«اِدِم»چیست
اِدِم(Edema) -به تجمع غیرطبیعی آب و مایعات میان بافتی موجود در پلاسما در فضای میان بافتی، زیر پوست گفته می شود، «دراپسی» نیزگفته میشود.
علت بیماری«اِدِم»ازدیدگاه یک متخصص بیماریهای داخلی
علت اِدِم یا خیز چیست؟
هر وقت مانعی در سر راه سیاهرگهای بدن باشد، فشار داخل این سیاهرگها بالا رفته و مایع زیادی در بافتها تجمع میکند.
شایعترین علت این مشکل بیماری نارسایی قلبی است که به دلیل ناتوانی قلب در پمپاژ خون، خون داخل سیاهرگها نمیتواند به درون قلب تخلیه شود.
تفاوت بیماری قلبی با ترومبوز وریدی
گاهی دلیل بالا رفتن فشار وریدها، انسداد بر سر راه وریدهاست، مثلا وجود یک لخته خون در سیاهرگها که به آن «ترومبوز وریدی» میگویند. در این حالت معمولا یکی از پاها ورم میکند.
اما در بیماری قلبی هر دو پا دچار ورم میشوند.
ازعوامل دیگر ایجاد ادم ، کم شدن پروتئینهای خون است. آلبومین که نوعی پروتئین است، مهمترین نقش را در بین پروتئینهای بدن برای تنظیم مایعات داخل بدن دارد.
وجود این پروتئین در خون باعث میشود که مایعات داخل رگ بماند و کم شدن آن باعث خروج مایعات از رگها و ایجاد« اِدِم »میشود. محل ساخته شدن آلبومین کبد است.
«سیروز» به هم خوردن ساختمان و عملکرد کبد است، باعث کم شدن تولید آلبومین و خیز سراسری در پاها و جمع شدن مایع در شکم میشود.
دلیل دیگر کم شدن آلبومین، دفع آن از کلیههاست. در حالت عادی کلیهها آلبومین را دفع نمیکنند، ولی دربرخی بیماریهای کلیوی آلبومین زیادی هر روز از طریق ادرار دفع میشود که باعث ایجاد ادم در سراسر بدن بخصوص صورت میگردد.
کم کاری تیروئید هم باعث « اِدِم » میشود، ولی برخلاف مواردی که برشمرده شد، این نوع ادم به دلیل تجمع مایع زیادی نیست، بلکه به خاطر جمع شدن موادی دیگر زیر پوست است.
روش تشخص اِدِم
یک روش راحت برای تشخیص وجود خیز« اِدِم » این است که وقتی روی ساق پا در قسمت داخلی، یعنی جایی که پوست کاملا روی استخوان کشیده شده است و عضله نازکی وجود دارد، با یک انگشت بمدت ۱۵ثانیه فشار دهید یک گودی ایجاد میشود و به اصطلاح« اِدِم گودهگذار» است.
درمان اِدِم
هنگامی که دراز می کشید، بالشت زیر پای خود قرار دهید.
جوراب های مخصوص بپوشید که با اعمال فشار روی پا، از تجمع آب در پا جلوگیری کند. این نوع جوراب ها در داروخانه ها موجود است.
از نشستن و ایستادن برای مدت طولانی خودداری کنید.
داروهای ادرارآور «مدر» یا دیورتیک ها (Diuretic)/متخصص بیماریهای داخلی،دکتررضاکریمی
توضیحات مدیرسایت-پیراسته فر:ویرایش های لازم انجام گرفته ودرادامه ازمنابع مختلف استفاده شده است.
ترومبوز چیست؟
ترومبوز (Thrombus) یا ترومبوزیس (Thrombosis)، به تشکیل لخته خون در داخل یک رگ خونی می گویند، این عارضه عموما از طریق تجمع پلاکت ها به صورت پلاگین پلاکت و فعال شدن سیستم هومورال انعقادی پدید می آید، پدید آمدن لخته خونی در زمان آسیب دیدگی، طبیعی است، به جز آسیب شناسی در نمونه هایی از انعقاد های ترومبوز.
بطورکلی به تشکیل لخته در عروق خونی ترومبوز میگویند. لختههای موجود در شریان (عروقی که نقش اکسیژنرسانی را به عهده دارند) بسیار خطرناکند و عامل اصلی سکتههای قلبی و مغزی محسوب میشوند. خوشبختانه بسیاری از مردم با اهمیت آنها و علائمشان آشنا هستند، اما میزان آگاهی جامعه از آنها کافی نیست، ترومبوزها لختههایی هستند که در وریدها یا سیاهرگها (که خون بیاکسیژن را به قلب برمیگردانند) شکل میگیرند.
عمدهترین آنها در ساق پا پدید میآید. نتیجه ترومبوز در وریدهای عمقی که در پزشکی DVT نامیده میشوند، مشکلات متعددی در عضو است که جریان خون آن بهدلیل ایجاد لخته، کم یا قطع میشود و بسته به عضو درگیر، علائم متفاوتی خواهد داشت. لخته پدیدآمده در وریدهای عمقی، خصوصا ساق پا احتمال دارد بشکند و به سمت عروق ریه حرکت کند و بیماری بسیار کشندهای به نام آمبولی ریه (PE) پدید بیاورد. از هر چهار نفر بیمار مبتلا به آمبولی ریوی، یک نفر ناگهان فوت میکند و اگر اقدام اورژانسی برای سهنفر بقیه صورت نگیرد آنها نیز فوت خواهند کرد.
داروهای افزاینده ادرار یا دیورتیک ها diuretic به بدن کمک می کنند تا نمک (سدیم) بدن کاهش بیابد، کلیه ها، مقدار بیشتری سدیم وارد ادرار کنند. سدیم با خروج از خون مقداری آب هم بیرون می آورد.
داروهای دیورتیک (Diuretic)
سه نوع دیورتیک وجود دارد:
۱-تیازیدها thiazide
۲-دیورتیک های حلقه ای loop diuretics
۳-دیورتیک هایی که از دفع پتاسیم جلوگیری می کنند.
تیازیدها thiazide
کلروتیازید chlorthiazide
هیدروکلروتیازید hydrochloro thiazide
(میکروزاید Microzide)
اینداپاماید indapamide
متولازون metolazone
(زاروکسولین Zaroxolyn)
دیورتیک های حلقه ای :دیورتیکهای قوس هنله
بومتاناید bumetanide
اسیداتاکرینیک ethacrynic acid
(ادکرین Edecrin)
فوروزماید furose mide
(لازیکس Lasix)
تورسماید torsemide
(دمادکس Demadex)
داروهای افزاینده ادرار که موجب خارج شدن پتاسیم نمی شود:
آمیلوراید amiloride
اپلرنون Inspra) eplerenone)
اسپیرونولاکتون spironolactone
(آلداکتون Aldactone)
تریامترن Dyrenium) triamterene)
ممکن است دو هفته پس از مصرف داروی دیورتیک، پُر ادراری اتفاق بیفتد.
گیاهان ومیوه هایی که«مدّرها »ادرارآور هستند:
بابونه، ریشه شیرین بیان، سنبل خطائی،جعفری،سروکوهی،عصاره قاصدک-دندان شیر-،کرفس،گوجه فرنگی ، کاهو،هندوانه ،قهوه وچای ،زغال اخته،انگور،آناناس و آب لیمو ترش تازه ،نخود سبز، تره فرنگی، کلم بروکلی، کدو تنبل، پیاز، مارچوبه ،چغندر ،کرفس، خیار، پیازهستند.