تاریخچه‌ی دستگاه خودپرداز

معرفی دستگاه خودپرداز

دستگاه سخن‌گوی خودکار یا دستگاه خودپرداز یا همان ای.تی.ام (ATM)، بخشی از یک فناوری بسیار پیچیده‌ است که تنها یک اختراع‌کننده ندارد. برعکس دستگاه خودپردازی که ما امروزه از آن استفاده می‌کنیم حاصل کار ترکیبی از مخترعین گوناگون است. دستگاه‌های خودپرداز امروزی رایانه‌های پیچیده‌ای می‌باشند که قادر به انجام تقریباً تمام کارهایی هستند که یک متصدی بانک انجام می‌دهد. این دستگاه‌ها در حقیقت نویدبخش بانکداری شخصی در عصر حاضرند.

نخستین روزهای بانکداری اوتوماتیک

بسیاری از کارشناسان بر این باورند که نخستین ماشین اوتوماتیک بانکداری، توسط یک مخترع و تاجر آمریکایی به نام، لوتر سیمیان ساخته شده است. سیمیان پتنت [حق اختراع] انواع مختلفی از موضوعات، شامل یک شبیه‌ساز پرواز جنگی، یک ماشین اشعه‌ی ایکس رنگی، یک دوربین با قابلیت تمرکز خودکار، یک دوچرخه‌ی تمرینی و یک تله‌پرامپتر [دستگاهی که به مجریان تلویزیون این امکان را می‌دهد تا در حین نگاه کردن به دوربین متونی را که باید بخوانند، ببینند.م]، را در اختیار دارد. با این حال بیش‌ترین شهرت وی به سبب اختراع نوعی دستگاه بانکداری است که قابلیت دریافت وجه نقد و چک کردن سپرده ها را در هر ساعتی از شبانه‌روز داراست.

در سال ۱۹۶۰ سیمیان بانک نیویورک را برای به کار گرفتن تعدادی از دستگاه‌های خود مقاعد کرد. در هر یک از این دستگاه‌ها یک دوربین کوچک قرار داشت، بدین ترتیب مشتریان می‌توانستند اطمینان حاصل کنند که پول خود را از دست نخواهند داد. این دوربین از هر سپرده تصویر می‌گرفت و هر مشتری یک کپی از این تصویر را دریافت می‌کرد. با این حال استفاده از این دستگاه‌ هنوز فراگیر نشده بود. سیمیان خود در این باره می‌گوید: «تنها خلاف‌کاران و قماربازان از این دستگاه استفاده می‌کردند چرا که نمی‌خواستند با مشتریان خود رو در رو شوند». مسلماً این کاربران برای این‌که چنین دستگاهی را ارزشمند سازند کافی نبودند.

پیدایش دستگاه خودپرداز

در پایان دهه‌ی ۶۰، شرایط تغییر کرد و افراد بیش‌تری، به‌سبب راحتی خدمات سلف سرویس و تمایل به اعتماد به فن‌آوری‌های ناشناخته، تصمیم گرفتند تا از بانکداری اوتوماتیک استفاده کنند.

در سال ۱۹۶۷ یک مخترع اسکاتلندی به نام جان شپرد، در یک وام حمام نشسته بود که ایده‌ای طلایی به ذهن‌اش خطور کرد: اگر ماشین‌های فروش، می‌توانند شکلات ارائه کنند، چرا نتوانند وجه نقد ارائه کنند؟ بارکلی، یک بانک انگلیسی، به این ایده علاقه‌مند شد و بدین ترتیب اولین خودپرداز ساخت شپرد در یک شعبه از این بانک نصب گردید. برخلاف دستگاه‌های خودپرداز امروزی، شپرد از کارت‌های پلاستیکی استفاده نکرد. در عوض او از سندهای کاغذی‌ای استفاده کرد که با جوهر رادیواکتیو چاپ شده بودند تا ماشین قادر به خواندن آن‌ها باشد. کاربران باید، برای استفاده از دستگاه، یک کد شناسایی وارد می‌کردند و پس از آن می‌توانستند وجه نقد خود را تا سقف ۱۰ دلار در هر تراکنش دریافت نمایند.

نخستین دستگاه بانکداری اوتوماتیک در آمریکا، توسط یک مهندس از دالاس، به نام دونالد وتزل، که یک بازیکن بیس‌بال نیز بود، طراحی شد. ماشین وتزل، همانند دستگاه‌های امروزی، از کارت‌های بانکی پلاستیکی استفاده می‌کرد.

گسترش دستگاه‌ خودپرداز

در حدود سال ۱۹۷۰، ده‌ها بانک آمریکایی وارد عرصه‌ی رقابت در زمینه‌ی دستگاه‌ خودپرداز شدند. این بانک‌ها برای معرفی دستگاه‌های جدید خود به مشتریان از انواع گوناگون تبلیغات استفاده کردند. به عنوان نمونه، برای جلب توجه کاربران خانم، یک بانک در کلومبوس، اسپانسر فیلم شش ساعتی پل نیومن در شبکه‌ی تلویزیون محلی شد. در طول این فیلم هر ۲۵ دقیقه یک‌بار تبلیغ این بانک پیرامون مزایای دستگاه پرداخت وجه نقد جدید پخش می‌شد.

در سال ۱۹۷۷، رئیس سیتی‌بانک ریسک بزرگی کرد. او بیش از ۱۰۰ میلیون دلار برای نصب دستگاه‌های خودپرداز در سراسر شهر نیویورک هزینه کرد. آن سرمایه‌گذاری در ژانویه آن سال، پس از یک کولاک شدید که باعث شد بیش از ۱۷ اینچ برف روی زمین بنشیند، جواب داد. پس از آن کولاک، بانک‌ها برای چندین روز بسته شدند و در نتیجه استفاده از دستگاه‌های خودرپرداز ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد.

پس از آن بانک‌های دیگری به شیوه‌ها و اشکال مختلف دستگاه‌های خودپرداز خود را توسعه دادند.

دستگاه‌های خودپرداز امروزی

در حال حاضر در حدود ۲۰ میلیون دستگاه خودپرداز در سراسر کره‌ی زمین وجود دارد. اگرچه در حال حاضر به علت استفاده مردم از کارت‌های بانکی به جای وجه نقد، این دستگاه‌ها کاربرد گذشته‌ی خود را ندارند، با این حال این دستگاه‌ها هنوز هم جایگاه خود را در فرهنگ مدرن دارند. این دستگاه‌ها در حال حاضر امکانات بیش‌تری نظیر فروش بلیت‌های هواپیمایی تا فروش بلیت سینما یا حتی دارو را دارند.

منبع: history.com

ترجمه: آرش شمسی

اولین دستگاه خودپرداز - اولین عابر بانک جهان - تاریخچه دستگاه خودپرداز - تاریخچه عابر بانک - تاریخچه عابربانک - دستگاه خودپرداز - عابر بانک - مخترع خودپرداز کیست - مخترع عابر بانک کیست - نخستین دستگاه خودپرداز جهان - چه کسی عابر بانک را اختراع کرد - کارت های عابر بانک ایران