نیازهای صنعت خودرو را در دوران تحریم چگونه تامین کنیم؟

صنعت خودرو کشور در میان تحریم‌هایی قرار گرفته که شاید عبور از آن دشوار و سخت باشد، تحریم‌هایی که بانک‌های کشور را تحت‌تاثیر قرار داده و عملا حتی راه دور زدن را برای صنعت خودرو کشورمان ناممکن می‌کند. در دور قبلی تحریم‌ها تامین‌کنندگان قطعات به هر صورت از طریق چند واسطه قطعات را به کشور وارد می‌کردند و همین مساله باعث شد با وجود تحریم‌ها تولید برخی از خودروها ادامه پیدا کند، خودروهایی که حالا به نظر می‌رسد با افت و توقف تولید مواجه شده یا حداقل شایعه کمبود قطعات برای آن‌ها و پایان تولید آن‌ها در ماه‌های آینده، بسیار به گوش می‌رسد.

صنعت خودرو در دور قبلی تحریم‌ها علاوه‌بر وجود واسطه‌ها در تامین و واردات قطعات و مواداولیه از اروپا، ارتباطات اندک بانکی نیز از طریق برخی بانک‎های عربی و چینی با اروپا و آسیا برقرار می‌شد. هر چند مسئولین چین بارها اعلام کرده‌اند که از آمریکایی‌ها در راستای تحریم‌ها تبعیت نمی‌کنند و روابط اقتصادی و سیاسی خود با ایران را حفظ می‌کنند اما ظاهرا در دوره جدید تحریم‌ها، برخی بانک‎های چینی وفادار به ایران موردتحریم قرار گرفته‎اند و برخی شرکت‎های چینی نیز به دلیل داشتن سهامدار یا شریک آمریکایی و برنامه برای حضور در بازار آمریکا، نمی‎توانند تعاملات پیشین را با طرف‎های ایرانی خود داشته باشند. اما راه عبور از تحریم‌ها در شرایط فعلی چیست و چگونه می‌توان از ظرفیت بالای چینی‌ها برای حل این مساله استفاده کرد؟

ظرفیت تولید ECU در کشور وجود دارد

در این خصوص یکی از کارشناسان صنعت خودرو معتقد است که صنعت خودرو ایران راه‎هایی برای رهایی از فشارهای تحریم‌های آمریکا دارد اما نه از مسیر فساد و رانت بلکه از شاهراه تلاش و کوشش که تاکنون خودروسازان چندان خود را اهل پیمودن آن نشان نداده‎اند. فربد زاوه می‌افزاید: «تحریم‌ها روی بعضی از قطعات که ما امکان ساخت آن‌ را نداریم یا تولید آن در کشور صرفه اقتصادی ندارد، به کشور فشار وارد خواهد کرد و منجر به افزایش قیمت و کاهش تیراژ خواهد شد.»

وی با بیان این‎که در این راستا می‌توان از چینی‌ها هم استفاده کرد، می‌گوید: «می‌توان برای تامین قطعات های‌تک از چین استفاده کرد. همچنین برای قطعه‌ای مانند ECU در کشور هم ظرفیت برای تولید وجود دارد و می‌توان روی آن کار کرد. یا برای ABS می‌توان تامین‌کننده‌ دیگری غیر از بوش آلمان در دنیا پیدا کرد. یک راه ساده برای حفظ تیراژ هم این است که استانداردهایمان را به عقب برگردانیم و نصب ایربگ و ABS را اختیاری کنیم. یا مثلا استانداردهای آلایندگی را به منظور حفظ تیراژ کاهش دهیم.»

وی با بیان این‎که راه‌حل‌های بسیاری در این خصوص وجود دارد، می‌افزاید: «باید بین مقوله ایمنی، محیط‌زیست و تحریم‌ها یک تعادل ایجاد کرد تا قطعات قابل‌تامین باشد. حالا چه از منبع چینی باشد چه از منبع هندی.»

چین بنز و ب‌ام‌و هم تولید می‌کند

بحث همکاری با چینی‌ها در سال‌های گذشته و همزمان با تحریم‌های دوره قبل باعث انتقادات بسیاری شد. بسیاری معتقد بودند که واردات و تامین قطعات از چین به کاهش کیفیت خودروها منجر شد. این در شرایطی است که چینی‌ها در سال‌های اخیر پیشرفت‌ بسیار خیره‌کننده‌ای در تولید خودرو و قطعات داشته‌اند و اصولا واردات قطعات چینی نباید باعث کاهش کیفیت خودروها شود. به نظر می‌رسد مشکل در جای دیگری است و باید شرکت‌های خودروساز و قطعه‌ساز را در خصوص کیفیت قطعات چینی وارد شده مواخذه کرد.

زاوه در پاسخ به این پرسش که همکاری با چینی‌ها در شرایط تحریم‌ آیا باعث کاهش کیفیت خودروها می‌شود یا مشکل از داخلی‌ها است که قطعات بی‌کیفیت را خریداری می‌کنند، اظهار می‌کند: «چین کشور تولیدکننده بی‌کیفیتی نیست. در همان کشور خودروهایی مانند بنز و ب‌ام‌و هم تولید می‌شود. این تصور غلطی است که ناشی از رفتار غلط برخی واردکنندگان است.»

وی می‌افزاید: «چینی‌ها در حال حاضر محصولاتی تولید می‌کنند که به لحاظ کیفی شاید دست کمی از محصولات کره و ژاپن ندارد. اما موضوع این است که تعریف ما از مشارکت تعریف اشتباهی است.»

محدودیت‎های چینی‎ها برای همکاری با ایران

زاوه همچنین در مورد این مطلب که آیا خودروسازان چینی از تحریم‌های آمریکا تبعیت می‌کنند یا خیر می‌گوید: «به هر حال این‌گونه نیست که خودروسازان چینی از تحریم‌های آمریکا تبعیت نکنند. بازار آمریکا بعد از بازار چین دومین بازار بزرگ خودرو دنیا است. همه خودروسازان چینی حداقل به لحاظ پرستیژ هم که شده خیلی علاقه‌مند هستند که در بازار آمریکا محصول بفروشند. فروش خودرو در بازار آمریکا باعث افزایش پرستیژ و ارتقای برند می‌شود.

این کارشناس صنعت خودرو علاوه‌بر علاقه چینی‌ها به بازار آمریکا برای بحث ارتقای برند، بحث مبادلات دلاری را هم برای چینی‌ها با اهمیت می‌داند و معتقد است که این مساله هم می‌تواند بهانه‌ای برای چینی‌ها در همراهی با تحریم‌های آمریکا باشد.

زاوه می‌گوید: «چینی‌ها در بسیاری از خودروسازان خودشان مبادلات را با دلار انجام می‌دهند. پس این‎گونه نیست که آن‎ها بدون هیچ مشکلی با ما همکاری خواهند کرد. خود چینی‌ها هم ممکن است معذوریت‎هایی برای همکاری با ما داشته باشند، چراکه بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده قطعات های‌تک در چین، غیرچینی هستند. یعنی این شرکت‌ها در همکاری با شرکت‌های درجه یک دنیا تاسیس شده‌اند و برای همکاری با ایران محدودیت دارند.»اخبار خودرو