پسته در ایران نایاب شد/یک تولیدکننده: دلمان به حال مصرف کننده داخلی نسوزد!

خشکبار یکی از اقلام مهم صادرات غیر نفتی در کشور است که در میان اقلام مختلف آن پسته و مغز پسته بیشترین ارزآوری را برای کشور دارد؛ به طوریکه در سال گذشته با صادرات ۱۲۶ هزار تن پسته و مغز پسته یک میلیارد و ۱۴۷ میلیون دلار درآمد ارزی برای کشور ایجاد شده است که در نهایت می‌توان گفت ۶۶.۷ درصد از صادرات خشکبار سال قبل به این محصول مربوط بوده است.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد سال ۲۰۱۶ ایران با در اختیار داشتن ۲۴ درصد صادرات جهانی پسته، رتبه دوم در جهان را به خود اختصاص داده بود و درآمدی بالغ بر ۶۹۹ میلیون دلار از صادرات این محصول کسب کرده بود. آمریکا نیز ۳۹ درصد از صادرات پسته دنیا را به خود اختصاص داده و در جایگاه اول قرار داشت. این درحالی است که در سال ۲۰۱۵ به ترتیب سهم ایران و آمریکا از بازارهای جهانی این بخش ۳۵ و ۳۰ درصد بوده است و ایران جایگاه اول را داشت.

به خاطر کمبود پسته در داخل نمی‌توانیم بازار ۱۰۰ ساله را از دست بدهیم

اما به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، در سال جاری گرمای مهلک دهه اول فروردین باعث خسارت به باغات پسته شد؛ به طوریکه طبق برآورد انجمن پسته، تولید این محصول در سال جاری حدود ۵۰ هزار تن خواهد بود که یک چهارم تولید پسته در سال گذشته است.

به گفته رئیس انجمن پسته، پسته محصول ضروری نیست بلکه یک محصول لوکس است و بالاترین مصرف آن بین اقشار مرفه جامعه است. از سوی دیگر به طور متوسط ۸۰ درصد پسته‌ تولیدی در کشور صادر می‌شود؛ لذا نمی‌توانیم بخاطر کمبود پسته در داخل یک بازار ۱۰۰ ساله را از دست بدهیم.

با یک گونی پسته می‌توانیم ۱۰ گونی گندم بخریم

محمود ابطحی تصریح کرد:‌ اگر پسته گران‌تر هم بشود نباید نگران این باشیم که یک عده خاص بخواهند حتما پسته ارزان مصرف کنند. آن‌ها می‌توانند پسته مصرف نکنند یا اگر می‌خواهند مصرف کنند پول بیشتری بپردازند. با صادرات یک گونی پسته می‌توانیم ۱۰ گونی گندم وارد کنیم.

وی با تاکید بر اینکه نوسانات دما در کاهش تولید پسته موثر بوده است اظهار کرد: باتوجه به اینکه سال قبل سال آور پسته بوده و اصولا امسال سال ناآور این محصول است.

رئیس انجمن پسته در ادامه توضیح داد که پسته سال‌آوری دارد، یعنی اگر یک سال تولید آن زیاد باشد سال بعد قطعا کم می‌شود؛ بنابراین با توجه به اینکه سال گذشته، سال آور بوده، امسال قاعدتا باید سال ناآور باشد و حتما باید کمتر از پارسال پسته تولید شود، ولی کاهش شدید آن به گفته کارشناسان به دلیل نوسانات هوا بوده است.

افت تولید پسته به یک چهارم تولید پارسال

به گفته وی، برآورد انجمن پسته آن است که امسال حدود ۵۰ هزار تن تولید پسته خواهیم داشت و با توجه به اینکه سال گذشته برآورد انجمن حدود ۲۲۵ تا ۲۳۰ هزار تن بوده است، تولید پسته حدود یک چهارم پارسال خواهد بود.

ابطحی همچنین با بیان اینکه اگر فکر کنیم پسته باید ارزان باشد یا در داخل زیادتر مصرف شود، اصلا فکر اقتصادی نیست، اظهار کرد: کسی که پسته از ما می‌خرد جایی را اجاره کرده یا خریده است. کارگر دارد، پسته را بسته‌بندی می‌کند و سیستم توزیع دارد؛ بنابراین اگر ماده اولیه را به او ندهیم این سازمان بسته می‌شود و از بین می‌رود. در نتیجه یا تغییر شغل می‌دهد و دنبال کالای دیگری می‌رود یا دیگر پسته ما را بسته‌بندی و توزیع نمی‌کند؛ در نتیجه بازار جهانی را از دست می‌هیم.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه پسته یک محصول یک ساله نیست و تولیدکننده باید به فکر صادرات سال بعد هم باشد، گفت: اگر تولیدکننده بازار جهانی را از دست بدهد سال بعد نمی‌تواند پسته را بفروشد، چون رقبا جای او را خواهند گرفت. پس نمی‌تواند در بازار جهانی حضور نداشته باشد و با این دلیل که پسته باید در داخل مصرف شود، جلوی صادرات را بگیرند.

دل‌مان برای مصرف‌کنندگان مرفه نسوزد

رئیس انجمن پسته درباره سابقه ممنوعیت صادرات پسته در کشور گفت: در دولت نهم یک مدت کوتاهی صادرات را ممنوع کردند که در همان مدت کوتاه صدمه عمده‌ای به بازار جهانی پسته ایران وارد شد.

وی همچنین درباره درآمد حاصل از صادرات گفت: درآمد صادرات از نظر ارزی رقم خیلی بالایی نیست اما اگر دل سیستم ارتباط جمعی برای مصرف‌کننده مرفه بسوزد و بخواهد جلوی صادرات را به هر علتی بگیرد، نه تنها درآمد صادراتی امسال کم می‌شود بلکه به طور کلی صادرات از بین می‌رود.

به گفته ابطحی، پسته تقریبا در سراسر دنیا مصرف می‌شود. این محصول به تعدادی از کشورها مستقیم صادر می‌شود. اما کشورهایی هم هستند که پسته به آنجا می‌رود و سپس به کشورهای دیگر صادر می‌شود؛ همچون امارات در خاورمیانه و آلمان در اروپا.

23231