پرداخت یارانه از آذر ماه سال ۸۹ کلید خورد و تا به امروز هشتاد و هشت مرحله از آن سپری میشود و در حال حاضر حاضر حدود ۹۴ درصد جمعیت کشور یارانه دریافت میکنند.
هدف از تخصیص و پرداخت یارانه در ابتدای امر کمک به اقشار کم درآمد جامعه بود، ولی با توجه به اینکه دولت از ابتدای این طرح برنامه مدونی برای شناسایی دهکهای پر درآمد جامعه نداشت ۱۰۰ درصد مردم مشمول دریافت یارانه شدند که در این بین به علت کسری بودجه دولت در تامین منابع هدفمندی یارانه ها، برنامهای برای حذف دهکهای پر درآمد مطرح شد که در این میان تنها ۶ درصد مشمولین از لیست دریافت یارانه حذف شدند که از این میان تعدادی جز قشرهای ضعیف جامعه بودند و به اشتباه از گردونه خارج شده و با این اوصاف دولت تعداد محدودی از این افراد را مجددا به لیست دریافت یارانه اضافه کرد.
با این تفاسیر در حال حاضر بیش از ۷۴ میلیون نفر در کشور هر ماه یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان دریافت میکنند و نکته قابل توجه اینجاست که ایران تنها کشوری است که به تمامی مردم یارانه نقدی پرداخت میکند و هر ماه برای واریز این مبلغ به حساب ۹۴ درصد جمعیت ایران باید حدود ۳۶۰۰ میلیارد تومان هزینه کند در حالی که این رقم باید صرف بخش کشاورزی و مولد شود.
به علاوه منابع تامین یارانه از دریافتی حاصل از فروش داخلی فرآوردههای نفتی، دریافتی حاصل از صادرات فرآوردههای نفتی پس از کسر مابه التفاوت قیمت خوراک پالایشگاه و فرآوردههای تحویلی، دریافتی حاصل از فروش داخلی طبیعی گاز، دریافتی حاصصل از فروش داخلی صادراتی برق و سایر دریافتها و وجوه دریافتی از فروش آب تامین میشود که مبلغ کل آن حدود ۹۹ هزار میلیارد تومان است.
لزوم تخصیص یارانه به اقشار کم درآمد
در این رابطه محسن عدالت خواه کارشناس اقتصاد کلان در گفتگو با خبرگزاری میزان، بیان کرد: در حال حاضر ۹۶ درصد جمعیت کشور یارانه دریافت میکنند یعنی از جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران، به بیش از ۷۶ میلیون نفر یارانه نقدی تعلق میگیرد و فقط ۴ میلیون نفر در لیست یارانه بگیران قرار ندارند. باید تاکید کرد که با این شکل نمیتوان اقتصاد کشور را به درستی مدیریت کرد.
وی در ادامه افزود: برای اداره منطقی و صحیح اقتصاد کشور، باید بخش یارانههای نقدی به درستی هدفمند و تعیین تکلیف شود در غیر این صورت نه تنها از بار مشکلات کاسته نمیشود، بلکه تشدید نیز خواهد شد.
این کارشناس اقتصاد کلان با بیان اینکه یارانه نقدی تنها باید به سه دهک پایین درآمدی جامعه پرداخت شود، گفت: افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی به ۱۰ میلیون نفر میرسد که به انضمام سه دهک پایین درآمدی جامعه، در مجموع ۲۴ میلیون نفر از جمعیت ۸۰ میلیونی کشور باید یارانه دریافت کنند.
احتمال افزایش یارانه نقدی
در این رابطه جبار کوچکی زاده نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در تحقیق و تفحص مشخص میشود که درآمد دولت از محل هدفمندی چقدر است، بیان کرد: شرکت ملی نفت چندین هزار میلیارد تومان پول سازمان هدفمندسازی یارانهها را پرداخت نکرده است که اگر این پولها پرداخت شود یقینا یارانه نقدی ۴۵ هزار تومانی دو برابر میشود.
وی تصریح کرد: اگر ۱۱۰ هزار میلیارد تومان ستاد هدفمندسازی یارانهها از سوی شرکت ملی نفت پرداخت شود میتوان یارانهها را دو برابر کرد.
حال باید منتظر ماند و دید زمزمههای تخصیص منابع جدید به بخش هدفمندی یارانه چه زمانی محقق میشود و آیا یارانه حدود ۷۴ میلیون نفر که در لیست هستند دو برابر میشود؟