نقش غرب در نسل‌کشی رواندا

خلاصه کتاب «مردمی که به آن ها خیانت شد» (A People Betrayed) شامل اهم مطالب کتاب «لیندا ملوِرن» (Linda Melvern)، روزنامه‌نگار و نویسنده بریتانیایی است که نخستین‌بار در سال ۲۰۰۰ منتشر شد. این اثر یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین پژوهش‌ها درباره رویدادهای تراژیک رواندا و نسل‌کشی سال ۱۹۹۴ به‌شمار می‌رود.
ملورن با تکیه بر سال‌ها تحقیق میدانی، اسناد محرمانه، گفت‌وگو با بازماندگان و بررسی نقش بازیگران داخلی و بین‌المللی، تصویری هولناک و دقیق از این فاجعه انسانی ارائه می‌دهد. او نشان می‌دهد چگونه ساختارهای سیاسی ناکارآمد، دخالت‌های استعماری، منافع ژئوپولیتیک قدرت‌های جهانی و سکوت سازمان‌های بین‌المللی، مردم رواندا را در لحظه‌ای تعیین‌کننده تنها گذاشتند. این کتاب روایت تکان‌دهنده‌ای از خیانت به یک ملت است؛ روایتی که نه‌تنها درباره گذشته هشدار می‌دهد، بلکه درباره مسئولیت اخلاقی دولت‌ها، رسانه‌ها و سازمان‌های جهانی در برابر فجایع انسانی امروز نیز پرسشی عمیق مطرح می‌کند.

بخشی از کتاب مردمی که به آن ها خیانت شد:
«مردم در گروه‌های کوچک از میان درختان اوکالیپتوس پشت مدرسه بیرون می‌آمدند. برخی از آن‌ها زخمی بودند. دختربچه‌ای حدوداً شش‌ساله بود که ضربه قمه به سرش خورده بود، و پسربچه‌ای با زخمی عمیق در شانه‌اش که گلوله آن را شکافته بود. هیچ‌کدام گریه نمی‌کردند. مردی دستش تقریباً بر اثر ضربه قمه جدا شده بود. گروهی دیگر از جلوی دروازه می‌آمدند و بعضی در هراس می‌دویدند، گاهی با افراد شبه‌نظامی که تعقیب‌شان می‌کردند.
خیلی زود خانواده‌ها در کلاس‌ها پناه گرفتند، و وقتی کلاس‌ها پر شد، مردم روی زمین بازی در گروه‌هایی کنار هم جمع شدند. آن‌ها وارد منطقه تحت حفاظت سازمان ملل شده بودند؛ جایی که فکر می‌کردند هیچ‌کس جرات نمی‌کند آن را نقض کند.
بیرون دروازه‌های مدرسه، شبه‌نظامیان قمه‌هایشان را تکان می‌دادند و نارنجک دست‌ساز پرتاب می‌کردند. آن‌ها با شلوار جین دور می‌زدند، آبجو می‌نوشیدند، فحاشی می‌کردند و شعار «پاوَا، پاوَا» یعنی «قدرت» سر می‌دادند؛ قدرت برای هوتوها. کافه بدنام گاتِنگا، جایی که شبه‌نظامیان در آن جمع می‌شدند، نزدیک بود.جمعه، ۸ آوریل ۱۹۹۴ بود. اینجا در کی‌کویرو، و در سراسر شهر، مردم با وحشت به هر سو فرار می‌کردند: به کلیساها، بیمارستان‌ها، مدارس و هر جایی که پرچم آبی سازمان ملل دیده می‌شد؛ همان‌جا که نیروهای حافظ صلح مستقر بودند. مجهزترین و آموزش‌دیده‌ترین نیروهای حافظ صلح از بلژیک بودند و ستون اصلی ماموریت سازمان ملل برای کمک به رواندا (UNAMIR) را تشکیل می‌دادند. ۴۵۰ سرباز بلژیکی در رواندا حضور داشتند و در چهارده نقطه مختلف شهر پراکنده شده بودند.»