واکسن آنفولانزا برای کودکان، زمان مناسب تزریق

دریافت واکسن آنفلوآنزا در فصلی که بیماری بیشتر رواج دارد، باعث می‌شود بدن ایمنی بالاتری در برابر بیماری داشته باشد. بهترین و ایده‌آل‌ترین زمان برای تزریق واکسن اواخر شهریور تا اواخر آبان است. حتی اگر در ماه دی نیز اقدام به واکسن زدن کنید، باز هم مؤثر خواهد بود؛ چرا که ویروس آنفلوآنزا تقریباً تا ماه فروردین هنوز شایع است.

چه کسانی باید واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند؟
افرادی که بیشتر از پنجاه سال سن دارند و تمام کودکان شش ماهه تا نوجوانان هجده ساله، به‌خصوص کودکان شش ماهه تا پنج ساله باید حتماً این واکسن را دریافت کنند. سایر افرادی که درمعرض ابتلا به بیماری هستند، شامل موارد زیر می باشند:
- خانم‌هایی که در دوران شیوع ویروس آنفلوآنزا باردار هستند.
- افرادی که با نوزادان زیر شش ماه سر و کار دارند.
- پرستاران و افرادی که با بیماران در تماس مستقیم هستند.
- بزرگسالان و کودکانی که شرایط خاص پزشکی، مثل آسم دارند.
- کودکان شش‌ماهه تا نوجوانان هجده ساله که برای مدت طولانی آسپرین مصرف کرده‌‌اند.

به‌طور ایده‌آل کودکان و بزرگسالان (افراد پیر) باید در ماه مهر، ایمنی‌سازی شوند. نوزادان زیر نه ماه این واکسن را در دو مرحله جداگانه دریافت می‌کنند. یک تا دو هفته طول می‌کشد تا این واکسن مؤثر واقع گردد؛ بنابراین بهتر است هر چه زودتر واکسن آنفلوآنزا دریافت شود.

چه افرادی نباید واکسن آنفلوآنزا را دریافت کنند؟
- افرادی که به تخم‌مرغ و کلیه محصولات تخم‌مرغی حساسیت شدید دارند (اجزای تشکیل‌دهنده واکسن آنفلوآنزا در تخم‌مرغ رشد می‌کنند). بنابراین موضوع را از پزشک خود پنهان نکنید تا در صورت وجود هرگونه حساسیت، این واکسن به کودک شما تزریق نشود. افرادی که به تخم‌مرغ حساسیت دارند، می‌توانند این واکسن را در دو مرحله مجزا با دوز کمتر دریافت کنند.
- افرادی که نسبت به دریافت واکسن آنفلوآنزا واکنش شدید نشان می‌دهند.
- افرادی که دچار سندرم (GBS) هستند؛ چرا که شرایط آنها روی اعصاب و سیستم ایمنی بدن‌شان اثر می‌گذارد. افرادی که تب دارند.

آیا کودک من حتماً به واکسن آنفلوآنزا نیاز دارد؟
بله. البته انتخاب با خودتان است؛ اما مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها توصیه می‌کند که تمام کودکان شش ماهه تا نوجوانان هجده ساله سالی یک بار این واکسن را دریافت کنند.

واکسن آنفلوآنزا در کودکان به دو صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد:
آمپول: که با کمی درد، قرمز و تورم محل تزریق واکسن، تب خفیف، سرفه، درد عضلانی، خارش و احساس خستگی همراه است. این علائم ظرف یکی دو روز برطرف می‌شوند.

اسپری بینی: این اسپری به کودکان بالای دو سال داده می‌شود. عوارض جانبی آن شامل آبریزش بینی، خس‌خس سینه، سردرد، کمی حالت تهوع، درد عضلانی و تب است. این اسپری برای کودکان دو تا چهارساله‌ای که سابقه آسم دارند، استفاده نمی‌شود. کودکانی هم که در شرایط خاص پزشکی هستند و اختلالات عصبی و عضلانی دارند و یا سیستم دفاعی بدن‌شان ضعیف است نیز نمی‌توانند از این اسپری استفاده ‌کنند.

به خاطر داشته باشید که کودکان زیر هشت سال که برای اولین بار واکسن آنفلوآنزا دریافت می‌کنند و یا سال گذشته واکسن آنفلوآنزا دریافت نکرده‌اند، باید این واکسن را در دو نوبت و با فاصله زمانی یک ماه بزنند. اگر کودک شما نیاز به دو نوبت واکسن آنفلوآنزا دارد، این فرآیند را هرچه زودتر شروع کنید. کودکانی که باید در دو نوبت واکسن دریافت کنند، اگر فقط یک دوره این کار را انجام دهند، در برابر این بیماری مصونیتی نخواهند داشت.

برای کودکان بزرگ‌تر از دو سال، حتماً نباید نوبت دوم به همان شیوه نوبت اول باشد؛ مثلاً می‌توانید در نوبت اول از آمپول و در نوبت دوم از اسپری استفاده کنید. اگر کودک شما با هر یک از موارد زیر روبه‌رو بود، قبل از استفاده از واکسن حتماً موضوع را با پزشک او در میان بگذارید:
- در اثر بیماری تب کرده است.
- در طول چهار هفته گذشته، واکسن دیگری دریافت کرده است.
- وضعیت خاص پزشکی دارد.
- نسبت به واکسن آنفلوآنزا در دوره‌های قبلی، واکنش شدیدی نشان داده است.

آیا تزریق واکسن آنفلوآنزا عوارضی هم دارد؟
بیشتر افراد بعد از تزریق واکسن مشکلی نخواهند داشت؛ ولی برخی دچار درد، تورم محل تزریق واکسن، کمی سردرد و مقداری تب می‌شوند.

آیا واکسن H1N1 نیز همین مزایا را دارد؟
با واکسن فصلی آنفلوآنزا (2010-2011)، کودکان هم در برابر آنفلوآنزای خوکی یا H1N1 و هم آنفولانزای فصلی مصون می‌مانند و به‌طور کلی کودکان زیر هشت سال باید این واکسن را در دو مرحله دریافت کنند.

چرا واکسن آنفلوآنزا هر سال تغییر می‌کند؟
هر سال، دانشمندان یک نوع واکسن جدید را کشف می‌کنند که بر اساس ویروس‌های هر دوره ساخته می‌شود. هر واکسن می‌تواند از کودک شما در برابر سه نوع ویروس آنفلوآنزای مختلف محافظت کند. اما خوشبختانه واکسن آنفلوآنزا در برابر انواع ویروس‌های آن نیز تا حدودی محافظت می‌کند.

بنابراین اگر کودک شما در اثر یک نوع ویروس آنفلوآنزا که واکسن آن‌را دریافت نکرده است، دچار بیماری شود، بیماری او بسیار سطحی‌تر خواهد بود. برخی از واکسن‌های آنفلوآنزا از «تیمروسال» (Thimerosal) ساخته می‌شوند که نوعی ماده نگهدارنده و حاوی شکلی از جیوه است.

آنزا) تیمروسال ندارد. هنوز مدرکی دال بر خطرناک بودن تیمروسال ارائه نشده است.

اگر می‌خواهید واکسن آنفلوآنزای کودک شما تیمروسال نداشته باشد، می‌توانید از انواع بدون تیمروسال استفاده کنید.

تزریق واکسن آنفلوآنزا و زنان باردار
بیماری آنفلوآنزا در زنان باردار با خطرات بیشتری همراه است. تغییرات به وجود آمده در بدن زن باردار باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی او و ابتلای سریع‌تر به بیماری‌ها می‌شود. اگر یک زن باردار دچار آنفلوآنزا شود، بیشتر در معرض سایر مشکلات، مثل ذات‌الریه قرار دارد.

زایمان زودهنگام نیز از سایر عوارض ابتلا به این بیماری در زنان باردار است. واکسن آنفلوآنزا در مقایسه با اسپری بینی آن، ایمنی بیشتری دارد.

مزیت استفاده از واکسن آنفلوآنزا در کودکان

این واکسن از کودکان در برابر بیماری جدی و حتی مرگ محافظت می‌کند. خردسالان بیشتر در معرض ابتلا به ویروس‌های آنفلوآنزا هستند. هرساله در آمریکا، بیست هزار کودک زیر پنج سال در اثر ابتلا به آنفلوآنزا در بیمارستان بستری می‌شوند و بیش از 340 کودک جان خود را از دست می‌دهند. کودکان زیر پنج سال که دچار آنفلوآنزا شده‌اند، بیشتر در معرض ذات‌الریه هستند.

برخی عوارض جانبی و احتمالی واکسن آنفلوآنزا
مهم‌ترین عارضه این واکسن در کودکان، درد در ناحیه تزریق است. کمتر از 1 درصد از کودکانی که واکسن آنفلوآنزا دریافت کرده‌اند، با تب و لرز و دردهای شدید عضلانی مواجه بوده‌اند. سایر علائم، مثل تب، درد، سردرد، استفراغ و سرفه بسیار کوتاه‌مدت هستند.

چرا کودکان واکسن آنفلوآنزا را در دو مرحله دریافت می‌کنند؟
کودکان زیر نُه سال که قبلاً هم واکسن آنفلوآنزا دریافت نکرده‌اند، در دو مرحله این واکسن را دریافت می‌کنند؛ زیرا در مرحله اول تزریق، به سطح متناسب آنتی‌بادی در بدن دست نمی‌یابند.