اعتراف صریح فورد نه‌تنها پرده از عقب‌ماندگی صنعت آمریکا برداشت، بلکه نشان داد آینده خودروهای برقی دیگر در انحصار غرب نیست و بازیگران جدید قواعد تازه‌ای برای بازار جهانی نوشته‌اند.

چالش‌های بازارهای رقابتی

در رقابت نفس‌گیر دنیای خودروهای برقی، گاهی یک نگاه به زیر پوست محصولات رقبا می‌تواند یک زلزله استراتژیک در شرکتی بزرگ ایجاد کند. این دقیقا همان اتفاقی است که برای فورد رخ داده است. جیم فارلی، مدیرعامل فورد، در اظهارنظری کم‌سابقه و صریح اعتراف کرد که پس از کالبدشکافی یک تسلا مدل ۳ و چند خودرو برقی چینی، مهندسان این شرکت شوکه شده‌اند.

آن‌ها دریافتند که فورد موستانگ Mach-E درمقایسه با تسلا، نزدیک به ۱.۶ کیلومتر سیم‌کشی اضافی دارد که باعث افزایش وزن و پیچیدگی غیرضروری شده است. این بررسی‌های دقیق نشان داد که خودروسازان جدیدتر مانند تسلا و رقبای چینی، در زمینه‌هایی چون کاهش هزینه‌ها، بهره‌وری ساخت و یکپارچگی نرم‌افزار، بسیار جلوتر از غول‌های سنتی صنعت‌خودرو حرکت می‌کنند. این کشف برای مدیران فورد آن‌قدر تکان‌دهنده بود که آن‌ها را وادار به بازنگری کامل در شیوه طراحی و تولید خودروهای برقی خود کرد.

فارلی در یک پادکست گفت: «وقتی اولین تسلا مدل ۳ و خودروهای چینی را باز کردیم، بسیار سرافکنده شدم. آنچه پیدا کردیم تکان‌دهنده بود.»

این لحظه تکان‌دهنده جرقه‌ای برای یک تغییر بزرگ بود. فارلی در سال ۲۰۲۲ تصمیم گرفت بخش خودروهای برقی فورد را به‌یک واحد مستقل با نام Model E تبدیل کند تا بتواند با تمرکز و چابکی بیشتری، این عقب‌ماندگی فنی را جبران کند. هرچند این بخش در سال گذشته بیش از ۵ میلیارد دلار ضرر به ثبت رساند، اما فارلی مصمم است که این مسیر را ادامه دهد و معتقد است برای حل مشکلات بزرگ، باید آن‌ها را سریع و حتی به‌صورت علنی به چالش کشید. مدیرعامل فورد هشدار داده است که تهدید خودروسازان چینی حتی از آن‌چه شرکت‌های ژاپنی در دهه ۱۹۸۰ برای صنعت‌خودرو آمریکا ایجاد کردند، جدی‌تر است.

او با بیان این‌که «نمی‌توانیم بازار جهانی خودروهای برقی را به چینی‌ها واگذار کنیم»، بر عزم راسخ خود برای رقابت تاکید کرد. جالب آن‌که فارلی اخیرا در حال رانندگی با یک شیائومی SU۷ دیده شده که نشان می‌دهد او رقبای جدید را با دقت زیر نظر دارد.

اکنون، آزمون بعدی فورد، پروژه یک پیکاپ برقی میان‌رده با قیمت حدود ۳۰ هزار دلار است که بر اساس یک پلت‌فرم کاملا جدید ساخته می‌شود. موفقیت این پروژه نشان خواهد داد که آیا فورد توانسته است درس‌های گرفته‌شده از کالبدشکافی رقبا را به کار گیرد و با سرعت و کارایی آن‌ها رقابت کند یا خیر.

الزامی برای تغییر در آینده

تحولات اخیر در صنعت خودروهای برقی نشان می‌دهد که رقابت جهانی وارد مرحله‌ای تازه و پرشتاب شده است. اعتراف صریح مدیرعامل فورد پس از کالبدشکافی محصولات تسلا و خودروسازان چینی، نه تنها یک هشدار جدی برای غول‌های سنتی آمریکایی محسوب می‌شود، بلکه تصویری روشن از تغییر موازنه قدرت در بازار جهانی خودروهای برقی ارائه می‌دهد. فورد دریافت که ساختار مهندسی و نرم‌افزاری رقبا بسیار ساده‌تر، سبک‌تر و کارآمدتر از محصولات خود است؛ موضوعی که به‌طور مستقیم بر هزینه تولید، سرعت توسعه و قابلیت‌های نرم‌افزاری اثر می‌گذارد.

این تجربه برای فورد یادآور شوک دهه ۱۹۸۰ است؛ زمانی که خودروسازان ژاپنی با کیفیت بالا و قیمت رقابتی، صنعت آمریکا را به‌چالش کشیدند. امروز اما تهدید چین و تسلا حتی جدی‌تر ارزیابی می‌شود؛ زیرا علاوه‌بر مزیت‌های هزینه‌ای، آن‌ها در یکپارچگی نرم‌افزار و طراحی ماژولار نیز پیشرو هستند. مدیرعامل فورد هشدار داده است که واگذاری بازار جهانی خودروهای برقی به‌چین غیرممکن و غیرقابل ‌قبول است و این شرکت باید با سرعت و جسارت بیشتری وارد رقابت شود.

از سوی دیگر، زیان بیش از پنج میلیارد دلاری بخش خودروهای برقی فورد در سال گذشته نشان می‌دهد که مسیر اصلاح و بازسازی آسان نخواهد بود. با این حال، تشکیل واحد مستقل Model E و سرمایه‌گذاری در پلت‌فرم‌های جدید، نشانه‌ای از عزم جدی فورد برای جبران عقب‌ماندگی است. پروژه پیکاپ برقی میان‌رده با قیمت حدود ۳۰ هزار دلار، آزمونی کلیدی برای سنجش توانایی فورد در بهره‌گیری از درس‌های آموخته‌شده از رقبا خواهد بود. اگر این پروژه موفق شود، می‌تواند نقطه عطفی در بازگشت فورد به‌رقابت جهانی باشد.

در همین حال، حضور مدیرعامل فورد در پشت فرمان یک خودرو برقی چینی شیائومی SU۷)) نشان می‌دهد که رهبران صنعت به‌طور مستقیم عملکرد رقبا را زیر نظر دارند. این اقدام نمادین بیانگر آن است که آینده صنعت‌خودرو دیگر در انحصار برندهای سنتی غربی نیست و بازیگران جدید، با سرعتی شگفت‌انگیز در حال تغییر قواعد بازی هستند.

به‌طور کلی، چالش اصلی فورد و دیگر خودروسازان سنتی، نه تنها کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری، بلکه بازتعریف کامل فلسفه طراحی و تولید در عصر دیجیتال است. رقابت آینده بر سر نرم‌افزار، یکپارچگی سیستم‌ها و توانایی ارائه محصولات مقرون‌به‌صرفه خواهد بود. در این میدان تازه، هر شرکتی که نتواند خود را با سرعت تغییرات هماهنگ کند، به‌سرعت جایگاه خود را از دست خواهد داد. اعتراف اخیر مدیرعامل فورد، بیش از هر چیز نشان می‌دهد که عصر جدید خودروهای برقی آغاز شده و هیچ‌کس نمی‌تواند از موج تغییرات آن در امان بماند.