فلامینگوها خشکی دریاچه بختگان را باور ندارند

منبع خبر / بهداشت نیوز / سلامت / ۳۱-۰۶-۱۳۹۶

در پی اعلام گزارش های متعدد از جوجه آوری فلامینگوها در دریاچه بختگان بر آن شدیم به بررسی آخرین وضعیت آنان بپردازیم. به گزارش بهداشت نیوز، در این گفتگو نبی الله مرادی سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس بیان کرد:در پی...

در پی اعلام گزارش های متعدد از جوجه آوری فلامینگوها در دریاچه بختگان بر آن شدیم به بررسی آخرین وضعیت آنان بپردازیم.

به گزارش بهداشت نیوز، در این گفتگو نبی الله مرادی سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس بیان کرد:در پی بارش های سال گذشته در این منطقه تعداد قابل ملاحظه ای از فلامینگوها تخم گذاری و جوجه آوری کردند و با آغاز فصل گرما وخشک شدن تالاب،فلامینگوهای نابالغ که قادر به پرواز نبودند در نمکزار بختگان اسیر شدند.

وی افزود: به همین منظور کارشناسان حیات وحش به منطقه عزیمت نمودند. پس از بررسی میدانی کمیته بحران در اداره کل تشکیل شد. در ابتدا سناریو هایی برای امداد و نجات پرندگان به شرح ذیل مطرح گردید:

۱_زنده گیری و انتقال پرندگان به تالاب طشک :

این راهکار که در گذشته نیز تجربه شده بود به دلیل ایجاد استرس، احتمال آسیب به پرندگان حین زنده گیری و حمل و احتمال بروز تلفات کنار گذاشته شد.

۲_جرگه نمودن پرندگان به بخش های پر آب تالاب:

با توجه به اینکه تالاب بختگان خشک بود و نزدیکترین نقطه به نقطه تجمع فلامینگو ها، چشمه گمبان در تالاب طشک حدودا ۷۰ کیلومتر با محل مذکور فاصله داشت؛ جرگه پرندگان در این مسافت عملا غیر ممکن بود.

۳_ خرید آب از تلمبه های اطراف تالاب و غرقاب کردن آن بر روی تالاب، این راهکار نیز به دلیل زمان بر بودن در آن زمان با توجه به نیاز اقدام سریع ،قابل اجرا نبود

۴_ایجاد برکه های آب در تالاب

خرید آب از تلمبه های اطراف تالاب و غرقاب کردن آن بر روی تالاب:این راهکار نیز به دلیل زمان بر بودن در آن زمان با توجه به نیاز به اقدام سریع قابل اجرا نبود.

۴_ایجاد برکه های آب در تالاب

با توجه به اینکه بافت اسفنجی خاک تالاب ذخیره آب داشت پیشنهاد شد تا با کمک افراد بومی و محلی ساکن حاشیه تالاب با کندن و حفر کانال ها، برکه هایی در محل تجمع فلامینگو ها بوجود آید تا به نگهداشت آب در محل کلنی فلامینگو ها کمک شود و بدین طریق زیستگاه موقتی برای جوجه ها تا زمان توانایی یافتن برای پرواز فراهم گردد. با نهایی شدن این راهکار جلساتی با اهالی روستای بستروم برگزار و موضوع با ایشان مطرح گردید. بلافاصله حدود ۵۰ نفر از اهالی روستا داوطلب شدند تا در عملیات نجات جوجه های فلامینگو مشارکت نمایند.

این کارشناس محیط زیست بیان داشت: این گروه با ابتدایی ترین امکانات و وسایل طی چند شب اقدام به حفر گودال ها و کانال هایی به عمق ۴۰ سانتی متر در محل تجمع فلامینگو ها کردند. پس از حفر کانال ها ، آب در این منطقه بالا آمد و پایش مستمر نشان داد که فلامینگوها از این زیستگاه استفاده می کنند.

مرادی گفت: در روزهای گذشته به عنوان تکمیل اقدامات صورت گرفته سناریوی ۳ در بخش جنوبی تالاب با همکاری جوامع محلی و شبکه سازمان های مردم نهاد محیط زیستی به اجرا رسید. پس از تهیه لوله طی یک عملیات اجرایی لوله گذاری و اننتقال آب به بستر خشکیده تالاب انجام شد.

وی اضافه کرد: ادارات محیط زیست شهرستان های استهبان، نی ریز، ماموران پارک بختگان، مردم بومی منطقه و کشاورزان استهبان و جمعی از تشکل های مردم نهاد ،با لوله گذاری ۲هزار و ۵۰۰ متری ازچاه آب مزارع کشاورزی محمد آباد استهبان به نزدیکی محل جوجه آوری فلامینگوهای بختگان نسبت به تامین آب مورد نیاز زیستگاه جایگزین برای جوجه های فلامینگوباقی مانده اقدام شده است.

ایشان بیان داشت: در روزهای آینده نتیجه این اقدام پایش می شود و امید می رود با بوجود آمدن زیستگاه جایگزین دیگر این اقدام بتواند تا لحظه بازیابی توان فلامینگوها از بخشی از جمعیت آنها که در حال مهاجرت هستند حمایت کند.

به عنوان دومین سؤال از این مقام مسئول در خصوص طرح ارائه داده توسط انجمن دیده بان استهبان و مورد قبول واقع نشدن این طرح و اینکه فراخوانی به همین منظور(نذر طبیعت) برای جمع آوری هزینه های لازم داده شده است جویا شدیم که چنین پاسخ داده شد: این طرح به صورت مکتوب به اداره ارسال نشد و در طی یک جلسه در مورد طرح که تاکنون هم ارسال نشده فقط صحبت شد ،و طرح مذکور حاکی از همان اقدامات صورت گرفته در دریاچه بود. با توجه به اینکه اداره کل حفاظت محیط زیست تنها متولی حفاظت از حیات وحش میباشد، تمام اقدامات در این خصوص وظیفه و بعهده این اداره میباشد و تا کنون تمام هزینه ها از طریق این اداره تأمین و از هیچ فعال زیستی و یا دیگر دستگاهی هیچگونه هزینه ای دریافت نشده است

مرادی در پااین گفت: از اهالی روستای بسترم، کشاورزان مزارع محمد آباد استهبان و سازمان های مردم نهاد که در انجام این عمل انسانی با محیط زیست همکاری کردند ،نهایت تشکر و قدردانی را دارم.

در همین خصوص گفتگویی با سرکار خانم لیلا جولایی کارشناس ارشد محیط زیست داشتیم و از نقطه نظرات شان در مورد بختگان و وضعیت فلامینگوها جویا شدیم.

وی گفت: تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی یکی از مهمترین عوامل تهدید گونه های جانوری است. خشکسالی در سالهای اخیر به ویژه در استان فارس حیات بسیاری از گونه ها را در معرض خطر قرار داده است. متاسفانه عامل انسانی نیز در بروز این خشکسالی دخیل بوده به بویژه در حوضه بختگان عدم مدیریت منابع آب،احداث سدها،بهره برداری بی رویه از منابع آب زیر زمینی ، کشاورزی ناپایدار که منجر به از بین رفتن منابع آب گردیده و بی توجهی به نیازآبی تالاب های حوضه کر و سیوند موجب خشک شدن تالاب ها شده است. خشک شدن تالاب ها نه تنها تنوع زیستی و حیات گونه های جانوری و گیاهیِ منطقه را متاثر از خود ساخته بلکه ساکنین این حوضه نیز از تبعات آن در امان نمانده اند. شیوع بیماری های تنفسی، از بین رفتن معیشت وافزایش بیکاری و مهاجرت به شهرها و حاشیه نشینی از اثرات از بین رفتن تالاب ها بوده است.

جولایی با اشاره به بحران پیش آمده برای پرندگان افزود: تلاش بر این بود تا با استفاده از تجارب کارشناسی و دانش بومی وضعیت بحرانی منطقه تا حدودی تعدیل شود اما آنچه اهمیت دارد این نکته است که باید اقدامات سریعی برای مدیریت آب در این حوضه انجام شود و نیاز زیستی تالاب ها برای همه زیستمندان تعیین و تخصیص گردد و این امر محقق نخواهد شد مگر با وجود یک برنامه مدیریتی یکپارچه که در آن همه دستگاه ها با تغییر رویکردهای پیشین سعی در اصلاح اشتباهات گذشته داشته باشند.

در خاتمه جولایی افزود قصد داریم سال آینده، زیستگاه موقتی را بعد از انجام مطالعات لازم و در نظر گرفتن مسائل فنی در تالاب فراهم کنیم.

لازم به توضیح است که تشکل های زیست محیطی استان فارس در نامه ای سرگشاده به رئیس جمهوری خواستار اقدام برای نجات تالاب ها و دریاچه های خشکیده فارس شدند و بیان داشتند: سوء مدیریت و توزیع ناعادلانه آب تالاب های فارس را به بحران کشانده است.

منبع: زیست بوم

سلامت