اوتیسم چیست ؟
اوتیسم یک بیماری عصبی پیچیده است که شامل اختلالاتی در تعامل اجتماعی ، رشد کلامی و مهارت های ارتباطی است که با رفتارهای سخت و تکراری همراه است. اوتیسم یک اختلال مغزی است که توانایی فرد برای برقراری ارتباط با دیگران و سخن گفتن با آن ها را محدود می کند. اوتیسم ابتدا در کودکان کم سن و سال دیده می شود که طیف خفیف تا شدید را در بر می گیرند.
اختلالات طیف اوتیسم ( ASDs ) از هر 68 کودک بر روی یک کودک تاثیر می گذارد و جالب توجه است که احتمال ابتلا پسرها به اوتیسم 5 برابر دختران است.
نشانه های اوتیسم
پیش از اینکه یک کودک به سن 3 سالگی برسد، برررسی های دقیق می توانند نشانه های اوتیسم را تشخیص دهند. برخی از کودکان به طور نرمال تا 18-24 ماهگی رشد می کنند و سپس مهارت های شان متوقف می شود و یا از بین می رود. نشانه های اختلالات طیف اوتیسم ( ASD ) می تواند شامل موارد زیر باشد :
حرکات تکراری
اجتناب از برقراری ارتباط چشمی یا تماس فیزیکی
تاخیر در یادگیری صحبت کردن
تکرار کلمات یا عبارات ( اکولالیا )
احساس ناراحتی با ایجاد تغییرات جزئی
در نظر داشته باشید که این علائم ممکن است در کودکان بدون اختلالات طیف اوتیسم ( ASD ) نیز رخ دهد.
نشانه های اولیه اوتیسم : سال اول
حتی نوزادان نیز بسیار اجتماعی هستند، بنابراین ممکن است نشانه های اوتیسم را در نحوه تعامل نوزاد با جهانش مشخص کنند. در این سن، یک کودک مبتلا به اوتیسم ( ASD ) ممکن است :
به صدای مادر توجه نکند.
به نام خودش واکنشی نشان ندهد.
به چشمان دیگران نگاه نکند.
لبخند نزند یا به علامت های دیگران پاسخ ندهد.
نوزادانی که مبتلا به اوتیسم نیستند، می توانند این رفتارها را نیز داشته باشند، اما بهترین کار این است که هرگونه نگرانی داشتید با پزشک خود تماس بگیرید.
نشانه های اولیه اوتیسم : سال دوم
نشانه های اوتیسم در سن دو سالگی کودک، قابل توجه تر است. در حالی که سایر کودکان اولین حرف های خود را به کار می برند و به چیزهایی که می خواهند، اشاره می کنند ؛ کودک مبتلا به اوتیسم به این مسائل کاملاً بی اعتنا خواهد بود. علائم اوتیسم عبارتند از :
هیچ کلمه ای تا 16 ماهگی نمی گویند.
تا 18 ماهگی تظاهر به انجام بازی نمی کنند.
عبارات دو کلمه ای تا دو سالگی به کار نمی برند.
مهارت های کلامی خود را از دست می دهند.
هنگامی که بزرگسالان به اشیایی همانند هواپیمایی که در آسمان در حال پرواز است، اشاره می کنند، هیچ علاقه ای از خود نشان نمی دهند.
سایر علائم و نشانه ها
افراد مبتلا به اوتیسم گاهی ممکن است علائم فیزیکی نظیر مشکلات گوارشی مانند یبوست و مشکلات خواب داشته باشند. عضلات بزرگی که برای پیاده روی و کوهنوردی مورد استفاده قرار می گیرند، ممکن است در کودکان هماهنگی ضعیفی داشته باشند. حدود یک سوم افرادی که مبتلا به اوتیسم هستند، تشنج نیز دارند.
چگونه اوتیسم بر مغز تاثیر می گذارد ؟
اوتیسم بر روی قسمت هایی از مغز اثر می گذارد که احساسات، ارتباطات و حرکات بدن را کنترل می کنند. در سالهای کودکی، برخی از کودکان مبتلا به ASD دارای سر و مغز بزرگ و غیر معمولی دارند که ممکن است به علت مشکلات رشد مغز باشد. محققان امیدوارند راهی برای تشخیص اوتیسم از طریق اسکن مغز پیدا کنند.
غربالگری اولیه برای اوتیسم
بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم تا پیش دبستانی یا حتی مهد کودک تشخیص داده نمی شوند و ممکن است کمک های لازم در سال های اولیه را از دست بدهند. به همین دلیل دستورالعمل هایی برای غربالگری تمام کودکان در سن 9 ماهگی برای تشخیص تاخیر در مهارت های پایه انجام می شود. معاینه های ویژه ASD در موارد زیر نیاز است :
18 ماهگی
24 ماهگی
همچنین برای کودکانی که رفتارهای نگران کننده دارند و یا سابقه اوتیسم در خانواده آنها وجود دارد، مورد نیاز است.
تشخیص اوتیسم : مشکلات گفتاری
در معاینات منظم، پزشک بررسی خواهد کرد که کودک شما چگونه به صدای شما، لبخند و یا حالت های دیگر واکنش نشان می دهد. پزشک بررسی می کند که آیا کودک مشکل یا تاخیری در صحبت کردن دارد یا خیر ؛ در صورتی که لازم باشد، کودک شما را با یک متخصص گفتار درمانی آشنا خواهد کرد. همچنین ممکن است یک آزمون شنوایی نیز مورد نیاز باشد. در نهایت اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم صحبت خواهند کرد، اما آنها صحبت کردن را دیرتر شروع خواهند کرد.
تشخیص اوتیسم : مهارت های اجتماعی ضعیف
مشکل در ارتباط با افراد دیگر یکی از نشانه های مهم اختلالات طیف اوتیسم است. یک روانشناس با آموزش ویژه می تواند مشکلات اجتماعی را در سریع ترین زمان ممکن شناسایی کند. کودکان ممکن است از ارتباط چشمی با افراد از جمله والدین شان، خودداری کنند. آن ها ممکن است به دقت بر روی یک شی تمرکز کنند ؛ در حالی که دیگر افرادی که اطراف آنها هستند را برای مدت زیادی نادیده می گیرند. آن ها ممکن است از ژست، حالت بدن و یا صورت برای برقراری ارتباط استفاده نکنند.
تشخیص اوتیسم : ارزیابی
هیچ آزمایش پزشکی برای اوتیسم وجود ندارد اما آزمایشات ممکن است به جهت جلوگیری از کاهش شنوایی، مشکلات گفتاری، مسمومیت از سرب و یا مشکلات رشدی که به اوتیسم مربوط نمی شود، مفید واقع شوند. والدین ممکن است نیاز به پاسخگویی به یک لیست از سوالات که دستورالعمل ابزار غربالگری نامیده می شود، برای ارزیابی رفتار و مهارت های ارتباطی کودک داشته باشند. درمان زود هنگام به طور ایده آل قبل از 3 سالگی است و می تواند تا حد زیادی رشد کودک را بهبود بخشد.
سندرم آسپرگر
افرادی که مبتلا به سندرم اسپرگر هستند، هوش پایین و یا مشکلات کلامی ندارند. در حقیقت، ممکن است مهارت های کلامی پیشرفته ای نیز داشته باشند اما آنها می توانند از نظر اجتماعی بی دست و پا باشند و در درک نکات غیر کلامی همانند حالت چهره مشکل دارند. آنها ممکن است به شدت بر روی موضوعی که به آن علاقه دارند، تمرکز کنند اما در پیدا کردن دوست و برقراری ارتباط با مردم چندان خوب عمل نکنند.
درمان اوتیسم : برنامه های رفتاری
شناخت درمانی به طور گسترده برای کمک به کودکان مبتلا به ASD مورد استفاده قرار می گیرد و آن ها یاد می گیرند که صحبت کنند و ارتباط برقرار کنند و از لحاظ فیزیکی پیشرفت کنند. این برنامه های فشرده ” تحلیل کاربردی رفتار ( ABA ) ” نامیده می شود و فرد را نسبت به اقدامات مثبت تشویق می کند و از رفتارهای منفی او را دور می سازد.
روش دیگری که ” فلور تایم ” نامیده می شود، بر روی احساسات و مهارت های اجتماعی کار می کند. برنامه TEACCH از کارت های تصویری و سایر نشانه های بصری برای بهبود مهارت های اجتماعی افراد مبتلا به اوتیسم استفاده می کند.
درمان اوتیسم : آموزش و پرورش
سیستم های مدارس ممکن است خدمات ویژه ای برای کمک به یادگیری و رشد کودک مبتلا به اوتیسم فراهم کنند. این کمک ها می توانند شامل گفتار درمانی و کار درمانی باشد
درمان اوتیسم : دارو
هیچ درمان دارویی برای خود اوتیسم وجود ندارد، اما ممکن است برای کنترل برخی علائم اوتیسم مفید باشند. داروهای ضد روانپریشی ممکن است برای مشکلات رفتاری جدی تجویز شود. یکی از این داروها ریسپریدون می باشد که تاییدیه FDA را نیز در کارنامه خود دارد و برای کمک به پرخاشگری، خود زنی و کج خلقی در کودکان اوتیستیک مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر فرد تشنج نیز داشته باشد، ممکن است داروهای ضد تشنج نیز برای او تجویز گردد. داروهایی که افسردگی را درمان می کنند گاهی تجویز می شوند. پاسخ کودک به داروها باید دقیقا تحت نظارت باشد.
درمان اوتیسم : پردازش احساسات
کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به شدت نسبت به حواس پنجگانه شنوایی، لامسه، چشایی، بینایی یا بویایی حساس باشند. این وضعیت شباهت بسیاری به اختلال یکپارچگی حسی دارد ؛ به طور مثال آنها ممکن است با به صدا درآمدن زنگ مدرسه ناراحت شوند. یک مطالعه کوچک که توسط محققان دانشگاه تمپل انجام شده است، نشان می دهد که کمک به بچه ها با تطبیق احساسات مختلف آنها، منجر به کاهش رفتارهای اوتیستیک و بهبود رفتارهای خوب در آن ها می شود.
اوتیسم و تکنولوژی کمکی
حتی کودکانی که ارتباط غیر کلامی برقرار می کنند، با دستگاه های جدیدی که عکس و متن را به کلمات گفتاری تبدیل می کنند، می توانند صحبت کنند. این تکنولوژی شامل دستگاه های جیبی و اپلیکیشن ها برای گوشی های هوشمند و کامپیوترها می باشد.
اوتیسم و رژیم غذایی
مشکلات گوارشی در کودکان مبتلا به اوتیسم رایج هستند و حدود 30 درصد از آنها ممکن است مواد غیر غذایی نظیر خاک یا کاغذ بخورند! برخی والدین رژیم غذایی بدون گلوتن و کازئین را امتحان کرده اند. همچنین سایر تغییرات رژیم غذایی نظیر استفاده از ویتامین B6 و منیزیم نیز مورد استفاده قرار گرفته اند اما شواهد کافی برای مفید بودن یک رژیم غذایی وجود ندارد. یک پزشک باید رژیم های غذایی را نظارت کند تا از تغذیه خوب آن اطمینان حاصل کند.
مطالعه کنید : 5 رژیم غذایی برتر در سال 2018 به عقیده کارشناسان
درمان های غیر معمول
اینترنت مملو از درمان های غیر معمول اوتیسم برای والدینی است که ناامید شده اند. برای اینکه ببینید یک روش درمان ایمن و موثر است، ابتدا آن را با تیم مراقبت سلامتی کودک خود بررسی کنید. انجمن اوتیسم آمریکا لیست خوبی از سوالاتی دارد که والدین می توانند از ارائه دهندگان درمان های جدید یا غیر معمول بپرسند. برخی از این روش ها می توانند خطرناک باشند ؛ به طور مثال چنگاله درمانی یکی از این موارد محسوب می شود.
علت ابتلا به اوتیسم چیست ؟
دانشمندان علت دقیق بروز اوتیسم را نمی دانند اما از آنجا که در خانواده ها بروز پیدا می کند، ژنتیک احتمالاً نقش مهمی را در ایجاد این مشکل ایفا می کند. مصرف والپروئیک اسید یا تالیدومید در دوران بارداری، خطر ابتلای کودک به ASD را افزایش می دهد. اوتیسم در میان افراد مبتلا به اختلالات ژنتیکی مانند فراجایل ایکس ( سندرم ایکس شکننده ) و توبروز اسکلروزیس شایع تر است. تحقیقات همچنان در حال انجام است تا تاثیر مواد شیمیایی زیست محیطی و یا عفونت های قبل از تولد نیز بررسی شود.
واکسن باعث ایجاد اوتیسم نمی شود
علیرغم بسیاری از مطالعات انجام شده، ارتباطی بین واکسن و اوتیسم یافت نشده است.
اوتیسم در میان خواهر و برادران
طبق یک مطالعه، افرادی که یک کودک مبتلا به اوتیسم دارند، 19 درصد شانس بالاتری برای داشتن یک فرزند دیگر مبتلا به اوتیسم نیز دارند. اگر دو کودک مبتلا به اوتیسم باشند، حتی احتمال خطر برای برادر یا خواهر سوم به مراتب بالاتر می رود.
اوتیسم
ترجمه و تنظیم : محمد امین اکرمی