سرمایهگذاری 2.5 تریلیون دلاری برای آیندهای پاک با انرژی زمینگرمایی
با افزایش روزافزون تقاضای جهانی برای برق، منابع انرژی تجدیدپذیر بهویژه انرژی زمینگرمایی به عنوان یک راهکار اساسی برای تولید برق پایدار و پاک در کانون توجه قرار گرفته است. گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی (IEA) به بررسی پتانسیل بالای این منبع انرژی میپردازد و چشمانداز روشن آن را برای تامین نیازهای آینده جهان نشان میدهد.
با افزایش بیسابقه تقاضای جهانی برای برق، منابع انرژی تجدیدپذیر بهویژه انرژی زمینگرمایی به عنوان یکی از گزینههای پایدار و پاک در کانون توجه قرار گرفتهاند. این منبع انرژی، برخلاف انرژیهای تجدیدپذیر مانند باد و خورشید که به شرایط جوی وابستهاند، میتواند تولید برق پایدار و شبانهروزی را در بسیاری از نقاط جهان میسر کند.
گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی (IEA) با عنوان «آینده انرژی زمینگرمایی» نشان میدهد این منبع پتانسیل تامین بخش زیادی از نیاز برق جهانی را تا سال 2050 دارد. این گزارش چشماندازها، فرصتها و چالشهای این منبع انرژی را بررسی میکند و راهکارهایی برای توسعه و بهرهبرداری از آن ارائه میدهد.
پتانسیل انرژی زمینگرمایی در تامین برق جهان
طبق گزارش IEA، انرژی زمینگرمایی میتواند تا سال 2050 معادل 15 درصد از رشد تقاضای جهانی برای برق را تامین کند. این هدف از طریق استقرار 800 گیگاوات ظرفیت زمینگرمایی در سراسر جهان محقق خواهد شد. برای درک این میزان، باید گفت این حجم از تولید برق معادل مجموع تقاضای کنونی برق در ایالات متحده و هند است.
در حال حاضر، سهم انرژی زمینگرمایی از تولید برق جهانی تنها حدود یک درصد است. اما پیشرفتهای فناوری و کاهش هزینههای تولید این منبع انرژی، آن را به یکی از منابع اصلی برای پاسخگویی به نیازهای آینده تبدیل خواهد کرد. تحلیلهای جدید IEA نشان میدهند نسل بعدی فناوریهای زمینگرمایی قادر خواهد بود ظرفیت تولید این منبع انرژی را چندین برابر افزایش دهد و تقاضای روزافزون برای برق و گرما را برآورده کند.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی IEA، تاکید دارد این فناوریهای نوین میتوانند به طرز موثری رشد تقاضای برق را با استفاده از انرژی پاک و پایدار محقق کنند. او همچنین بر اهمیت همکاری صنعت نفت و گاز برای انتقال دانش و فناوری به بخش انرژی زمینگرمایی تاکید میکند.
سرمایهگذاری کلان و تاثیرات اقتصادی
گزارش IEA پیشبینی میکند سرمایهگذاری جهانی در بخش انرژی زمینگرمایی تا سال 2035 به یک تریلیون دلار و تا سال 2050 به دو و نیم تریلیون دلار خواهد رسید. این سرمایهگذاریها نهتنها به رشد این صنعت کمک میکند، بلکه فرصتهای اقتصادی قابل توجهی نیز ایجاد خواهد کرد. بر اساس برآوردها، تعداد مشاغل ایجادشده در این بخش تا سال 2030 شش برابر افزایش یافته و به یک میلیون شغل خواهد رسید.
این سرمایهگذاریها میتواند هزینههای تولید برق زمینگرمایی را کاهش دهد. گزارش IEA نشان میدهد هزینه تولید برق زمینگرمایی میتواند تا سال 2035 به حدود 50 دلار در هر مگاواتساعت کاهش یابد، که رقابتپذیری این منبع انرژی را نسبت به سوختهای فسیلی و دیگر منابع تجدیدپذیر دوچندان میکند.
چالشها و ضرورت سیاستگذاریهای حمایتی
یکی از چالشهای اصلی در مسیر توسعه انرژی زمینگرمایی، نبود سیاستهای حمایتی کافی در بسیاری از کشورهاست. در حال حاضر، بیش از 100 کشور سیاستهایی برای توسعه انرژی خورشیدی و بادی تدوین کردهاند، اما تنها 30 کشور به طور جدی به انرژی زمینگرمایی پرداختهاند.
این گزارش تاکید دارد که اتخاذ سیاستهای ملی با اهداف مشخص، حمایت از نوآوری و توسعه فناوری میتواند از ریسکهای سرمایهگذاری بکاهد و راه را برای توسعه سریعتر این صنعت باز کند. نظارت شفاف و بلندمدت از سوی دولتها، سرمایهگذاران را ترغیب به مشارکت در پروژههای زمینگرمایی میکند و رقابتپذیری این پروژهها را بهبود خواهد بخشید.
نقش صنعت نفت و گاز در توسعه زمینگرمایی
صنعت نفت و گاز، به عنوان یکی از بزرگترین بخشهای انرژی جهان، میتواند نقشی کلیدی در تسریع رشد انرژی زمینگرمایی ایفا کند. طبق گزارش IEA، تا 80 درصد از سرمایهگذاریهای مورد نیاز برای توسعه انرژی زمینگرمایی شامل فناوریها و تخصصهایی میشود که از طریق عملیات نفت و گاز انتقالپذیر هستند.
علاوه بر این، این همکاری میتواند برای صنعت نفت و گاز نیز مزایای بسیاری داشته باشد. با توجه به کاهش پیشبینیشده تقاضای جهانی برای نفت و گاز در دهههای آینده، سرمایهگذاری در انرژی زمینگرمایی فرصتی برای تنوعبخشی به فعالیتهای این صنعت و کاهش ریسکهای اقتصادی آینده خواهد بود.
انرژی زمینگرمایی، به عنوان یک منبع پاک و پایدار، پتانسیل بالایی برای تامین نیازهای انرژی جهان در دهههای آینده دارد. کاهش هزینههای تولید، افزایش سرمایهگذاریها و بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته، میتواند این منبع انرژی را به یکی از ارکان اصلی انتقال به اقتصاد انرژی پاک تبدیل کند.
با این حال، تحقق این اهداف نیازمند اقدامات جدی از سوی دولتها، بخش خصوصی و جامعه بینالمللی است. تدوین سیاستهای حمایتی، ایجاد چارچوبهای نظارتی شفاف و همکاری نزدیک میان صنایع مختلف، از جمله گامهای اساسی در راه توسعه این منبع ارزشمند است. اگر این اقدامات بهدرستی اجرا شود، انرژی زمینگرمایی میتواند نقش چشمگیری در کاهش انتشار گازهای گلخانهای، ایجاد اشتغال و تامین انرژی پایدار ایفا کند و جهان را به سوی آیندهای پاکتر سوق دهد.
اخبار حوزه محیطزیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارتنیوز بخوانید.