«کتاب طنزوک» به مناسبت سالروز عملیات بدر، در شیراز منتشر شد

کتاب «طنزوک؛ گزیده‌ای از طنز و روایات خنده در اسارت»، دومین اثر محمدرضا صدیقی، جانباز و آزاده یزدی، با ویراستاری کرامت یزدانی (اشک) به مناسبت نوزدهم اسفند، سالروز عملیات بدر، توسط انتشارات نویسندگان پارس در شیراز منتشر شد.

به گزارش شیرین طنز، کرامت یزدانی (اشک)، مدیر انتشارات نویسندگان پارس در خصوص این کتاب به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، گفت: «طنزوک»، گزیده‌ای از خاطرات طنز سرهنگ محمدرضا صدیقی، در طول دوران اسارت در اردوگاه‌های عراق است.

وی افزود: این نویسنده در ۲۳ اسفند سال ۱۳۶۳ در عملیات بدر، در شرق دجله به اسارت نیروهای بعثی در آمد. در طول دوران اسارت نیز بعنوان ارشد آسایشگاه و یا اردوگاه در خدمت اسرای ایرانی بودند.

به گفته یزدانی، خاطرات این ازاده و جانباز، با عنوان «ارشد سلطنتی» توسط اینجانب نوشته شد که انتشارات پیام آزادگان آن را منتشر کرد. کتاب طنزوک، گزیده‌ای از طنز و روایتهای خنده در اسارت است که توسط خود این آزاده و جانباز به نگارش در آمده است.

مدیر نشر نویسندگان پارس درباره علت انتشار این کتاب در سالروز عملیات بدر گفت: چون برادر آزاده و جانباز، محمدرضا صدیقی، نویسنده این کتاب در ۲۳ اسفند ۱۳۶۳ در عملیات بدر به اسارت در آمد، به یاد این عملیات، بر آن شدم که کتاب یادشده را در سالروز این عملیات بزرگ که از ۱۹ اسفند شروع و تا پنجم فروردین ۱۳۶۴ ادامه داشت، منتشر کنم.

یزدانی، ناشر و ویراستار این کتاب، در مورد ادبیات و روایتهای طنز اسرای ایرانی در اسارت گفت: به طور کلی ادبیات اسارت با تکیه بر خاطرات آزادگان دفاع مقدس است، این نوع ادبیات، بهترین پل برای ورود به ادبیات جهانی است. ادبیات اسارت، بخش موازی با جنگ است اما به نظر می‌رسد به صورت مستقل هم قابل بررسی است. اگر یک نگاه تاریخی داشته باشیم، ادبیات اسارت و خاطرات آزادگان همیشه الهام‌بخش بوده است.

وی ادامه داد: در این خاطره‌نوشته‌ها، طنز و شوخ‌طبعی به عنوان یک بیان مؤثر ادبی، حضوری قابل توجه دارد. طنز، در این خاطره‌نوشته‌ها معمولاً به هدف ایجاد و افزایش روحیه به کار رفته است. این مضامین، عموماً برآمده از نیازهای اولیه زندگی در اسارت و رابطه اسرا با هم‌رزمان و دشمن است. ادبیات اسارت، ادبیات طنز هم دارد که نشان از روحیه آزادی‌خواه اسرا بوده است.

یزدانی اضافه کرد: در ادبیات اسارت، طنز کاری می‌کرده که زندانبان را از آن جای خودش پایین می‌کشیده است. دشمن بعثی در تمام دوران مقاومت آزادگان تلاش کرد روحیه مقاوم این عزیزان را تضعیف کند تا آنان را به انفعال و یاس و سرخوردگی وادارد؛ اما قدرت ایمان، شناخت دقیق هدف و وفاداری به آرمان‌ها موجب شد با وجود در زنجیربودن جسم آزادگان، روحشان آزاد باشد. آنان با وجود همه فشارها و سختی‌ها و اقدامات دشمن مقاومت کردند و بر غل و زنجیر خندیدند و در برابر همه ناملایمات، خم به ابرو نیاوردند و هر چه از اسارت می‌گذشت سرزنده‌تر و شاداب‌تر می‌شدند.

محمدرضا صدیقی، نویسنده این کتاب نیز به خبرنگار ایبنا، گفت: بسیاری از اسرای ایرانی (آزادگان) شوخ‌طبع در اردوگاه‌های دشمن با طنازی‌های خود سبب تقویت روحیه دیگران می‌شدند. در واقع، شوخ‌طبعی‌ها، باعث می‌شد فضای دلهره‌آور و فضای غم‌بار اردوگاه‌های دشمن برایمان تحمل‌پذیر شود.

وی افزود: آن‌ها ضمن حفظ حرمت‌ها و به دور از هرگونه ابتذال، با صحبت‌ها و اعمال خنده‌دارشان، شادزیستن را برای یکدیگر به ارمغان می‌آورند. خنده‌ها و شوخی‌های آنان نه تنها سبب غفلتشان از یاد و نام خدا نمی‌شد بلکه شرایطی را فراهم می‌کرد تا با روحیه بهتری اسارت را تحمل کنیم و یا درد اسارت برایمان تحمل‌پذیرتر شود. در جبهه هم چاشنی طنز همان قدر در تقویت روحیه رزمندگان تأثیرگذار بود که چاشنی مهمات برای ویران کردن مواضع دشمن. در اسارت هم طنز تأثیر زیادی در روحیه اسرا داشت.

به گفته صدیقی، روحیه شوخی و مزاح در اردوگاه حاکم بود البته از نوع ملایم که لحظه‌ای ذهن ما را به خود مشغول می‌کرد. شوخی، یکی دیگر از ابزارهایی بود که برای مقابله با شرایط سخت اسارت به کار می‌رفت. در آن شرایط سخت که بعثیان عراقی با شکنجه و آزار قرون‌وسطایی خود عرصه را بر آزادگان تنگ کرده بودند، کسانی بودند که با شوخی‌های به موقع خود باعث خوشحالی و خنده بقیه می‌شدند که خود این مسئله حکایت از روحیه بالای بچه‌ها داشت.

وی افزود: طنز و لطیفه‌گویی جهت تشویق به صبر و استقامت و اتحاد و یک دلی و تحقیر دشمن بعثی به کار می‌رفت. تعداد کمی از نویسندگان ادبیات مقاومت به خاطرات طنز این قشر پرداخته‌اند، در صورتی که مطایبات و شوخی‌های بچه‌های جهبه و جنگ نیز قسمتی از زندگی آن‌ها بوده است.

مولف کتاب، خاطرنشان کرد: پس از تألیف کتاب ارشد سلطنتی تصمیم گرفتم این کتابم را با مایه طنز تقدیم مردم خوب کشورم کنم.

به گزارش ایبنا؛ کتاب «طنزوک»، دومین اثر محمدرضا صدیقی، جانباز و آزاده یزدی، با ویراستاری کرامت یزدانی (اشک) است که به مناسبت نوزدهم اسفند، سالروز عملیات بدر، در قطع رقعی و ۱۰۰ صفحه در اسفندماه جاری توسط انتشارات نویسندگان پارس در شیراز منتشر شده است.