خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه-عصمت علی آبادی: شب قدر، به استناد قرآن کریم، شبی است که در آن قرآن به پیامبر اعظم (ص) نازل شده و از هزار ماه (بیش از ۸۳ سال) با ارزش‌تر است. این شب، فرصتی برای استغفار، توبه، و نزدیکی به خداوند متعال است.

به همین مناسبت با حجت الاسلام رضا غلامی روشن مدیرکل امور مجلس سازمان تبلیغات اسلامی و قائم مقام بنیاد هدایت به گفتگو نشستیم که در ادامه حاصل آن را می‌خوانید:

اهمیت شب قدر به دلیل تعیین جزئیات وقایع آینده بر اساس حکمت الهی است

حجت الاسلام رضا غلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره اهمیت شب قدر گفت: قرآن کریم در دو جا از آیات قرآن با صراحت به شب قدر اشاره می‌کند که یکی از آن سوره‌ها سوره قدر است که می‌فرماید انا انزلناه فی لیله القدر، همچنین در سوره دخان آیه سوم می‌فرماید انا انزلناه فی لیلة مبارکه؛ این تاکید و اشاره قرآن به شب قدر نشان دهنده ارتباط وثیق بین شب قدر با هدایت بشری و اساساً بین سرنوشت انسان و هدایت بشر با شب قدر است.

وی به اهمیت شب قدر اشاره و عنوان کرد: از جهت اهمیت و جایگاه روایت است که این شب از هزار ماه فضیلتش برتر و بالاتر است و چنین بیان شده لیله القدر خیر من الف شهر؛ این گویای فضیلت و مقام و جایگاه شب قدر در زندگی انسان و سعادت و هدایت او است.

غلامی با بیان اینکه مقدرات انسان در شب قدر رقم می‌خورد گفت: در این مهم سوالی مطرح است مبنی بر اینکه اگر قرار است مقدرات انسان در شب قدر رقم بخورد پس این انسان موجودی مجبور است و اختیاری از خود ندارد پس این اشکال بر مختار بودن آدمی وارد است؛ شاید شب قدر نقطه اوج جبر و اختیار انسان در نظام هستی باشد. پاسخ به این اشکال وارده این است که سرنوشت انسان در این شب مقدر می‌شود اما این تقدیر به معنای جبر مطلق نیست که ما هیچ اختیاری نداشته باشیم بلکه به مبنای اعمال و نیت‌های انسان این سرنوشت شکل می‌گیرد.

مدیرکل امور مجلس سازمان تبلیغات اسلامی با تاکید بر اینکه سرنوشت یکساله انسان در شب قدر ارتباط مستقیمی با عملکرد آدمی دارد اظهار داشت: بنابراین آدمی باید توجه داشته باشد ماه مبارک رمضان و لیلی قدر را چگونه می‌گذراند، از خداوند چه درخواستی داشته است و اراده و نیتش برای طی مسیر روبرو چیست، آیا تنها به خود می‌اندیشد یا اینکه جامعه بشری را نیز در نظر می‌گیرد پاسخ این است که سرنوشت آدمی با مقدماتی که خودش از قبل فراهم کرده رقم می‌خورد بنابراین این مهم، بعدی دیگر از شب قدر است.

قائم مقام بنیاد هدایت با اشاره به اینکه شب قدر فرصتی برای تجلی رحمت الهی است تصریح کرد: عظمت رحمت بیکران الهی در شب قدر متجلی می‌شود و این رحمت بیکران همان مقام قرب است، در شب قدر مقام قرب برای انسان رقم می‌خورد و اساساً شب قدر نقطه عطف سیر و سلوک انسان و رسیدن به آن حقیقت توحید است.

وی با تاکید بر اینکه انسان باید حقیقت توحید را در شب قدر درک کند گفت: آدمی به هر میزان مقدمات درک حقیقت توحید را از قبل محیا کرده باشد به همان مقدار شب قدر را درک خواهد کرد. بعد از آیه سوم سوره دخان آمده فیها یفرق کل امر حکیم؛ در این شب هر امری بر اساس حکمت معین می‌شود این قاعده دارد و بی حساب و کتاب نیست. و این نظام و منطقی که خداوند برای رقم زدن سرنوشت انسان در شب قدر قرار داده گویای فضیلت آن است که علامه طباطبایی هم در تفسیر المیزان توضیح می‌دهند که تقدیر در این آیه به معنای تعیین جزئیات وقایع آینده بر اساس حکمت الهی و شایستگی‌های افراد است یعنی خداوند یک سری حکمت‌هایی دارد یک طرف هم خود انسان است که دارای شایستگی‌هایی است.

غلامی افزود: امام باقر علیه السلام فرمودند التقدیر فی لیلت تسعه اشرف تقدیر و مقدرات انسان در شب نوزدهم رقم می‌خورد، تأیید و تثبیت آن در شب بیست و یکم و امضای نهایی این مقدرات در شب بیست و سوم انجام می‌شود؛ یک ویژگی دیگری هم که شب قدر دارد آن است که می‌فرماید تنزل الملائکة و روح فیها به اذن ربهم من کل امر در این شب فرشتگان و روح به اذن پروردگارشان برای تدبیر هر امری نازل می‌شوند؛ نزول ملائکه بر امام است و امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در حقیقت منزل و فرودگاه نزول ملائکه است و این قلب و محضر امام است که ملائکه فوج فوج می آیند و بر امام نازل و مقدرات انسان را رقم می‌زنند.

قائم مقام بنیاد هدایت ادامه داد: بنابراین بخش مؤثر دیگر این شب امام است که انسان اتصال، ارتباط و انس خویش را با با امام زمان بیشتر می‌کند بر این اساس حقیقت محل فرود ملائکه در این شب محضر امام است تا انسان بتواند از محضر امام بهره و رزق حداکثری را ببرد.

غلامی در پایان در خصوص اهمیت معنوی و روانشناختی شب قدر گفت: شب قدر با ایجاد فضایی معنوی و انگیزشی، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روان انسان داشته باشد. این شب، فرصتی برای خودشناسی، ارزیابی عملکرد، و تعیین اهداف معنوی است. همچنین تقویت حس تعلق یکی دیگر از ویژگی‌های شب قدر است مراسم و آئین‌های شب قدر، با ایجاد حس همبستگی و تعلق اجتماعی، به تقویت ارتباطات انسانی و افزایش مشارکت‌های اجتماعی کمک می‌کند.