به گزارش ایران اکونومیست؛ سه برابرشدن قیمت طلا طی یکسال اخیر خیلی ها را روانه بازار برای تهیه این کالای پرسود کرد، در این میان فعالان اغلب پلتفرم‌های برخط فروش طلا شرایط را برای جمع آوری نقدینگی از کف بازارمناسب دیدند و با تبلیغات وسیع محیطی خریداران طلا را با ترفند کارمزد کمتر بسوی خود ترغیب می کنند. معامله ای آنلاین بدون ارائه طلای فیزیکی طلا به خریدار و با وعده سرخرمن که اکنون نیز تبلغات فروش طلای مجازی شهر را پر کرده است، تبلیغ سایت های فروش طلای آنلاین که هم اکنون در مترو، معابر، بیلبوردهای شهر و شبکه های اجتماعی و ... به شکلی وسیع دیده می شود.

هر چند برخی از این پلتفرم ها و سایت های فروش طلای آنلاین دارای مجوز رسمی هستند ولی در کنار آنها بعضا فروشندگانی وجود دارد که نه مجوزی دارند و نه پشتوانه ای. در چنین شرایطی نگرانی هایی برای خریداران این کالای ارزشمند و گران قیمت ایجاد شده است که مبادا آنها چون طلای را به صورت فیزیکی دریافت نکرده اند سرمایه هایشان هوا شود، چرا که رشد عجیب بهای طلا در ماههای گذشته فروشندگان طلایی که به مشتریان خود وعده اعطای طلا را در زمان مقرر به آنها داده اند، معلوم نیست از پشتوانه طلا و یا پول کافی برخوردار باشند یا خیر. زیرا خالی فروشان طلا معمولا با هدف کسب سود، اقدام به چنین معامله ای می کنند که آینده این داد و ستد با توجه به نوسانی بودن قیمت طلا خیلی مشخص و شفاف نیست.

بیم از تبعات خالی فروشی طلا و احتمال اینکه برخی از پلتفرم های فروش این کالا نتوانند به تعهدات خود در قبال وعده به مشتریان عمل کنند موجب شد تا هیات وزیران با تصویب دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به‌صورت برخط، چارچوب تازه‌ای برای فعالیت پلتفرم‌های معاملات طلا تعیین کنند

تعیین چارچوب تازه برای فعالیت پلتفرم‌های معاملات طلا

به گفته کارشناسان؛ مهم‌ترین ریسک خالی‌فروشی، افزایش قیمت طلا برخلاف پیش‌بینی فروشنده است که می‌تواند منجر به ضررهای سنگین برای آنها شود و نتوانند به تعهدات خود عمل کنند، این در حالی است که کارشناسان تاکید می کنند برای اطمینان از اینکه در انجام معامله خالی‌فروشی نشود، خریداران طلای بهتر است از پلتفرم‌ها یا فروشندگانی خرید کنند که ضمن برخورداری از مجوز رسمی صنفی و ... طلای فیزیکی را ارائه می‌دهند و امکان تحویل فوری یا درخواست تحویل فیزیکی را فراهم می‌کنند زیرا در معاملات واقعی، طلا باید قابل روئیت همراه با فاکتور رسمی و مشخصات دقیق باشد ولی همانطور که اشاره شد در خالی‌فروشی، معمولاً طلایی وجود ندارد و صرفاً معامله‌ روی قیمت انجام می‌شود.

بیم از تبعات خالی فروشی طلا و احتمال اینکه برخی از پلتفرم های فروش این کالا نتوانند به تعهدات خود در قبال وعده به مشتریان عمل کنند موجب شد تا هیات وزیران با تصویب دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلا و نقره به‌صورت برخط (آنلاین)، چارچوب تازه‌ای برای فعالیت پلتفرم‌های معاملات طلا تعیین و مرکز اطلاعات مالی را به عنوان یکی از اعضای کارگروه هماهنگی و نظارت بر اجرای این مصوبه انتخاب کند تا معاملات طلا بازیچه برخی سودجویان نشود و انجام هرگونه معامله ای مطابق ضوابط و مقررات صورت گیرد همچنین خریداران طلا در این بازار مجازی با مشکلی مواجه نشوند.

آیین‌نامه ساماندهی سکوهای آنلاین طلا اخیرا ابلاغ شده که بر اساس مصوبه هیئت دولت بانک مرکزی مکلف است ظرف ۳ ماه سامانه‌ای برای نظارت بر عملکرد و تعهدات پلتفرم‌های آنلاین ایجاد کند. این سامانه باید موجودی واقعی طلا، معاملات کاربران و نحوه نگهداری دارایی‌ها را به‌صورت مستمر پایش کند

پایش و کنترل فعالیت فروشندگان طلای برخط با نظارت بانک مرکزی

در این میان آیین‌نامه ساماندهی سکوهای آنلاین طلا اخیرا ابلاغ شده که و بر اساس مصوبه هیئت دولت بانک مرکزی مکلف است ظرف ۳ ماه سامانه‌ای برای نظارت بر عملکرد و تعهدات پلتفرم‌های آنلاین ایجاد کند. این سامانه باید موجودی واقعی طلا، معاملات کاربران و نحوه نگهداری دارایی‌ها را به‌صورت مستمر پایش کند؛ همچنین بانک مرکزی علاوه بر نظارت، موظف است ساعت‌های مجاز معاملاتی را نیز تعیین و به پلتفرم‌ها ابلاغ کند مرکز اطلاعات مالی هم به‌عنوان عضو کارگروه هماهنگی و نظارت بر اجرای مصوبه انتخاب شده است.

به منظوراطمینان خاطر، پلتفرم‌ها فروش طلا نیز باید گزارش‌های دوره‌ای خود را به نهادهای ناظر ارائه دهند تا از پولشویی و تخلفات احتمالی جلوگیری شود همچنین بر اساس ماده ۱۰ این آیین‌نامه اشخاص مشمول موظفند پیش از آغاز فعالیت طلا و نقره تحویلی به خزانه را جهت فروش تحویل خزانه بدهند و پس از تأیید امکان فروش صرفاً تا میزان سقف طلا تحویلی به خزانه که در تملک اشخاص مشمول قرار دارد توسط سامانه ناظر تائید شود. اقدامی که در راستای افزایش شفافیت، امنیت معاملات و اعتماد عمومی در بازار آنلاین طلا است تا جلوی فعالیت های سودجویانه در قالب خالی فروشی گرفته شود، زیرا دغدغه‌هایی که در مورد فروش ‌طلا آنلاین مطرح است؛ ریسک بالای آن در خالی‌فروشی است اما با تصویب ضوابط جدید نظارتی در هیئت دولت قرار است چنین معاملاتی سرو سامان گیرد.

رئیس سابق اتحادیه طلای تهران: ما بارها اعلام کردیم که ساختار فروش طلای برخط، زیرساخت و اهرم لازم را ندارد، بنابراین ورود به چنین معامله ای بی تردید با ریسک بالایی همراه است که باید علاوه بر قانونمند شدن چنین معاملاتی زیرساخت های آن نیز در کشور به خوبی فراهم شود

طلای آنلاین، اهرم و پشتوانه مشخص و شفافی ندارد

ابراهیم محمد ولی، رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران در گفت و گو با «بازار» اقدام هئیت دولت در تصویب دستورالعمل اجرایی خرید و فروش طلای آنلاین برای جلوگیری از خالی فروشی آن را اقدامی درست و ضروری عنوان کرد که باید از قبل مورد توجه قرارمی گرفت دانست و اظهارداشت: ما بارها اعلام کردیم که ساختار فروش طلای برخط، زیرساخت و اهرم لازم را ندارد و در کشور سر و سامان نگرفته است، بنابراین ورود به چنین معامله ای بی تردید با ریسک بالایی همراه است که باید علاوه بر قانونمند شدن چنین معاملاتی زیرساخت های آن نیز در کشور به خوبی فراهم شود.

وی ورود بانک مرکزی و نظارت سفت و سخت برانجام معاملات فروش طلای آنلاین را اقدامی برای کنترل داد و ستدها و جلوگیری از تضرر مردم در این بازار عنوان کرد و افزود: وقتی فردی به صورت آنلاین طلا می خرد و آن را تحویل نمی گیرد این احتمال وجود دارد فروشنده پشتوانه ای برای زمان تحویل طلا به مشتری نداشته باشد با این وجود چنین معامله مبهمی بایستی قانونمند و از یک اهرم قوی همچنین کنترل دقیقی برخوردار باشد تا چنانچه خریدار هر زمان طلای خریداری شده خود را مطالبه کند فروشنده آن را در اختیار وی قرار دهد زیرا هر نوع معامله یا داد و ستدی اگر یک طرفه انجام شود بی شک بدون مشکل نخواهد بود.

رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران خاطرنشان کرد: ازآنجایی که بازار طلا دارای نوسان قیمت متاثر از بالا و پایین شدن بهای انس جهانی همچنین تغییر نرخ ارز در داخل است، بنابراین بانک مرکزی باید روی معاملات برخط طلا از لحاظ قانونی صحه بگذارد و آن را کنترل کند زیرا بی توجهی به چنین بازاری در مدیریت دقیق آن بی شک می تواند مشکل آفرین شود.

منبع: بازار