اسفنج های ضدبارداری از جنس پلی اورتان بوده و به شکل بالش های کوچکی هستند که حاوی یک ماده اسپرم کش است. در یک طرف این اسفنج ها، فرو رفتگی وجود دارد که روی دهانه رحم قرار داده می شود و به عنوان سدی جلوی عبور اسپرم ها به داخل دهانه رحم را می گیرد. در طرف دیگر اسفنج، یک حلقه وجود دارد که در هنگام خارج کردن اسفنج می توان با کشیدن آن، اسفنج را بیرون آورد. اسفنج ها در یک اندازه ساخته شده اند و می توان آنها را بدون نسخه پزشک تهیه کرد.

اسفنج ها را می توان تا ۲۴ ساعت پیش از مقاربت در مهبل قرار داد. پس از شش ساعت که از مقاربت گذشت، می توان اسفنج را خارج کرد. اسفنج ها اغلب همراه با سایر روش های جلوگیری از بارداری (مانند کاندوم) استفاده می شوند تا میزان کارایی آنها افزایش یابد. اسفنج ها به مدت ۲۴ ساعت می توانند ماده اسپرم کش خود را آزاد کنند و پس از این مدت باید آنها را عوض کرد.

● شیوه قرار دادن اسفنج ها
با دست های تمیز باید اسفنج را از پاکت خود بیرون آورد. در حالی که با یک دست اسفنج را گرفته ایم (به طوریکه قسمت فرو رفته آن در جلو قرار گرفته و حلقه آن به سمت پایین باشد) آن را زیر شیر آب تمیز گرفته و خیس می کنیم. سپس آن را فشار می دهیم تاتولید کف کند. این کار موجب فعال شدن ماده اسپرم کش می شود و قرار دادن آن به داخل مهبل را آسان می کند. اسفنج را به آرامی داخل مهبل قرار می دهیم به طوری که قسمت فرو رفته آن روی دهانه رحم قرار گیرد.

● شیوه بیرون آوردن اسفنج
پس از انجام مقاربت، حداقل شش ساعت صبر کنید و سپس اقدام به خارج کردن اسفنج کنید. یک انگشت خود را به داخل مهبل فرو کنید و با گرفتن حلقه اسفنج، آن را به آرامی بیرون بکشید.

● میزان کارایی و تاثیر اسفنج ها

در صورت کاربرد اسفنج ها میزان کارایی آنها در جلوگیری از بارداری حدود ۸۹ تا ۹۱ درصد است.

● مزایای استفاده از اسفنج ها
مزایای اسفنج ها عبارتند از:
استفاده از آن راحت است، فقط دارای یک اندازه هستند، پس از هر بار مصرف به دور انداخته می شوند، برای تهیه آنها، نیازی به نسخه پزشک وجود ندارد.

● معایب استفاده از اسفنج ها
▪ بعضی از خانم ها ممکن است به ماده اسپرم کش آن، آلرژی یا حساسیت داشته باشند.

▪ گرچه تا حدودی از انتقال بعضی از بیماری های مقاربتی جلوگیری می کنند، از انتقال بیماری ایدز پیشگیری نمی کنند.

▪ نباید آن را در طی دوره عادت ماهیانه استفاده کرد.

▪ به ندرت ممکن است سبب ایجاد نشانگان شوک توکسیک شود.