سرنخ جدید از بازار میوه شب یلدا
میوههای یلدایی تا دلت بخواهد در بازار هست اما تفاوت قیمتها از میدان مرکزی تا مغازه بسیار زیاد است مغازهداران سر نخهای جدیدی از اختلاف قیمتها میدهند.
برای بررسی وضعیت عرضه میوه در آستانه شب یلدا که مردم در طولانیترین شب سال با دور هم نشینی به استقبال زمستان میروند سری به میدان مرکزی میوه و ترهبار تهران و مغازههای سطح شهر زدیم.
حول و حوش ساعت ۱۱.۳۰ میدان مرکزی میوه و ترهبار تهران میشوم واقع در جنوبی ترین نقطه تهران در اتوبان آزادگان که روزانه صدها تن میوه از استانهای مختلف به این مکان سرازیر و از آنجا مویرگی به مغازههای تهران و استانهای مصرف کننده دیگر ارسال میشود.
میدان مرکزی میوه و تره بار با وسعت ۲۷۰ هکتار از مساحت کشور موناکو بزرگتر و با مساحت کشوری همچون ماکائو برابری میکند و جمعیت ۶۰ تا ۱۰۰ هزار نفری که روزانه در آن تردد میکنند، از جمعیت جزایری همچون گرینلند، برمودا و دومینیکا بیشتر است.
از درب شمالی وارد میدان میشوم، تعداد زیادی ماشینهای سواری و وانتیهایی که ترافیک درست کرده اند، اینجا فقط عمده فروشی نیست خانوادهها هم برای خرید میآیند.
۱۳۶۰ حجره میوه فروشی در بخشهای مختلف کنار هم قرار گرفته و ماشینهای خاور و نیسان جلوی آنها بار میوه خالی میکنند. برخی از این ماشینها هم خود به حجره سیار تبدیل شده اند و خودشان مستقیم میفروشند.
بیشتر به دنبال محصولات یلدایی هستم، جلوی حجرهها پر است از پرتقال و انار و هندوانه مثل اینکه خودشان هم بخش فروش یلدایی را تقیسم بندی کرده اند.
عرضه فراوان میوه یلدایی در میدان مرکزی با قیمت مناسب
پرتقالهای آبدار شمال در کیسههای نخی ۱۰ کیلویی از خودرو خالی میشود و باسکولهای بزرگی میوهها را وزن میکنند، قیمت میپرسم میگوید کیلویی ۱۴ هزار تومان، پرتقالهای درشت و آبدار. از چند حجره دیگر هم قیمت میگیرم تقریبا قیمتها همین حدود است.
ایران هفتمین کشور تولید کننده مرکبات در جهان است و فصل مرکبات شمال باعث قیمت مناسب این محصول شده است.
یکی از حجرهداران میگوید که کیلویی ۱۰ هزار تو مان هم بود به خاطر یلدا گرانتر شده است.
هندوانه که شب چله را بیشتر با این میوه می شناسند نیز در بازار میدان مرکزی تا دلت بخواهد وجود دارد چه در حجره و چه بیرون و روی ماشینها فروخته میشود.
از کوچک دو کیلویی تا بزرگ ۱۵ کیلویی هست، قیمت ها محدوده ۱۸ هزار تومان فروخته می شود فروشنده میگوید که محصول جنوب است، خیلی شیرین و آبدار و ادامه میدهد که امسال هندوانهها خیلی خوب در آمده است.
بر اساس آمارهای وزارت جهاد کشاورزی ۳.۲ میلیون تن هندوانه در کشور تولید شده که ۳۸۳ هزار تن کشت پاییزه بوده و برای شب یلدا وارد بازار شده است.
سازمان خواروبار جهانی ملل متحد هم ایران را در جایگاه سوم تولید هندوانه جهان قرار داده است.
در بخش دیگری از حجره ها انارهای درشت نظرم را جلب میکند، برچسب قیمت ندارند فروشنده دو مدل انار درجه یک کیلویی ۶۰ و متوسط کیلویی ۴۰ هزار تومان میگوید.
دلیل قیمت بالا را میپرسم و میگوید که امسال انار گران است و البته اینها خیلی با کیفیت هستند.
وزارت جهاد گفته بود که تولید انار امسال ۱۰ هزار تن بیشتر شده و یک میلیون و ۳۴۰ هزار تن تولید شده است، ۹۶ هزار هکتار باغ انار در کشور داریم.
آمارهای فائو را هم که بررسی میکنی ایران را رتبه نخست جهان در سرانه تولید آورده و سومین کشور تولید کننده انار در جهان است و این سوال هنوز هست که با این وجود چرا قیمت بالاست.
میوه در بازار فراوان اما بسیار بالاتر از میدان مرکزی
در مسیر برگشت به مغازههای میوه فروشی سطح شهر هم سر می زنم، میوه در بازار هم فراوان و متنوع است اما قیمت ها فرق کرده است.
منطقه ۱۹ تهران، قیمت پرتقال کیلویی ۳۰ هزار تومان، انار درجه یک تا ۸۰ هزار تومان و هندوانه 25 تا 30 هزار تومان است.
این قیمتها نزدیک به دو برابر میدان مرکزی میوه و ترهبار در چند کیلومتری بازار است.
رضا مصیبی یکی از میوه فروشان منطقه ۱۹ درباره تفاوت قیمت با میدان مرکزی میگوید که اجارهها بالاست، هزینه حمل هم بیشتر شده است.
چندین میوه فروشی را در خیابانها مختلف میبینم و قیمت همه تقریبا فرق میکند.
از فروشنده می پرسم که آیا ماموران نظارت به این تفاوت قیمتها نظارت میکنند؟ میگوید که آنها کارشناس نیستند که کیفیت میوهها را تشخیص دهند و به خاطر کم بودن اطلاعاتشان در مورد میوه نمیتوانند گرانفروشی را اثبات کنند.
یک مغازه دار دیگر هم گفت که فاکتور فروش که از میدان مرکزی میگیرند دقیق نیست و مغازه دار دستش باز است که چقدر روی قیمت خرید بکشد و مامور بازرسی هم کاری نمیتواند بکند.
یک مغازه دار دیگر هم گفت که ماموران بازرسی با فروشندگان میوه کنار میآیند.
گزارش به پایان می رسد اما هنوز این سوال بیپاسخ مانده که چرا تفاوت قیمت ها از مبدا تا مغازه باید اینقدر باشد که این فراوانی نعمت را به کام مردم تلخ کند.
ایران رتبه تولید اول میوه در خاورمیانه و رتبه هشتم را در جهان را دارد.