شتاب عراق برای گرفتن جای سعودی‌ها در بازار نفت آمریکا

جدیدترین آمار منتشره از سوی وزارت نفت عراق شامل صادرات کردستان که از طریق خط لوله جنجالی کرکوک- سیحان به بازارهای بین‌المللی عرضه می‌شود، نیست.

شرکت توزیع نفت ملی SOMO اعلام کرد همه نفت صادر شده از میادین مرکزی و جنوبی عراق بوده است.

طبق آمار ژوییه، کرکوک 677 هزار و 413 بشکه یا 22 هزار بشکه در روز صادر کرد. با این‌همه هنوز مشخص نیست صادرات از این منطقه که رسما تحت کنترل دولت منطقه‌ای کردستان قرار دارد در ماه ژوئیه تغییری داشته است یا خیر.

آمریکا هر ماه سهم بیشتری از مجموع صادرات عراق را به منظور جایگزینی با گریدهای سنگین و حاوی سلفور بالای عربستان سعودی می‌پذیرد. ریاض صادرات نفت سنگین به آمریکا را در راستای استراتژی خود برای پایین بردن سطح ذخایر نفت خام در این کشور کاهش داده است. ذخایر بالا باعث شده خریداران آمریکایی تمایل چندانی به خرید قابل توجه نفت از بازارهای بین‌المللی اشباع‌زده نداشته باشند.

درآمد نفتی بغداد ماه گذشته به ۴.۳ میلیارد دلار بالغ شد. این منابع بایستی برای بازسازی موصل و سایر شهرهایی که از اشغال داعش آزاد شده‌اند، مورد استفاده قرار گیرد اما گفتن اینکه واقعا سر از کجا درمی‌آورند، دشوار است. دولت عراق اوایل ژوییه پیروزی خود بر خلافت غیرقانونی که فلوجه و سایر شهرهای سوریه و عراق را در سه سال گذشته به کنترل خود درآورده بود، اعلام کرد.

جنگ علیه داعش با بحران قیمت نفت که با ریزش قیمت در سپتامبر سال 2014 آغاز شد، همزمان شد. داعش موفق شد با استفاده از نفت به سرقت برده در مناطقی تصرف شده خلافت و ارتش خود را بنا نهد. نیروهای اطلاعاتی عراق و آمریکا برآورد کرده‌اند که در دوران اوج برنامه نفتی داعش، این گروه تروریستی از میادین نفتی که تحت کنترل داشت، 50 میلیون دلار در ماه درآمد کسب می‌کرد.

اکنون که یکپارچگی سرزمینی عراق احیا شده است، وزارت نفت این کشور و بلندپروازی‌هاش نیز قدرت می‌گیرد. ذخایر عراق به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ اوپک، به عنوان سرمایه سیاسی در حوزه انرژی بین‌الملل عمل می‌کند. جبار اللعیبی، وزیر نفت عراق در دوران کوتاه وزارتش تلاش کرده است تولید نفت را به منظور احیای دوران طلایی ثروت نفتی عراق تا حد ممکن افزایش دهد.

تحت شعار نفت عرب برای عرب‌ها، شرکت ملی نفت عراق ۱.۵ میلیون بشکه در روز پیش از تهاجم آمریکا در سال 2003 که به سرنگونی رژیم بعثی صدام حسین منجر شد، تولید می‌کرد. این آمار به نظر اندک می‌رسد اما مجموعه‌ای از تحریم‌های سازمان ملل که به دلیل حمله بغداد به کویت در سال 1990 وضع شد، تولید این کشور را از سطح ۳.۵ میلیون بشکه در روز که بیش از جنگ کویت داشت، کاهش داد.

تاسیسات نفتی حتی پس از ابتکار نفت در برابر غذا که به عراق اجازه داد میزان اندکی از نفت خود را برای خرید کالاهای بشردوستانه به فروش رساند، دچار خرابی‌های شدیدی شدند.

با وجود اینکه رهبری جدید بغداد معایب خود را دارد، اما بخش نفت ملی شده موفق شده تا ژوئن به تولید ۴.۷ میلیون بشکه در روز دست پیدا کند و تولید 5 میلیون بشکه در روز تا پایان سال دست‌یافتنی خواهد بود اما تداوم سهمیه‌ تعیین شده از سوی اوپک احتمالا مانع چنین رویدادی خواهد شد.