراکی خوشمزه می‌تواند به بهبود سلامت کلی پوست کمک کند.

ژله به استحکام دندان‌ها و ناخن‌ها کمک می‌کند

کلاژن موجود در ژله علاوه بر مقابله با سالخوردگی به استحکام مینای دندان و همچنین، تقویت ناخن‌های شما کمک می‌کند. البته، اغلب ژله‌های خوراکی حاوی مواد شیرین‌کننده هستند. بنابراین، برای اطمینان از سلامت دندان‌ها پیشنهاد می‌کنیم بعد از خوردن ژله حتما دهان‌تان را به‌خوبی با آب شست‌وشو دهید و مسواک بزنید.

ژله هورمون‌های بدن را تنظیم می‌کند

تنظیم هورمون انسولین و دفع هورمون استروژن اضافی ناشی از مصرف محصولات سمی و استنشاق آلاینده‌های محیطی از دیگر خواص ژله به حساب می‌آید.

ژلاتین ماهیچه‌های بدن را قوی‌تر و حجیم‌تر می‌کند

براساس تحقیقات، خوردن ژله و دیگر مواد حاوی کلاژن می‌تواند در افزایش توده عضلانی و تقویت آن تاثیرگذار باشد. این موضوع، به‌ویژه برای افراد سالخورده‌ای اهمیت دارد که با بالا رفتن سن بخش قابل توجهی از حجم ماهیچه‌های خود را از دست می‌دهند.

ژله به بهبود سلامت قلب کمک می‌کند

مصرف مداوم ژله و مکمل‌های حاوی کلاژن می‌تواند در بهبود بیماری‌هایی مانند تصلب شرایین قلب تاثیرگذار باشد.

ژله عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد

ژله حاوی مواد موثری است که به بهبود حرکات روده و تقویت ماهیچه‌های آن کمک کرده و در نهایت، فرآیند گوارش و دفع را آسان‌تر می‌کند. این ویژگی خصوصا برای افرادی اهمیت دارد که از عارضه یبوست رنج می‌برند.

ژلاتین روند بهبودی زخم را تسریع می‌کند‌

پروتئین‌های متنوعی که در ژله وجود دارند به بازسازی لایه‌های پوست و بافت‌های آسیب‌دیده و همچنین، کاهش التهاب آن‌ها کمک می‌کنند. مجموعه این عوامل، روند بهبود زخم‌های مختلف بدن را تسریع می‌کند.

دیگر فواید ژله کدام‌ها هستند؟

از دیگر فواید ژله می‌توان به ایجاد احساس سیری و در نتیجه کمک به کنترل وزن، بهبود روند خواب، تقویت سیستم ایمنی بدن و تنظیم قند خون اشاره کرد. همه این‌ها حاصل عملکرد انواع و اقسام پروتئین‌ها، اسیدهای آمینه و ترکیبات معدنی بی‌شماری است که در ژلاتین وجود دارند.

مضرات ژله چیست؟

از مضرات پودر ژله آماده می‌توان به برخورداری از مواد رنگ‌دهنده مصنوعی اشاره کرد. بسیاری از رنگ‌های خوراکی مصنوعی حاوی ماده‌ سرطان‌زایی به نام «بنزیدین» هستند. این مواد رنگی معمولا توسط برندهای غذایی نامعتبر استفاده می‌شوند. بنابراین، توصیه می‌کنیم در هنگام خرید ژله دقت کرده و برندهای شناخته شده را انتخاب کنید. درضمن، پیشنهاد می‌کنیم در موقع خرید حتما توضیحات نوشته شده در روی محصول را با دقت بخوانید تا از سلامت ترکیبات موجود در آن اطمینان حاصل کنید.

طرز تهیه ژله

روش تهیه ژله بسته به پودری بودن یا ورقه‌ای بودن ژلاتین مصرفی اندکی متفاوت است. در ادامه، هر دو روش را برایتان توضیح می‌دهیم:

طرز تهیه ژله پودری چگونه است؟

• ابتدا به ازای هر 100 گرم پودر ژله، یک لیوان آب جوش آماده کنید.
• پودر ژله را داخل آب جوش ریخته و کاملا هم بزنید تا مایع صاف، زلال و یکدستی حاصل شود.
• برای اطمینان از حل شدن تمام محتویات، می‌توانید ظرف حاوی آب جوش و پودر ژله را به روش بن‌ماری روی حرارت غیر مستقیم بخار کتری یا سماور قرار دهید و به مدت چند دقیقه به خوبی هم بزنید.
• سپس باز هم به ازای هر 100 گرم پودر، یک لیوان آب سرد به ترکیب به ‌دست آمده اضافه کنید.
• به‌ جای آب سرد و بسته به ذائقه می‌توانید از انواع آب‌میوه یا شیر برای درست کردن ژله استفاده کنید.
• این مخلوط را خوب هم بزنید و از شفاف بودن آن مطمئن شوید.
• حالا، ترکیب به ‌دست آمده را در قالب بریزید و پس از رسیدن به دمای اتاق داخل یخچال قرار دهید. بعد از گذشت 3 تا 4 ساعت ژله شما آماده خواهد بود.

طرز تهیه ژله با ورق ژلاتین به چه صورت است؟

• ابتدا ورق ژلاتین را در مقداری آب سرد قرار داده و اجازه بدهید خیس بخورد.
• پس از اطمینان از نرم شدن ورقه‌ها، دست‌ها را با دقت بشویید و با کمک انگشتان‌تان دست ژلاتین ورقه‌ای را از داخل آب سرد خارج کرده و اندکی فشار دهید تا آب اضافی آن خارج شود.
• ورقه‌های ژلاتین آبگیری شده را در یک ظرف حاوی آب جوش قرار دهید و با سرعت و به‌دقت هم بزنید تا کاملا حل شوند.
• سپس، درست مانند روش بالا می‌توانید مقداری آب سرد، آب‌میوه یا شیر سرد را به این ترکیب اضافه کنید.
• مایع به ‌دست آمده را در قالب بریزید و داخل یخچال قرار دهید.
• پس از گذشت 3 تا 4 ساعت، ژله شما آماده خواهد بود.

نکته

در صورت تمایل، می‌توانید قطعاتی از میوه‌های محبوب‌تان را داخل مایع ژله یا ژلاتین بریزید.

سوالات متداول

ژله از پوست و استخوان چه حیوانی درست میشه؟

ژلاتین لازم برای تهیه پودر ژله معمولا از کلاژن موجود در پوست و استخوان گاو به‌دست می‌آید. به طور دقیق‌تر ژله از غضروف‌ها و هیدرولیز استخوان بدن گاو به دست می‌آید. این ماده در آب سرد حل نمی‌شود و باید آن را در آب گرم حل کرد. با این حال، برخی از ژله‌های گیاهی هم وجود دارند که در ساخت آن‌ها از هیچ فرآورده حیوانی استفاده نمی‌شود و برای افراد گیاهخوار مناسب است.

آیا خوردن ژله برای کودکان مفید است؟

بله. خصوصا اگر پودر ژله را از برندهای معتبر بخرید می‌توانید اطمینان داشته باشید که خوردن این دسر به استحکام استخوان‌ها، تقویت ماهیچه‌ها و بهبود عملکرد کلی بدن بچه‌ها کمک کرده و روند رشدشان را تسریع می‌کند.

آیا خوردن ژله به چاقی صورت کمک می‌کند؟

بله. خوردن ژله تا حدود زیادی در چاقی صورت تاثیرگذار است. برای این منظور، پیشنهاد می‌کنیم حدود 3 تا 4 ماه این خوراکی لذیذ را به‌صورت ناشتا نوش جان کنید.

سخن پایانی

در این‌جا، برایتان از خواص ژله و مضرات آن گفتیم و شما را با تاریخچه این دسر خوش آب ‌و رنگ آشنا کردیم. نظر شما چیست؟ شما ترجیح می‌دهید ژله خانگی درست کنید یا از پودرهای آماده استفاده می‌کنید؟ کدام طعم ژله را بیش‌تر دوست دارید؟ خوشحال می‌شویم دیدگاه‌ها و تجربیات‌تان را در بخش نظرات کاربران با ما و دیگر خوانندگان فیدلیو به اشتراک بگذارید.