کشف «قرص ورزش»: مولکولی که آثار ضدپیری تمرین را شبیه‌سازی می‌کند

دانشمندان دریافته‌اند که فعالیت بدنی چگونه شبکه‌ای مولکولی را در بدن فعال می‌کند که از سلول‌ها در برابر فرسایش ناشی از پیری محافظت می‌کند و در عین حال، ماده‌ای طبیعی از منشأ کلیه می‌تواند همین اثر را بدون نیاز به ورزش ایجاد نماید.

به گزارش ایتنا و به نقل از SciTechDaily، پژوهش جدیدی که در مجله معتبر Cell منتشر شده، از سوی پژوهشگران آکادمی علوم چین و بیمارستان شوانوو در دانشگاه پزشکی پایتخت انجام گرفته است. آنان نشان داده‌اند که متابولیتی به نام «بتائین» با مصرف خوراکی قادر است بسیاری از آثار جوان‌سازی حاصل از ورزش را در بدن بازسازی کند.

در این مطالعه‌ی شش‌ساله، واکنش بدن ۱۳ داوطلب مرد سالم در سه فاز بررسی شد: در حالت استراحت، پس از یک جلسه دویدن پنج کیلومتری و بعد از ۲۵ روز تمرین منظم. داده‌های حاصل از تحلیل ژن‌ها، پروتئین‌ها، متابولیت‌ها و میکروبیوم روده نشان داد که کلیه در هنگام ورزش نقش مرکزی در تنظیم پیام‌های دفاعی ضدپیری دارد و افزایش سطح بتائین ناشی از فعالیت فیزیکی این شبکه حفاظتی را در سراسر بدن فعال می‌کند.

محققان پدیده‌ای را که «پارادوکس ورزش» نامیده‌اند نیز توضیح دادند: یک نوبت تمرین شدید به طور موقت موجب التهاب و آشفتگی متابولیک می‌شود، اما استمرار در ورزش این وضعیت را به تعادل می‌رساند و با تقویت آنتی‌اکسیدان‌ها و حفظ سلامت DNA سلول‌ها، سیستم ایمنی را بازسازی می‌کند. این فرایند با مهار فاکتور ژنی «ETS1» باعث جوان‌سازی سلول‌های T می‌شود.

آزمایش‌های حیوانی نشان دادند که وقتی بتائین به‌صورت مکمل مصرف شد، تأثیراتی مشابه ورزش طولانی‌مدت ایجاد کرد: از کاهش التهاب و بهبود عملکرد کلیه و متابولیسم گرفته تا ارتقای هماهنگی حرکتی، رفع رفتار افسردگی در موش‌های سالخورده و حتی تقویت حافظه.

به گفته دکتر گوانگ‌هوی لیو، نویسنده همکار مقاله، بتائین می‌تواند از طریق مهار آنزیم TBK1 — یکی از تنظیم‌کننده‌های اصلی التهاب — مکانیسم‌های پیری را خاموش کند و همان سپر محافظتی ورزش را فعال سازد. او افزود این کشف دریچه‌ای تازه به سوی «پزشکی مبتنی بر ورزش شیمیایی» می‌گشاید و می‌تواند مبنای درمان‌های جدید حفاظتی برای سالمندی باشد.