یادآوریهای لازم درباره اصول مکمل های غذایی به کودکان

یاد آوریهای لازم درباره اصول مکمل های غذایی به کودکان

زود شروع کردن تغذیه تکمیلی (قبل از ۴ ماهگی) بروز عفونت و در نتیجه سوء تغذیه را به همراه دارد و دیر شروع کردن غذا (بعد از ۶ ماهگی) می تواند افت رشد را به همراه داشته باشد. باتوجه به نیاز کودک به ویتامین D ، بهتر است پوست او در معرض نور مستقیم آفتاب (نه از پشت شیشه) قرار گیرد. در شرایط متعارف و نور مناسب آفتاب، اگر بدن برهنه کودک به مدت ۱۰ دقیقه در معرض نور آفتاب قرار گیردو یا در صورتی که سر و صورت و دستها به مدت نیم ساعت در معرض نور آفتاب واقع شود، مقدار ویتامین D ساخته شده در بدن، نیاز یک هفته کودک را تکافو می کند: در غیر این صورت باید دو هفته پس از تولد، استفاده از قطره ویتامین D و A و یا مولتی ویتامین را برای نوزاد شروع کرد. همزمان با شروع غذای کمکی (پایان ۴ ماهگی تا ۶ ماهگی) باید مصرف قطره آهن خوراکی را به مقدار ۶ قطره در روز شروع کرد و بین دو وعده شیر مادر به شیرخوار، خورانید. ( چون قطره آهن رنگ دندانها را تغییر می دهد، لذا باید حتی المقدور، قطره آهن را در عقب دهان کودک چکانید و بعد از مصرف، به شیرخوار قدری آب خورانید و دندانهای او را تمیز کرد). همزمان با شروع تغذیه تکمیلی باید میزان آب مورد نیاز کودک مورد توجه قرار گیرد. مقدار آب مورد نیاز شیرخوار بستگی به عوامل محیطی، شرایط بدنی و نوع تغذیه دارد. در فصل گرما، هنگام تب و در موارد اسهال و استفراغ نیاز کودکان به آب افزایش می یابد. لازم است که با شروع مصرف غذاهای کمکی به شیرخوار آب سالم نیز داده شود. در صورتی که مصرف آب قبل از ۶ ماهگی حتماً لازم باشد، باید آب جوشیده و خنک شده مصرف کرد. بعد از ۶ ماهگی جوشانیدن آب لازم نیست، مگر این که آب سالم در اختیار نباشد. باید از اضافه کردن نمک به غذاهای کودکان پرهیز کرد و طعم غذاها را با افزودن شکر، عسل و ترشی تغییر نداد، تا کودک به طعم اصلی غذا عادت پیدا کند. با در نظرگرفتن این که غذا خوردن باید یک تجربه لذت بخش باشد، هرگز غذایی را بزور به کودک نخورانید و اگر از خوردن غذایی خودداری کرد، بسرعت آن غذا را با غذای دیگر جانشین نکنید. با تحمل و حوصله، شیرخوار کم کم غذای جدید را می پذیرد. استفاده از مواد شیرین و تنفلات خصوصاً قبل از غذا باعث کم شدن اشتهای کودک می شود و از مصرف آنها باید خودداری کرد. خستگی مفرط، کم خوابی و عدم تحرک کافی در شیرخواران بزرگتر بر اشتهای آنان تأثیر می گذارد. به ساعات خواب و استراحت آنها توجه کنید. بیرون ریختن غذا از دهان، و عدم استقبال شیرخوار از غذا در اوایل شروع تغذیه تکمیلی، دلیل بی میلی و دوست نداشتن کودک نیست، بلکه آنچه مطرح است مسأله فراگیری تغذیه و عادت به مزه و طعم غذاهاست. اضافه کردن سبزیهای زرد و سبز، حتی به مقدار کم به غذای روزانه کودک، ضروری است. سوپهای بسیار رقیق، پوره سبزیهای بدون چربی ، حریره هایی که با غلات پوست دار درست می شوند، شکم پرکن و کم انرژی هستند و فقط گرسنگی کودک را کاهش می دهند، بی آنکه نیاز غذایی او را تأمین کنند. افزایش انرژی غذایی کودک با اضافه کردن کمی روغن یا آردهای سفید به غذا امکان پذیر است و منجر به افزایش وزن طفل می شود. دفعات غذا دادن به کودکان زیر ۳ سال دو برابر بزرگسالان است و غذا باید در حجم کمتر و انرژی بیشتر ارائه شود. اکثر بیماریهای عفونی کودکان بخصوص اسهال، سرخک، سیاه سرفه و عفونتهای دستگاه تنفسی خود باعث کم شدن اشتها، کاهش جذب غذا ، از دست رفتن مواد غذایی (از طریق اسهال و استفراغ) و سرانجام از دست دادن انرژی (به دلیل تب) و جایگزین نشدن مواد غذایی می شود. به تغذیه کودک در این دوران باید توجه بسیار کرد، زیرا رژیمهای غذایی نامناسب و باورهای غلط در موقع تغذیه در دوران بیماریهای عفونی و تب دار و خصوصاً اسهال، افت شدید رشد را به همراه دارد. استراحت دادن دستگاه گوارش در دوران بیماریهای اسهالی به معنی قطع غذاهای کم حجم ، پر انرژی، مایعات فراوان و شیر مادر نیست. تغذیه در دوران نقاهت بیماریها به منظور وزن گرفتن و جبران وزن از دست رفته، با دادن دو وعده غذایی اضافی و پر انرژی در این دوران که اشتهای کودک هم بهتر است، بسیار حیاتی است. بسیاری از موارد افت رشد، ناشی از قطع زودرس شیرمادر، عدم شروع غذاهای تکمیلی مناسب در پایان ۶-۴ ماهگی و بروز مکرر بیماریهای عفونی و بخصوص اسهال است.