اوتیسم در کودکان: 28 مهمترین علائم، علت ها و روش های مراقبتی و درمان اوتیسم

به عنوان یک مادر یا پدر هرگز نمی‌خواهید باور کنید ثمره‌ی ارزشمند زندگی‌تان ممکن است دچار یک مشکل باشد. وقتی صحبت از اوتیسم در کودکان به میان می‌آید، تشخیص زود هنگام آن – به طور ایده‌آل، حداکثر تا هجده ماهگی – می‌تواند تاثیر قابل ملاحظه‌ای در مقابله با آن داشته باشد. ولی اگر کودک‌تان مبتلا به اوتیسم است، موضوع سن را فراموش کنید و امیدتان را از دست ندهید. انجام اقدامات درمانی می‌تواند تاثیرات این اختلال را کاهش دهد و به کودک‌تان در یادگیری، رشد، و کامیابی کمک کند. در ادامه ۲۸ مهمترین علائم، علت ها و روش های مراقبتی و درمان اوتیسم در کودکان آمده است.

اوتیسم چیست؟

اوتیسم طیفی از اختلالاتی است که به طور نزدیک با یکدیگر در ارتباط هستند و علائمی مشترک دارند. اختلال طیف اوتیسم در نوزادان و کودکان خردسال ظاهر می‌شود، و باعث تاخیر در پیشرفت بسیاری از حوزه‌ها از جمله یادگیری تکلم، بازی، و تعامل با دیگران می‌شود.

نشانه ‌ها و علائم اوتیسم در کودکان درست مانند تاثیرات آن،بسیار گسترده هستند. برخی کودکان مبتلا به اوتیسم فقط دارای اختلالاتی خفیف هستند؛ در حالی‌که سایر مبتلایان به اوتیسم موانعی بیش‌تر پیش روی‌شان مشاهده می‌کنند.

‏با وجود این، هر کودک مبتلا به طیف اوتیسم، دست‌کم در سه حوزه‌ی زیر تا حدودی دارای مشکل است:

الف. برقراری ارتباط کلامی و غیر کلامی
ب. پیوند با دیگران و دنیای اطراف‌شان
پ. انعطاف‌پذیری در تفکر و رفتار

درباره‌ی علت‌های بروز اوتیسم و بهترین روش جهت درمان آن، میان پزشکان، والدین، و متخصصان اختلاف نظر وجود دارد. با وجود این، همه‌ی آدم‌ها در مورد یک حقیقت با هم اتفاق نظر دارند: مداخله‌ی زود هنگام و ویژه می‌تواند کارساز باشد.

داستان یک کودک

ملانی کودکی یک ساله‌ و سالم است؛ ولی مادر و پدر ملانی درباره‌ی روند رشد این کودک نگران هستند، زیرا وی نمی‌تواند کارهایی را انجام دهد که برادر بزرگ‌ترش در این سن انجام می‌داد؛ کارهایی از قبیل بازی دالی موشه و تقلید رفتارها و حالات چهره. مادر و پدر ملانی سعی می‌کنند کودک‌شان را با اسباب‌بازی‌ها، ترانه‌ها، و بازی‌ها سرگرم کنند، ولی هیچ یک از کارهای‌شان نمی‌تواند علاقه‌ی ملانی را برانگیزد، یا حتی باعث خنده یا لبخند این کودک شود.

در حقیقت، ملانی به ندرت تماس چشمی برقرار می‌کند. و با این‌که قدرت شنوایی این کودک بررسی شده، و طبیعی تشخیص داده شده است، مثل سایر کودکان نمی‌تواند شیرین‌زبانی کند یا حتی اصوات کودکانه را ادا کند، یا وقتی مادر و پدرش نام‌اش را صدا می‌زنند، به آن‌ها پاسخ ‌دهد. در این شرایط، لازم است ملانی فورا توسط متخصصی در زمینه‌ی رشد کودکان معاینه شود.

نشانه های هشدار دهنده اوتیسم در کودکان برای والدین

مادرها و پدرها بهترین موقعیت را دارند تا بتوانند نخستین نشانه های هشدار دهنده‌ی اوتیسم را تشخیص دهند. شما، به عنوان مادر یا پدر، بهتر از هر کس دیگر می‌توانید کودک‌تان را بشناسید و عادات و رفتارهای‌اش را مشاهده کنید؛ متخصص اطفال در یک جلسه‌ی سریع پانزده‌ دقیقه‌ای هرگز این فرصت را نمی‌یابد مانند شما، این مسائل را شناسایی کند. متخصص اطفال می‌تواند کمکی ارزشمند برای کودک‌تان باشد، ولی اهمیت مشاهدات و تجربه‌های شخصی‌تان را دست‌کم نگیرید. نکته‌ی کلیدی این است که یاد بگیرید و متوجه شوید، چه چیزهای مربوط به کودک‌تان طبیعی هستند و چه چیزها طبیعی نیستند.

۱. رشد کودک‌تان را زیر نظر بگیرید

اوتیسم شامل بروز تاخیراتی گوناگون در فرایند رشد کودک است؛ بنابراین، زیر نظر گرفتن زمانِ (یا امکانِ) رسیدن کودک به مراحل برجسته‌ی رشد اجتماعی، هیجانی، و شناختی روشی موثر برای تشخیص به موقع مشکلات کودک به شمار می‌رود. با این‌که بروز تاخیرات در رشد کودک به خودی خود نمی‌تواند به اوتیسم اشاره داشته باشد، ممکن است نشانه‌ ای از وجود خطری قابل ملاحظه باشد.

۲. اگر نگران هستید، اقدام کنید

کودکان با سرعت‌های مختلف رشد می‌کند؛ بنابراین، اگر تاخیری اندک در صحبت کردن یا راه رفتن کودک‌تان وجود دارد، لازم نیست مضطرب شوید. وقتی صحبت از رشد سالم و طبیعی به میان می‌آید، باید گفت تعریف واژه‌ی “‌طبیعی‌”‌ دارای طیفی وسیع است. ولی اگر کودک‌تان نتواند به اقتضای سن‌اش به مراحل برجسته‌ی رشد برسد، یا شک دارید مشکلی در رشد کودک‌تان وجود دارد، به سرعت نگرانی‌های‌تان را به متخصص اطفال منتقل کنید. در این مورد درنگ نکنید.

۳. هرگز روش ‌”‌صبر و نظاره‌”‌ را در پیش نگیرید

به بسیاری از مادرها و پدرهای نگران توصیه می‌شود، “‌نگران نباشید‌”‌، یا “‌صبر کنید و منتظر بمانید‌”‌. ولی صبر کردن بدترین کاری است که می‌توانید انجام دهید. با این کار ممکن است در دور‌ه‌ای که کودک‌تان بهترین فرصت را برای بهبود و پیشرفت در اختیار دارد، زمان ارزشمند را از دست بدهید. به علاوه، خواه تاخیر در رشد کودک ناشی از اوتیسم باشد یا سایر عوامل، کودکانی که دارای تاخیر در رشد هستند، معمولا به آسانی از مشکلات‌شان رها نمی‌شوند. به منظور رشد مهارت‌های کودک در حوزه‌هایی که با تاخیر مواجه شده‌اند، وی به کمک مضاعف و درمان هدفمند نیاز دارد.

۴. به غرایزتان اعتماد کنید

در بهترین حالت، پزشک متخصص کودک می‌تواند نگرانی‌های‌تان را به صورت جدی درک کند و جهت تشخیص اوتیسم یا سایر انواع تاخیر در رشد ارزیابی‌های کامل را به عمل آورد. ولی گاهی اوقات، حتی دلسوزترین پزشکان هم نشانه های هشدار را متوجه نمی‌شوند یا مشکلات را دست‌کم می‌گیرند. به ندای درون‌تان گوش کنید؛‌ و اگر چیزی در قلب‌تان می‌گوید، مشکلی در رشد کودک‌تان وجود دارد، آن را جدی بگیرید و پیگیری‌های لازم را انجام دهید. جلسات ملاقات بعدی را با پزشک معالج برنامه‌ریزی کنید، نظر یک پزشک دیگر را نیز جویا شوید، یا از وی بخواهید به متخصص رشد کودکان ارجاع‌تان دهد.

۵. پسرفت به هر شکل، نشانه ای جدی و هشدار دهنده از اوتیسم است

برخی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم از لحاظ مهارت‌های ارتباطی شروع به رشد می‌کنند و سپس، معمولا بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی، در این زمینه پسرفت می‌کنند. برای مثال، کودکی که واژه‌هایی نظیر “‌ماما‌”‌ یا “‌بابا‌”‌ را یاد گرفته است و استفاده می‌کند، ممکن است به طور کلی کاربرد زبان را متوقف کند، یا این کودک ممکن است برخی بازی‌ها یا رفتارهای اجتماعی نظیر دالی موشه، لمس دست طرف مقابل، یا تکان دادن دست (به اصطلاح، بای بای کردن) را که پیش‌تر انجام می‌داد، به طور ناگهانی قطع کند.

از دست دادن قدرت تکلم، ادای اصوات کودکانه، انجام حرکات بدنی یا چهره، یا مهارت‌های اجتماعی از جانب کودک باید بسیار جدی تلقی شود، زیرا پسرفت نشانه اصلی هشدار برای اوتیسم است.

نشانه ها و علائم اوتیسم در نوزادان و کودکان نوپا

اگر تشخیص اوتیسم در نوزاد محرز شود، طی فرایند درمان می‌توان از قابلیت شکل‌پذیری فوق‌العاده‌ی مغز نوزاد به خوبی بهره‌مند شد. با این‌که تشخیص اوتیسم پیش از ۲۴ ماهگی دشوار است، علائم آن غالبا میان ۱۲ الی ۱۸ ماهگی ظاهر می‌شوند. اگر نشانه‌ های اوتیسم در ۱۸ ماهگی شناسایی شوند، انجام اقدامات درمانی ویژه ممکن است به بازسازی مغز و مقابله با علائم اوتیسم کمک کند.

نخستین نشانه های اوتیسم شامل توقف انجام رفتارهای طبیعی است – نه آغاز انجام رفتارهای غیر طبیعی؛ از این رو، شناسایی این علائم دشوار است. در برخی موارد، حتی نخستین علائم اوتیسم ممکن است با نشانه های “‌یک بچه‌ی خوب‌”‌ اشتباه گرفته شوند؛ زیرا نوزاد ممکن است در این شرایط ساکت، مستقل، و کنترل‌پذیر به نظر برسد. با وجود این، اگر بدانید در کودک‌تان باید دنبال کدام علائم باشید،‌ حتما می‌توانید نشانه های هشدار دهنده‌ی اوتیسم را به موقع شناسایی کنید.

برخی کودکان مبتلا به اوتیسم به نوازش واکنش نشان نمی‌دهند، دست‌شان را برای بغل شدن بلند نمی‌کنند، یا هنگام شیر خوردن به مادرشان نگاه نمی‌کنند.

۶. نشانه های اولیه

نوزاد یا کودک نوپای مبتلا به اوتیسم کارهای زیر را انجام نمی‌دهد:

الف. برقراری تماس چشمی، نظیر نگاه کردن به مادر هنگام شیر خوردن یا لبخند زدن در پاسخ به لبخند دیگران
ب. واکنش به شنیدن نام خود یا صداهای آشنا
پ. دنبال کردن اشیاء با چشم یا دنبال کردن جهت اشاره‌ی دست مادر یا پدر
ت. تکان دادن دست به نشانه‌ خداحافظی، یا استفاده از هر گونه حرکات بدنی دیگر جهت برقراری ارتباط
ث. ایجاد سر و صدا برای جلب توجه مادر یا پدر
ج. شروع یا واکنش به نوازش، یا بلند کردن دست برای بغل شدن
چ. تقلید حرکات یا حالات چهره‌ی مادر یا پدر
ح. بازی با دیگران یا داشتن علاقه و سرگرمی مشترک با دیگران
د. نشان دادن توجه یا هم‌دردی در صورت آسیب دیدن یا احساس ناراحتی مادر یا پدر

۷. نشانه های هشدار دهنده درباره‌ی تاخیر در رشد کودک

وجود تاخیرات زیر در رشد کودک ضرورت ارزیابی فوری کودک‌تان را توسط متخصص اطفال بیش از پیش نشان می‌دهد:

تا ۶ ماهگی: بدون هیچ گونه لبخند قابل توجه یا سایر حالات چهره‌ی گرم و شاد
تا ۹ ماهگی: بدون هیچ گونه واکنش متقابل به صداها، لبخندها، یا سایر حالات چهره‌ی اطرافیان
تا ۱۲ ماهگی: عدم واکنش به شنیدن صدای خود
تا ۱۲ ماهگی: بدون ادای اصوات کودکانه
تا ۱۲ ماهگی: بدون انجام هیچ گونه حرکات بدنی متقابل نظیر اشاره کردن، نشان دادن، دست دراز کردن، یا دست تکان دادن
تا ۱۶ ماهگی: عدم تکلم و بیان کلمات
تا ۲۴ ماهگی: عدم توانایی در ساخت عبارات دو کلمه‌ای بدون تقلید یا تکرار

نشانه ها و علائم اوتیسم در کودکان خردسال

با افزایش سن کودک، نشانه های هشدار دهنده‌ی اوتیسم متنوع‌تر می‌شوند. اوتیسم نشانه ها و علائم هشدار دهنده‌ی بسیاری دارد، ولی آن‌ها معمولا حول محورهای اختلال در مهارت‌های اجتماعی، دشواری‌های زبانی و کلامی، دشواری‌های برقراری ارتباط غیر کلامی، و عدم انعطاف‌ پذیری رفتاری قرار دارند.

۸. نشانه های اختلال در مهارت‌های اجتماعی

الف. کودک نسبت به سایر آدم‌ها یا هر آن‌چه اطراف‌اش می‌گذرد، بی‌علاقه و بی‌اطلاع به نظر می‌رسد.
ب. نحوه‌ی ارتباط با دیگران، بازی کردن، یا دوست شدن را نمی‌داند.
پ. ترجیح می‌دهد لمس، بغل، یا نوازش نشود.
ت. در بازی‌های “‌وانمود سازی‌”‌، و هم‌چنین در بازی‌های گروهی شرکت نمی‌کند، از دیگران تقلید نمی‌کند یا اسباب‌بازی‌ها را به شیوه‌های خلاقانه به کار نمی‌برد.
ث. در درک احساسات یا حرف‌هایی که در موردش زده می‌شوند، دچار مشکل است.
ج. وقتی دیگران با وی صحبت می‌کنند، به نظر نمی‌رسد حرف‌های‌شان را بشنود.
چ. علائق و دستاوردهای‌اش (نقاشی‌ها، اسباب‌بازی‌ها و غیره) را با دیگران در میان نمی‌گذارد.

اساسی‌ترین تعاملات اجتماعی نیز ممکن است برای کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم دشوار باشد. به نظر می‌رسد، بسیاری از کودکان مبتلا به طیف اوتیسم ترجیح می‌دهند جدا و فارغ از دیگران، در دنیای خودشان زندگی کنند.

۹. نشانه‌ های دشواری‌های زبانی و کلامی

الف. با لحن غیر طبیعی، یا با ریتم و درجه‌ی صدای غیر عادی صحبت می‌کند (مثلا همه‌ی جمله‌های‌اش را با لحن پرسشی تمام می‌کند).
ب. غالبا بدون هیچ نیت ارتباطی، دائما کلمات و عبارات مشابه‌ای را تکرار می‌کند.
پ. به جای پاسخ دادن به سوال، همان جمله‌ی سوالی را تکرار می‌کند.
ت. در استفاده از زبان دائما مرتکب اشتباه می‌شود (اشتباهات دستوری، استفاده از کلمه‌های نادرست، و غیره) یا خودش را با ضمیر سوم شخص خطاب می‌کند.
ث. در بیان نیازها یا خواسته‌های‌اش دچار مشکل می‌شود.
ج. دستورالعمل‌ها، اظهارات، یا سوالات ساده را درک نمی‌کند.
چ. هر آن‌چه را به وی گفته می‌شود، ‌به صورت تحت‌اللفظی درک می‌کند (نشانه‌هایی از طنز، کنایه، یا طعنه را در جملات درک نمی‌کند).

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در مسائل زبانی و کلامی با مشکل مواجه هستند. آن‌ها غالبا خیلی دیر به صحبت می‌افتند.

۱۰. نشانه های دشواری‌های برقراری ارتباط غیر کلامی

الف. از برقراری تماس چشمی اجتناب می‌کند.
ب. در هنگام صحبت، حالات چهره‌اش با آن‌چه می‌گوید هماهنگی ندارد.
پ. متوجه‌ی حالات چهره، لحن صدا، و حرکات بدن سایر آدم‌ها نمی‌شود.
ت. به میزان بسیار اندکی از حرکات بدن (نظیر اشاره کردن) استفاده می‌کند. بسیار سرد یا مانند آدم آهنی به نظر می‌رسد.
ث. نسبت به آن‌چه می‌بیند، می‌بوید، لمس می‌کند، و می‌شنود عکس‌العمل غیر عادی نشان می‌دهد؛ به ویژه ممکن است نسبت به صداهای بلند بسیار حساس باشد. هم‌چنین ممکن است نسبت به ورود و خروج آدم‌ها، و به همان اندازه، نسبت به تلاش آدم‌ها برای جلب توجه‌اش، بی‌تفاوت باشد.
ج. طرز ایستادن‌اش غیر طبیعی است و به روش‌های ناخوشایند یا عجیب حرکت می‌کند (مثلا فقط روی نوک انگشتان پاهای‌اش راه می‌رود).

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم در درک نشانه های ظریف غیر کلامی و استفاده از زبان بدن با مشکل مواجه هستند. این مسئله “بده بستان‌های‌”‌ موجود را در تعاملات اجتماعی برای آن‌ها دشوار می‌کند.

۱۱. نشانه‌ های عدم انعطاف پذیری

الف. برنامه‌های روزانه‌اش بدون تغییر، و ثابت هستند (مثلا اصرار دارد همواره یک مسیر خاص و ثابت را برای رفتن به مدرسه طی کند).
ب. در پذیرش هر گونه تغییر در برنامه‌ی زندگی یا محیط اطراف‌اش مشکل دارد (مثلا اگر چیدمان خانه یا زمان خواب‌اش تغییر کند، به شدت اوقات تلخی می‌کند و خشمگین می‌شود).
ت. به اسباب‌بازی‌ها یا اشیاء عجیب از قبیل کلید، کلید برق، یا نوارهای پلاستیکی وابستگی غیرعادی پیدا می‌کند. این اشیاء را با وسواس زیاد و با ترتیبی خاص مرتب می‌کند.

ث. به شدت به جزییات یک موضوع علاقه‌مند است؛ جزییاتی از قبیل ارقام یا نمادها (مثلا اطلاعاتی را درباره‌ی نقشه‌ها، برنامه‌های حرکت قطارها، یا آمار ورزشی حفظ و بازگو می‌کند).
ج. به مدت طولانی به تماشای اشیاء متحرک نظیر پنکه‌ی سقفی می‌نشیند، یا به بخشی خاص از یک شی تمرکز می‌کند (مثلا چرخ‌های یک ماشین اسباب‌بازی).
چ. برخی کارها و حرکات مشابه را بارها و بارها تکرار می‌کند؛ کارهایی نظیر بالا و پایین بردن دست، تاب خوردن، یا دور خود چرخیدن (معمولا به این کارها رفتارهای خود تحریکی گفته می‌شود). برخی پژوهشگران و متخصصان بالینی معتقدند این رفتارها بیش‌تر از آن‌که باعث تحریک کودکان مبتلا به اوتیسم شوند، ممکن است باعث آرام‌شان شوند.

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم غالبا کودکانی محدود، انعطاف ناپذیر، و حتی دارای وسواس شدید در رفتارها، فعالیت‌ها، و علائق هستند.

رفتارهای محدود و مکرر شایع در میان کودکان مبتلا به اوتیسم
الف. بالا و پایین بردن دست ب. تاب خوردن به عقب و جلو پ. چرخیدن روی یک دایره ت. تلنگر زدن با انگشت ث. بالا و پایین کردن سر ج. خیره شدن به نور چ. تکان دادن انگشتان در مقابل چشم‌ها ح. بشکن زدن با انگشت	خ. گرفتن گوش‌ها با دست د. خاراندن ذ. مرتب کردن اسباب‌بازی‌ها ر. چرخاندن اشیاء ز. چرخاندن چرخ ژ. تماشای اشیاء در حال حرکت س. خاموش و روشن کردن چراغ ش. تکرار کلمه‌ها و صداها

علت‌های اوتیسم

تاکنون، بیش‌تر دانشمندان معتقد بودند اوتیسم غالبا به دلیل عوامل ژنتیکی ایجاد می‌‌شود. ولی نتایج پژوهشی جدید و بی‌سابقه نشان می‌دهند عوامل محیطی نیز ممکن است در ایجاد اوتیسم نقشی مهم داشته باشند.

نوزادان ممکن است با آسیب پذیری ژنتیکی در برابر اوتیسم متولد شوند، و سپس تحت تاثیر عاملی در محیط خارج قرار بگیرند؛ این تاثیر پذیری می‌تواند در رحم مادر یا اندکی پس از تولد صورت بگیرد.

نکته‌ی قابل توجه در این میان،‌ این است که منظور از محیط در این مقاله، هر چیز خارج از بدن کودک را شامل می‌شود. محیط فقط به عواملی نظیر آلودگی هوا یا سموم موجود در جو محدود نمی‌شود. در واقع، یکی از مهم‌ترین مواردی که شامل این محیط می‌شوند، محیط پیش از تولد است.

عوامل پیش از تولد که ممکن است باعث اوتیسم در کودکان شوند

۱۲. مصرف داروهای ضد افسردگی در طول دوره‌ی بارداری، به خصوص در سه ماهه‌ی اول

۱۳. کمبودهای غذایی در دوره‌های اولیه‌ی بارداری، به ویژه عدم مصرف اسید فولیک به اندازه‌ی کافی

۱۴. سن مادر و پدر

۱۵. بروز برخی مشکلات هنگام زایمان یا اندکی پس از زایمان، نظیر وزن بسیار کم نوزاد و کم خونی نوزاد

۱۶. ابتلای مادر به عفونت‌ها در طول دوره‌ی بارداری

۱۷. قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های شیمیایی، نظیر فلزات سمی و آفت‌کش‌ها در طول دوره‌ی بارداری

با این‌که در زمینه‌ی عوامل خطر پیش از تولد هم‌چنان نیاز به انجام پژوهش‌های بیش‌تر وجود دارد، چنان‌چه باردار هستید یا قصد بارداری دارید، انجام اقدامات لازم جهت کاهش خطر ابتلای کودک‌تان به اوتیسم عاقلانه و منطقی به نظر می‌رسد.

کاهش خطر اوتیسم در کودکان : نکاتی برای مادران باردار

۱۸. مولتی‌ویتامین مصرف کنید.

مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک به پیشگیری از نقص‌های مادرزادی نظیر بیرون‌ زدگی نخاع کمک می‌کند. با این‌که تاثیر مصرف مولتی‌ویتامین در کمک به کاهش خطر اوتیسم در کودکان آن‌چنان روشن نیست، رعایت این مسئله حداقل بی‌ضرر خواهد بود.

۱۹. درباره‌ی تاثیرات SSRIها پرس و جو کنید.

زنانی که مهارکننده‌های باز جذب سروتونین یا SSRI مصرف می‌کنند (یا در دوره‌ی بارداری دچار افسردگی شده‌اند) باید درباره‌ی تمام خطرات و فواید مصرف این داروها با متخصص بالینی (پزشک) مشورت کنند. افسردگی درمان نشده‌ی مادران نیز می‌تواند در آینده بر وضعیت تن‌درستی کودکان تاثیر بگذارد؛ بنابراین، تصمیم‌گیری درباره‌ی این مسئله آن‌چنان ساده نیست.

۲۰. مراقبت‌های دوره‌ی بارداری را به طور کامل انجام دهید.

مصرف خوراکی‌های مغذی، تلاش جهت اجتناب از عفونت‌ها، و مراجعه‌ی مرتب به پزشک برای انجام معاینات می‌توانند احتمال به دنیا آوردن یک نوزاد سالم را افزایش دهند.

۲۱. اوتیسم در کودکان و واکسیناسیون

با این‌که نمی‌توانید ژن‌هایی را که کودک‌تان به ارث می‌برد، تحت کنترل خود داشته باشید، یا کودک‌تان را از همه‌ی خطرات محیطی در امان قرار دهید، جهت محافظت از سلامت کودک‌تان می‌توانید اقدامی بسیار مهم به عمل آورید: اطمینان از انجام واکسیناسیون بر اساس برنامه‌ی زمان‌بندی.

علی‌رغم وجود مباحثات و جنجال‌های متعدد بر سر این موضوع، پژوهش‌های علمی صحت این نظریه‌ را که واکسیناسیون یا اجزای تشکیل دهنده‌ی واکسن‌ها علت بروز اوتیسم در کودکان هستند، تایید نمی‌کنند. پنج مطالعه‌ی عمده‌ی اپیدمیولوژی در کشورهای ایالات متحده، بریتانیا، سوئد، و دانمارک دریافتند، نرخ ابتلا به اوتیسم در میان کودکانی که در این مطالعات واکسن دریافت کردند،‌ نسبت به سایر کودکان بیش‌تر نبود. به علاوه، بررسی عمده در زمینه‌ی ایمنی که توسط آکادمی پزشکی ایالات متحده به عمل آمد نیز به هیچ‌گونه مدرک موید این رابطه دست پیدا نکرد.

سایر سازمان‌هایی نیز که نتیجه گرفته‌اند واکسیناسیون ارتباطی با اوتیسم ندارد، عبارت هستند از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC)، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، آکادمی آمریکایی پزشکی اطفال، و سازمان بهداشت جهانی (WHO).

باورهای نادرست و حقایقی درباره واکسیناسیون و اوتیسم در کودکان

۲۲. باور نادرست: واکسیناسیون ضروری نیست.

حقیقت: واکسیناسیون از کودک‌تان در برابر بسیاری از بیماری‌های خطرناک و به طور بالقوه مرگ‌آور از قبیل سرخک، مننژیت، فلج اطفال، کزاز، دیفتری، و سیاه سرفه محافظت می‌کند. این بیماری‌ها امروزه شایع نیستند، زیرا واکسیناسیون توانسته است کارش را به خوبی انجام دهد. ولی باکتری‌ها و ویروس‌های عامل این بیماری‌ها هم‌چنان وجود دارند و می‌توانند وارد بدن کودکانی شوند که واکسن دریافت نکرده‌اند.

۲۳. باور نادرست: واکسیناسیون باعث اوتیسم در کودکان می‌شود.

حقیقت: علی‌رغم انجام پژوهش‌ها و مطالعاتی جامع در موضوع ایمنی بدن، دانشمندان و پزشکان ارتباطی میان واکسیناسیون کودکان و ابتلای آن‌ها با اوتیسم یا سایر مشکلات مربوط به رشد آن‌ها پیدا نکردند. کودکانی که تحت واکسیناسیون قرار نگرفته‌اند نسبت به سایر کودکان در برابر اختلالات طیف اوتیسم از مصونیت بیش‌تر برخوردار نیستند.

۲۴. باور نادرست: انجام واکسیناسیون برای نوزادان خیلی زود است.

حقیقت: واکسیناسیون زود هنگام از کودک‌تان در برابر بیماری‌های بسیار شایع – و بسیار خطرناک – برای نوزادان محافظت می‌کند. تعلل در ایمن‌سازی نوزاد، وی را در معرض خطر قرار می‌دهد. برنامه‌ی زمانی توصیه شده برای واکسیناسیون با بالاترین سازگاری با دستگاه ایمنی بدن کودکان در سنین خاص طراحی شده است. انجام واکسیناسیون در زمانی غیر از زمان برنامه‌ریزی شده ممکن است نتیجه‌ای‌ مشابه نداشته باشد.

۲۵. باور نادرست: تعداد زیادی واکسن در یک جلسه به کودک داده می‌شود.

حقیقت: شاید شنیده باشید، طبق برخی نظریه‌ها، برنامه‌ی زمانی توصیه شده برای واکسیناسیون دستگاه ایمنی بدن کودک را بیش از اندازه درگیر می‌کند، و همین عامل حتی می‌تواند باعث بروز اوتیسم در کودکان شود. ولی پژوهش‌ها نشان می‌دهند، تغییر در برنامه‌ی واکسیناسیون نه تنها به بهبود سلامت کودکان کمک نمی‌کند یا خطر اوتیسم را کاهش نمی‌دهد، بلکه همان طور که پیش‌تر نیز گفته شد، حقیقتا آن‌ها را در معرض بیماری‌هایی قرار می‌دهد که به صورت بالقوه مرگ‌آور هستند.

در صورت بروز نگرانی ناشی از اوتیسم در کودکان باید چه کار کنید

اگر رشد کودک‌تان با تاخیر مواجه شده است، یا اگر شاهد نشانه های هشدار دهنده‌ی اوتیسم هستید،‌ فورا ترتیبات لازم را برای مراجعه به متخصص اطفال فراهم کنید. در واقع، حتی اگر رشد کودک‌تان به طور مناسب صورت گرفته است، بررسی وضعیت رشد وی توسط پزشک خالی از فایده نیست. آکادمی آمریکایی پزشکی اطفال توصیه می‌کند، تمام کودکان از لحاظ نحوه‌ی رشد به طور مرتب تحت بررسی قرار بگیرند؛ و علاوه بر آن، در ۹، ۱۸، و ۳۰ ماهگی نیز جهت تشخیص عدم ابتلا به اوتیسم نیز تحت بررسی‌های تخصصی قرار بگیرند.

۲۶. برای انجام بررسی اوتیسم، برنامه‌ریزی لازم را انجام دهید

جهت شناسایی اوتیسم در کودکان برخی ابزارهای تخصصی برای بررسی این بیماری به وجود آمده‌اند. بیش‌تر این ابزارهای بررسی سریع و ساده، و شامل پرسش‌های بله یا خیر، یا فهرستی از علائم این بیماری هستند. متخصص اطفال باید بازخورد شما را نیز درباره‌ی رفتار کودک‌تان دریافت کند و بسنجد.

اوتیسم در کودکان ۲۷: نزد متخصص رشد کودکان بروید

اگر متخصص اطفال در طول بررسی‌های‌اش، نشانه های احتمالی اوتیسم در کودکان را تشخیص دهد، کودک‌تان جهت انجام ارزیابی جامع تشخیص اوتیسم باید نزد متخصص رشد کودکان ارجاع داده شود. از آن‌جا که جهت تشخیص نهایی نمی‌توان از ابزارهای بررسی استفاده کرد، انجام ارزیابی‌های بیش‌تر توسط متخصص رشد کودکان الزامی است. این متخصص جهت تشخیص ابتلا یا عدم ابتلای کودک‌تان به اوتیسم می‌تواند تعدادی آزمایش به عمل بیاورد. با این‌که بسیاری از متخصصان بالینی تا پیش از ۳۰ ماهگی، اوتیسم را در کودک تشخیص نمی‌دهند، قادر خواهند بود با استفاده از فنون بررسی بیماری اوتیسم، تشخیص دهند چه زمان علائم مربوط به اوتیسم در کودک ظاهر می‌شوند.

۲۸. اقدامات درمانی اوتیسم در کودکان را به موقع انجام دهید

فرایند تشخیص اوتیسم تا حدودی دشوار و گاهی اوقات زمان‌بر است. ولی به محض آن‌که مشکوک شده‌اید رشد کودک‌تان با تاخیر مواجه است، می‌توانید از روش‌های درمانی اوتیسم بهره‌مند شوید. از پزشک بخواهید به مراکز تخصصی اوتیسم ارجاع‌تان دهد. کودکانی که نشانه‌های اولیه‌ی هشدار دهنده‌ی متعددی را از خود بروز می‌دهند، ممکن است دچار تاخیرات رشدی شده باشند. خواه تمام معیارهای اختلال طیف اوتیسم در کودک محرز شده باشد، و خواه هم‌چنان این معیارها در حال بررسی باشند،‌ انجام اقدامات درمانی برای کودک خالی از فایده نخواهد بود. به عبارت دیگر، روش ‌”‌صبر و نظاره‌”‌ خطرناک‌تر از انجام اقدامات درمانی زودهنگام است.

ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – امیررضا مصطفایی

منبع: helpguide

اوتیسم در کودکان: ۲۸ مهمترین علائم، علت ها و روش های مراقبتی و درمان اوتیسم