تبدیل جاده 100 ساله چالوس به جاده موزه

شاید در تصور اول فکر کنیم رسیدن به مقصد هدف یک سفر و گردش است، اما برخی مواقع خود مسیر سفر و جاده‌ای که ما را از مبدأ به مقصد می‌رساند هدف گردشگری است. جاده چالوس دقیقاً همین موقعیت را دارد و در این گزارش می‌خواهیم با برخی از ویژگی‌های گردشگری این خطه بیشتر آشنا می‌شویم.

هر کسی که می‌خواهد از مرکز ایران به شمال یا غرب برود از استان البرز و کرج می‌گذرد. در این بین، جاده چالوس نمونه بارز این نوع از گردشگری است. گردشگری‌ای که در آن خود جاده مقصد است؛ به‌عبارت دیگر، جاده چالوس خودش هدف گردشگری است.

جاده چالوس جایگاه ویژه‌ای در خاطره جمعی تمام ایرانی‌ها دارد. این جاده مترادف است با تفریح و گردش، طوری که هر گاه سخن از تفریح و گردش در دل طبیعت به‌میان بیاید جاده چالوس جزو نخستین تصویرهایی است که به خاطر ما ایرانی‌ها می‌رسد.

این جایگاه ویژه جاده چالوس در نزد بسیاری از مردم تا جایی پیش رفته که دیگر خود واژه «جاده» به اسم خاص بدل شده است و هر زمان کسی می‌گوید «بیا برویم به جاده» معمولاً می‌توانیم مطمئن باشیم که منظورش همان «جاده چالوس» است!

چهارمین جاده زیبای جهان

براساس اعلام سازمان جهانی گردشگری، جاده چالوس در رتبه چهارم جاده‌های زیبای جهان قرار دارد. البته شاید دلیل اصلی جاذبه جاده چالوس وجود رودخانه کرج است، رودخانه‌ای که این جاده را به‌موازات آن ساخته‌اند و یکی از زیبا‌ترین سدهای کشور، یعنی سد امیرکبیر (سد کرج)، جلوی آن واقع شده است. همین سد، خود، دریاچه زیبایی را پدید آورده که روستای کوچک و زیبای واریان، همچون جزیره‌ای کوچک، در آن‌سویش قرار گرفته است.

جاده چالوس اصلی‌ترین راه ارتباطی بین پایتخت و سواحل شمال کشور است. کرانه‌های دریای خزر یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری مردم ایران، خصوصاً تهران‌نشینان، است. حال یک جاده در دامنه رشته‌کوه البرز مرکزی با نام جاده چالوس وجود دارد که خودش از زیبایی‌هایی برخوردار است، یعنی صرفاً یک جاده ارتباطی برای رسیدن به دریای خزر نیست بلکه از گذشته تاکنون مرکز تفریح مردمی بوده است. امکانات و تأسیسات و اماکن گردشگری تفریحی و ورزشی متعددی هم در حاشیه این جاده فراهم آمده و ساخته شده است.

جاده‌ای برای تفریح خانوادگی

شاید جاده‌گردی بیشتر برای جوانان و گروه‌های کوه‌نوردی جوان جذاب باشد، اما جاده چالوس برای خانواده‌ها و تفریحات خانوادگی نیز گزینه‌ای زیباست؛ مثلاً روستای «وله» و چشمه آن به همین نام (چشمه وله) در فاصله دوکیلومتری گچسر قرار دارد و برای یک روز پیک‌نیک خانوادگی بسیار جذاب است.

باغ‌های زیبای لاله این منطقه در نوع خود کم‌نظیر است و رفتن به این منطقه چنان است که انگار به گلزارهای هلند پا گذاشته باشید، باغ‌هایی که فقط دو ساعت با کرج فاصله دارد. ازاین‌رو، به‌نظر می‌رسد برای هر خانواده‌ای جالب‌توجه است که با هزینه اندک و با طی کردن فاصله‌ای کم تجربه بی‌نظیری داشته باشد. به‌هرحال، ممکن است همه خانواده‌ها توان مالی سفر به هلند را نداشته باشند، اما هر خانوادگی به‌راحتی می‌تواند به گچسر برود و از این زیبایی طبیعی لذت ببرد.

اگر اهل گشت‌وگذارهای تاریخی و اندکی متفاوت هستید، جاده چالوس، علاوه‌بر مکان‌هایی مانند «کاخ شهرستانک»، گزینه دیگری هم برای شما دارد: «جاده یوش به بلده» روستاهای تاریخی این منطقه را به‌هم وصل می‌کند و در کنار آن، خانه تاریخی نیما یوشیج که بازدید از آن برای علاقه‌مندان به شعر نو و ادبیات معاصر نوعی گردشگری ادبی محسوب می‌شود.

جاده‌ای که باید موزه گردشگری شود

جاده چالوس، که قدمتی نزدیک به یک قرن دارد، اکنون تبدیل به جایی شده که گنجینه‌های فراوانی از خاطرات به‌یادماندنی برای همه ایرانیان دارد؛ ازاین‌رو، این جاده باید به‌عنوان یک میراث انسانی و فرهنگی ثبت، و از آن همچون یک میراث دسته‌جمعی پاسداری شود.

از طرف دیگر، مشکلاتی هم در جاده چالوس وجود دارد: ترافیک‌های سنگین و نا‌مطلوبی برخی از نقاط این مسیر می‌تواند مشکلات متعددی را مانند بسته شدن‌های متوالیِ راه و ناامنی این محور برای مسافران دامن بزند.

بنابراین به‌نظر می‌رسد بهترین کار این باشد که اتوبان تهران و شمال زود‌تر افتتاح شود و جاده چالوس تبدیل به یک جاده موزه و یک میراث گردشگری و فرهنگی شود تا فقط کسانی وارد آن شوند که قصد تفریح و گردش در خود جاده را دارند. به‌سخن دیگر، حمل‌ونقل جاده‌ای به اتوبان تهران ـ شمال انتقال یابد و جاده چالوس به محلی برای گردشگری جاده‌ای تبدیل شود.