مسئولان تلاش کردند با اختصاص ارز دولتی و تصویب دستورالعمل هایی از جمله منع واردات تایرهای مشابه تولید داخل و یا تخصیص تایر ماشین های سنگین تحت نظارت راهداری های هر استان،تا حدی از ایجاد بحران در صنعت تایر بکاهند اما بنظر می رسد تمام این اقدام ها نتوانست آنطور که باید وشاید از بار مشکلات این صنعت بکاهد.
افزایش قیمت تایر در بازار اولین مشکلی بود که خود را نشان داد و با وجود اینکه تایرسازان اعلام می کردند هیچ تغییری در قیمت ها نداده اند اما شاهد بودیم که تایرهای بازار همچنان سیر صعودی قیمت را پیموده اند.
در این میان،تایرسازان از کاهش تولید به دلیل نبود مواد اولیه شکایت داشتند،مشکلی که به دلیل نبود ارز دولتی اتفاق افتاده بود و باعث می شد هر روز ظرفیت تولید تایر در کشور کاهش یابد.
افزایش قیمت صددرصدی در تایرهای سایز بزرگ
محمدرضا گنجی رئیس اتحادیه انجمن صنفی صنعت تایر می گوید:در بازار تایرهای سایز بزرگ مربوط به خودروهای وارداتی، آشفتگی بی پایانی به وجود آمده است. کم شدن ذخیره تایر موجود در انبارها، کاهش و غیرپیوسته شدن واردات و احتکار برخی تایرهای خاص و پر فروش باعث شده تا قیمت ها از شب عید تا به حال تا مرز یکصد درصد افزایش یابد.
تامین مواد اولیه،مشکل اصلی کارخانه های تایرسازی است
مصطفی تنها دبیر انجمن تولید کنندگان تایر ایران در گفت وگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: در سه ماهه گذشته صنعت تایر کشور دچار مشکلات شدیدی از جمله کمبود مواد اولیه بوده است و دلیل اصلی این امر، نبود ارز برای تهیه مواد اولیه برای تولید کننده داخلی است
وی افزود: دولت تولید کنندگان تایر را برای دریافت ارز به بازار ثانویه معرفی می کند اما تامین ارز در این بازار ساده نیست و از آنجا که متقاضی همیشه بیشتر از عرضه است تولیدکننده باید مدت زمان زیادی منتظر بماند و گاهی زمانی که ارز به او تعلق می گیرد مصادف با اتمام زمان ثبت نام متقاضی است.
تنها تصریح کرد: از آنجایی که 50 درصد مواد اولیه تولید تایر از خارج از کشور تامین می شود، زمانی که قیمت ارز بالا می رود ناخود آگاه قیمت تایر افزایش یافته و از آنجایی که تولید کننده بدون مجوز سازمان حمایت از مصرف کنندگان نمی تواند قیمت های خود را افزایش دهد، با مشکلات متعددی روبرو خواهد شد.
دبیر انجمن تولید کنندگان تایر ایران افزود: در نتیجه این موضوع شاهد کاهش تولید تایر و کمبود این محصول در سطح بازار هستیم .
وی تاکید کرد: نبود اطمینان توزیع کنندگان از تامین ارز و تهیه مواد اولیه توسط تولید کنندگان موجب التهاب قیمت ها و احتکار در سطح عرضه شده است.
تنها یادآوری کرد: افزایش قیمت تایر در سطح بازار ربطی به کارخانه های تولید تایر ندارد و حتی همه کارخانه های تایر سازی به نمایندگی های خود اعلام کرده اند که از هر گونه افزایش قیمتی پرهیز کنند اما از آنجایی که تنظیم بازار برعهده تولید کننده نیست این اقدامات تاثیری نداشته و قیمت تایر در چند ماه گذشته سیر صعودی به خود گرفته است.
دبیر انجمن تولید کنندگان تایر ایران تصریح کرد: دولت در مورد تامین تایرهای ماشینهای سنگین، دستورالعملی را به تصویب و اجرا رساند .بر اساس این دستورالعمل راهداری ها موظف شدند تا با نظارت خود ، تایر را به کامیون داران ارائه دهند.
وی افزود: بر اساس آمار در دو ماهه تیر و مرداد 40 هزار حلقه تایر ماشین های سنگین تحویل داده شده است که از این میزان برای کمتر از 50 هزار حلقه 7 حواله کشیده شده و بقیه روی دست نمایندگی ها مانده است زیرا در برخی استان ها میزان مصرف تایر به میزان اعلام شده نبوده است.
تنها گفت: آشفتگی بازار موجب آشفتگی کارخانه ها و تولیدکننده ها شده است و تصمیم گیری در سطح کلان کشور در شرایط کنونی تاثیر مستقیم بر حیات تولید دارد.
دبیر انجمن تولید کنندگان تایر ایران تاکید کرد: اکنون به دلیل مشکلات بوجود آمده به اعتبار تولید کننده داخلی ضربه جدی وارد شده است .این موضوع می تواند در آینده موجب ضعف تولید ملی شود.
وی در رابطه با پیش بینی شرایط صنعتی کشور در آینده گفت: در صورتی که وضعیت همچون دو ماه گذشته ادامه یابد، کارخانه های تولیدی تایر مجبور می شوند با ظرفیت پایین تر از ظرفیت واقعی به فعالیت ادامه دهند و تامین تایر با مشکلات جدی روبرو خواهد شد.
تنها تصریح کرد: از آنجایی که نظارت بر بازار به واسطه شبکه توزیع سنتی صورت می گیرد، صنعت تایر با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد زیرا روند توزیع سنتی قابل کنترل نیست و در نتیجه زمانی که بحرانی در تولید پیش آید ، اثرات این بحران به صورت مضاعف در بازار نمایان خواهد شد.
دبیر انجمن تولید کنندگان تایر ایران با اشاره به سو استفاده دلالان و فرصت طلبان از شرایط موجود توزیع در بازار گفت : از دولت انتظار داریم که ارز دولتی را با اولویت در انبار تولید کنندگان تایر قرار دهد.
وی افزود: از 10 کارخانه تایر موجود در کشور، 6 مورد وابسته به نهادهای عمومی است و نباید به دلیل کنترل مشکلات ارزی، فضای تولید کشور را محدود کنیم.
تنها در خاتمه یادآوری کرد: اگر بخواهیم چرخه تولید ادامه یابد باید ارز اختصاصی به تولید افزایش پیدا کرده و مکانیزم مشخصی برای توزیع ارز مشخص شود ؛ اتفاقی که در 5 ماه گذشته به وقوع نپیوسته است.
زمانی که با چند تن از فروشندگان تایر در سطح تهران صحبت کردیم آنها تایید کردند که قیمت برخی تایرها از یک میلیون تومان در اواخر سال 96 به حدود 2 میلیون تومان رسیده است.بدون شک، کمبود تایر در بازار نشان از کاهش حجم واردات یا احتکار گسترده این کالای مصرفی در بازار دارد اما به دلیل حضور واسطه های غیر رسمی،راه چندان مشخصی نیز برای پیگیری قیمت های گزاف فعلی از طریق سازمان حمایت از مصرف کننده یا تعزیرات وجود ندارد. مجموع این شرایط باعث شده تا بسیاری از دارندگان خودروهای وارداتی قدیمی که حالا نیاز به تایر پیدا کرده اند، با کمبود این کالا در بازار مواجه شده و ناچار به خرید با قیمت های غیر منطقی شوند.
در پایان به نظر می رسد اگر مسئولان صنعتی هرچه سریعتر فکرعاجلی برای نجات صنعت تایر کشور نکنند باید منتظر کاهش ظرفیت داخلی تولید تایر و احتمالا کمبود این محصول در بازار باشیم.
منبع:باشگاه خبرنگاران