با افتتاح دو طرح پتروشیمی و فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند در روز گذشته، ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی ایران از مرز ۶۵ میلیون و ۵۵۰ هزار تن در سال عبور کرد که به معنای افزایش سه میلیون و ۴۰۰ هزار تنی این محصولات است. بر اساس گفته‌های وزیر نفت، ارزش محصولات تولید شده در این طرح‌ها ۸۳۴ میلیون دلار در سال است که به علت صادراتی بودن این محصولات می‌توان انتظار داشت رقم یاد‌شده از سوی وزیر به درآمدهای ارزی کشور افزوده شود. بر اساس آمار گمرک، سال گذشته ارزآوری محصولات پتروشیمی کشور چیزی حدود ۵/ ۱۴ میلیارد دلار بوده است. مراسم افتتاح طرح‌های تولید متانول مرجان با ظرفیت یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن در سال، فاز سوم طرح توسعه پتروشیمی پردیس با ظرفیت تولید سالانه یک میلیون و ۷۵۵ هزار تن آمونیاک و اوره و همچنین فاز نخست نیروگاه پتروشیمی دماوند با ظرفیت تولید سالانه ۶۵۰ مگاوات برق؛ روز گذشته و با حضور رئیس‌جمهوری، وزیر نفت ایران و وزیر دفاع در عسلویه انجام شد.

افزایش سطح تولیدات پتروشیمی علاوه بر افزایش ارزش افزوده نفت و گاز تولید شده در میادین نفتی و گازی کشور، می‌تواند با تبدیل ایران به بازیگری اثرگذارتر در بازار جهانی محصولات پتروشیمی، مانعی برای بازگشت تحریم‌ها یا اعمال محدودیت بر فروش محصولات پتروشیمی باشد. در واقع با افزایش سهم ایران در بازار محصولات پتروشیمی، حذف آن از بازار جهانی به واسطه‌ ریسک‌هایی که در سمت عرضه پدید می‌آورد، به راحتی امکان‌پذیر نخواهد بود.

افتتاح سه طرح یاد شده در روز گذشته در حالی نقش ایران در بازار جهانی محصولات پتروشیمی را تا حدودی بهبود می‌بخشید که در شرایط فعلی، می‌تواند به افزایش درآمدهای ارزی کشور نیز کمک کند. مدیرعامل پتروشیمی پردیس در این زمینه در جمع خبرنگاران گفت: با توجه به اینکه ایران بیش از ۶ درصد اوره صادراتی جهان را تامین می‌کند، احتمالا در صادرات این محصول مشکلی وجود نخواهد داشت. حسین شهریاری همچنین تاکید کرد: در وصول مبالغ حاصل از صادرات اوره به هند و چین تا کنون به مشکل نخورده‌ایم و احتمالا از این به بعد هم مشکلی وجود نخواهند داشت.

چشم‌انداز تولید اتان در سال ۹۹

وزیر نفت روز گذشته و در مراسم بهره‌برداری از افتتاح دو طرح پتروشیمی و فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند در منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی با اشاره به دو برابر شدن تولید اتان از سال ۹۲ تا ۹۶ گفت: براساس برآوردها، تولید اتان در صنعت پتروشیمی ایران در سال ۹۸ به ۷۵/ ۱۲ میلیون تن و در سال ۹۹ به ۶/ ۱۷ میلیون تن می‌رسد. بر اساس اطلاعات موجود، به ازای صادرات هر تن اتان، هزار دلار به درآمدهای ارزی کشور افزوده می‌شود. بنابراین چنانچه چشم‌اندازهای یاد شده در زمینه تولید اتان محقق شود، می‌توان انتظار داشت تا سال ۹۹ درآمد حاصل از صادرات این محصول ۶/ ۱۷ میلیارد دلار در سال افزایش داشته باشد. سال گذشته ظرفیت تولید متانول کشور ۱۱/ ۶ میلیون تن در سال بوده که طبق میزان درآمد اعلام شده برای هر تن اتان، به معنای درآمد ۱۱/ ۶ میلیارد دلاری کشور در این زمینه است.

بیژن زنگنه در ادامه گفت: در پنج سال گذشته به جز سه طرح اخیر، ۱۲ طرح در صنعت پتروشیمی کشور به بهره‌برداری رسیده است. او از پتروشیمی ایلام، لرستان، واحد اسید سولفوریک ارومیه، مهاباد، آمونیاک و اوره شیراز، پتروشیمی کردستان، کارون، واحد PBR و SBR (تخت جمشید) به‌عنوان پتروشیمی‌هایی که از سال‎های ۹۲ تاکنون به بهره‎برداری رسیده است نام برد و افزود: ارزش محصولات این واحدها بر اساس قیمت‌های امروز سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بدون این سه طرح است.

وزیر نفت همچنین به افزایش تولید و صادرات محصولات پتروشیمی در عسلویه از سال ‎۹۲ تاکنون اشاره کرد و افزود: پتروشیمی مروارید، کاویان، انتخاب و پلی استایرن تخت جمشید پارس در این سال‌ها به بهره‌برداری رسید. زنگنه ظرفیت این واحدها را نیز حدود ۲ میلیون تن در سال عنوان کرد و گفت: ارزش محصولات این چهار مجتمع بر پایه قیمت سال ۹۰، چهار میلیارد و ۳۵۹ میلیون دلار است.

بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری یک میلیارد و ۸۵۰ میلیون دلار

زنگنه ویژگی‌های طرح‎های جدید پتروشیمی یعنی فاز سوم آمونیاک و اوره پردیس، متانول مرجان و فاز نخست مجتمع نیروگاه پتروشیمی دماوند را تشریح کرد و افزود: مجموع سرمایه‌گذاری این طرح‎ها، حدود یک میلیارد و ۸۵۰ میلیون دلار بوده است. طبق گفته وزیر نفت، ارزش محصولات فاز سوم اوره و آمونیاک پردیس و متانول مرجان ۸۳۴ میلیون دلار است. همچنین با بهره‌برداری از این طرح‌ها، یک میلیون و ۷۵۵ هزار تن اوره و آمونیاک از فاز سوم پتروشیمی پردیس به ظرفیت تولید این محصولات در صنعت پتروشیمی کشور افزوده شده و یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن متانول در سال از سمت پتروشیمی مرجان به تولید می‌رسد.

زنگنه با بیان اینکه در سال‎های اخیر تحولات مهمی در صنعت پتروشیمی رخ داده است، یادآور شد: با توجه به افزایش خوراک تحویلی به پتروشیمی‌ها، تولید این واحدها به میزان ۴/ ۵ میلیارد دلار بر پایه قیمت پایه سال ۹۰ افزوده شده است. وی ادامه داد: تولید محصولات پتروشیمی از نظر وزنی از ۴۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال ۹۲ به ۵۴ میلیون تن رسیده است.

وزیر نفت با بیان اینکه گاز تحویلی به نیروگاه‌ها از ۳۸ میلیون مترمکعب در سال ۹۲ به ۵۱ میلیون مترمکعب در سال ۹۶ رسیده است، تصریح کرد: از این میزان ۱۶ میلیون مترمکعب خوراک این واحدها است و بقیه به‌عنوان سوخت مصرف می‌شود.

برنامه ۴ ساله برای افزایش ۲ برابری ظرفیت تولید اتان

زنگنه در ادامه به تحولات تولید اتان به‌عنوان مهم‌ترین پایه محصولات پتروشیمی در سال‎های اخیر اشاره کرد و افزود: در سال ۹۲ کل تولید اتان ۸/ ۳ میلیون تن در سال بود که این رقم در سال ۹۶ به ۱۱/ ۶ میلیون تن در سال رسیده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۹۷ به ۸ میلیون تن برسد. وی با بیان این‌که هر تن اتان با حداقل هزار دلار صادرات برابری می‌کند، تصریح کرد: براساس برآوردها، تولید این محصول در سال ۹۸ به ۷۵/ ۱۲ میلیون تن و در سال ۹۹ به ۶/ ۱۷میلیون تن می‌رسد.

زنگنه با بیان اینکه اجرای طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج‌فارس برای تولید اتان در دستورکار است، افزود: این طرح که ۲ میلیارد فوت مکعب خوراک از گازهای منطقه خوزستان دریافت می‌کند، نیمه نخست سال آینده وارد مدار می‌‌شود. وی از واحدهای استحصال اتان پارسیان، ان‎جی‎ال ۳۲۰۰ در غرب کارون، ان‎جی‎ال ۳۱۰۰ در منطقه ایلام و تکمیل ان‎جی‎ال خارک به‌عنوان دیگر پروژه‌های تولید اتان نام برد و افزود: واحد بوشهر به‌عنوان یکی دیگر از واحدهای تولید اتان سال آینده عملیاتی می‌شود.

زنگنه با بیان این‌که متانول کاوه، فاز نخست پتروشیمی بوشهر، الفین پتروشیمی ایلام، متانول سبلان، کود شیمیایی لردگان، پتروشیمی میاندوآب و SPR صدف بوشهر از جمله طرح‎های مهم دیگری هستند که در دست اقدام قرار دارند و ارزش محصولات آنها بیش از ۵/ ۲ میلیارد دلار است، گفت: مجموع سرمایه‌گذاری این طرح‌ها در مرحله نخست ۴ میلیارد دلار است.

سیراف؛ تکمیل‌کننده زنجیره پتروشیمی

وزیر نفت در این برنامه به طرح فراگیر پالایشی سیراف که تکمیل‌کننده زنجیره پتروشیمی است، اشاره کرد و افزود: این مجتمع ظرفیت پالایش ۴۸۰ هزار بشکه میعانات گازی را دارد و قراردادهای آن آماده اجرا بود که به دلیل مشکلاتی که پیش آمد متاسفانه متوقف شد و اکنون کسی آن را فاینانس نمی‌کند.

وی اظهار امیدواری کرد با کمک صندوق توسعه ملی، این طرح تا پایان دولت اجرایی شود که در این صورت دیگر میعاناتی برای صادرات وجود نخواهد داشت و همه آن در کشور مصرف می‌شود.

نقطه پایان بر سوزاندن گازهای مشعل در خوزستان

امضای ۲ قرارداد جمع‎آوری گازهای همراه نفت از دیگر برنامه‌هایی بود که روز گذشته با حضور رئیس‌جمهور و وزیر نفت به انجام رسید. زنگنه در رابطه با این قرارداد گفت: آقای رئیس‌جمهور، یکی از دستوراتی که به من دادید و از من به‌جد خواستید پیگیری کنم، جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت بود. امروز ۲ قرارداد امضا می‌شود که با اجرای کامل آن، ما دیگر در خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد گاز مشعل نخواهیم داشت.

به گفته وی، این ۲ قرارداد در قالب بیع متقابل و با هدف جلوگیری از سوزاندن ۲۲ میلیون متر مکعب گاز (در روز) امضا و بخش عمده محصولات به خوراک واحدهای پتروشیمی تبدیل می‌شود. زنگنه ارزش این قراردادها را یک میلیارد و ۲۱۶ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: شرکت هلدینگ خلیج فارس و شرکت پتروشیمی مارون، باید این قراردادها را در ۵/ ۲ سال آینده انجام دهند. بازپرداخت از محل خوراک اضافه‎ای است که به آنها فروخته می‎شود. این ۲ قرارداد بهسازی و نوسازی تاسیسات جمع‎آوری گازهای مشعل استان خوزستان، بین شرکت ملی مناطق نفت‎خیز جنوب با هلدینگ خلیج فارس و پتروشیمی مارون (هر یک به‎طور مجزا) امضا شد. با اجرای این دو قرارداد روزانه ۵۱۰ میلیون فوت مکعب به خوراک پتروشیمی در حال احداث بیدبلند۲ و روزانه ۲۵۰ میلیون فوت مکعب به خوراک پتروشیمی مارون اضافه خواهد شد. با جمع‎آوری این گازها، تولید مایعات گازی شرکت ملی مناطق نفت‎خیز جنوب هم حدود ۳۸ هزار بشکه در روز افزایش می‎یابد که سبب افزایش خوراک پتروشیمی بندرامام خواهد شد. به این ترتیب سالانه در مجموع ۶/ ۱ میلیون تن اتان و ترکیبات گازی سنگین‎تر از آن و ۱۴ میلیون بشکه مایعات گازی به خوراک واحدهای پتروشیمی افزوده می‎شود که گامی بلند در مسیر رفع مشکل کمبود خوراک بخش بزرگی از واحدهای پتروشیمی کشور به شمار می‎رود.

ارزش این میزان خوراک برای شرکت ملی نفت ایران سالانه حدود ۳/ ۱ میلیارد دلار است و ارزش تولید محصولات پتروشیمی حاصل از خوراک اضافی این طرح‎ها نیز سالانه حدود ۶/ ۲ میلیارد دلار برآورد می‎شود. این طرح‎ها همچنین سبب می‌شود روزانه حدود ۱۶ میلیون مترمکعب گاز طبیعی سبک در اختیار شرکت ملی نفت ایران قرار گیرد.

افتتاح طرح‌های پتروشیمی، نماد اجرای اقتصاد مقاومتی

وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، از دیگر سخنرانان مراسم بهره‌برداری از ۲ واحد پتروشیمی و فاز یک نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند بود. سرتیپ امیر حاتمی، اجرای این طرح‌ها را نماد اجرای اقتصاد مقاومتی، جذب سرمایه‌ و افزایش صادرات و ارزآوری برای کشور عنوان کرد. وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، صبح دیروز در عسلویه گفت: راه‌اندازی طرح‌های پتروشیمی جدید در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس سبب ایجاد اشتغال مستقیم برای بیش از یک هزار و ۲۰۰ نفر نیروی انسانی شده که افزون بر تامین نیازهای داخلی، سبب ارزآوری و افزایش صادرات برای کشور شده و گامی بلند برای مقابله با دشمنان است.

وی موفقیت‌آمیز بودن راه‌اندازی طرح‌های پتروشیمی پردیس، مرجان و دماوند را در سایه همکاری صمیمانه وزارت نفت، صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح و سرمایه‌گذاران دانست و گفت: برای تامین منافع حدود ۳ میلیون نفر از جمعیت کشور یعنی بازنشستگان نیروهای مسلح،‌ این صندوق در یکی از سودآورترین منابع کشور یعنی پتروشیمی سرمایه‌گذاری کرده است. حاتمی در پایان خطاب به رئیس‌جمهوری، خواستار فراهم شدن امکان فروش سهام پتروشیمی‌ها در بورس و جذاب شدن قیمت سهام پتروشیمی‌ها شد.

پردیس، بزرگ‌ترین تولیدکننده اوره جهان

با آغاز به‌کار رسمی فاز سوم پتروشیمی پردیس، این مجتمع به بزرگ‌ترین تولیدکننده اوره و آمونیاک منطقه خاورمیانه با ظرفیت تولید سالانه پنج میلیون و ۲۶۵ هزار تن اوره و آمونیاک تبدیل می‌شود. هزینه اجرای این پروژه ۵۰۲ میلیون یورو بوده که از محل درآمد فازهای نخست و دوم مجتمع پتروشیمی پردیس تامین شده ‌است. این هزینه شامل احداث واحدهای جانبی یوتیلیتی از جمله دو بویلر هر کدام به ظرفیت ۱۵۰ تن در ساعت، طرح توسعه ‌آبگیر و احداث واحد تولید آب ‌DM‌ به ظرفیت ۳۰۰ مترمکعب در ساعت است. واحد آمونیاک فاز سوم پتروشیمی ‌پردیس از زمان بهره‌برداری در آبان‌ماه پارسال تاکنون موفق به تولید ۳۲۷ هزار تن آمونیاک شده که این میزان معادل ‌‌۶۹ درصد برنامه پیش‌بینی شده تا پایان شهریورماه امسال است. در این مدت واحد اوره فاز سوم، ۴۰۱ هزار تن اوره تولید کرده است که پیش‌بینی می‌شود این ‌مقدار تا پایان شهریورماه به ۵۲۲ هزار تن برسد. بر این اساس تا پایان شهریورماه واحد اوره فاز سوم پتروشیمی ‌پردیس به ۷۰ درصد برنامه پیش‌بینی شده خود دست می‌یابد.

مدیرعامل پتروشیمی پردیس با اشاره به مزیت صادراتی ایران در اوره گفت: ایران یکسری بازارهای سنتی برای اوره دارد، مثل بازار هند و یکسری بازارها مانند بازار چین جزو بازارهای جدید به‌شمار می‌روند چراکه چین تا چند سال پیش خودش به‌عنوان یک صادرکننده عمده اوره مطرح بود. اما الان با توجه به محدودیت‌های زیست‌محیطی که چین دارد به یک بازار عمده واردات اوره تبدیل شده است. بازارهای اروپا، آمریکای‌جنوبی و مخصوصا برزیل و آرژانتین نیز برای ما بازارهای خوبی هستند که به آنها ورود کرده‌ایم. به نظر می‌آید با توجه به مزیتی که ما داریم برای بازار اوره مشکلی نداشته باشیم. شهریاری در پاسخ به اینکه آیا در وصول مبالغ‌تان از هند و چین مشکلاتی داشته‌اید، گفت: خیر تا امروز مشکلی نبوده و تصورمان این است که از این به بعد هم با توافق‌های صورت گرفته و مسیرهای شناسایی شده به مشکلی نمی‌خوریم.

پتروشیمی مرجان

تولید تجاری پتروشیمی مرجان با ظرفیت تولید یک میلیون و ۶۵۰ هزار تن متانول از ۲۹ مرداد ماه امسال آغاز شده و با توجه به آماده نبودن فازهای دو و سه طرح پتروشیمی دماوند، واحد تولید اکسیژن پتروشیمی مرجان به منظور تامین برخی خدمات یوتیلیتی (خدمات پشتیبانی) امسال به بهره‌برداری رسیده است میزان سرمایه‌گذاری این طرح ۹۱۴ میلیون دلار بوده است.

فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند

فاز نخست نیروگاه مجتمع پتروشیمی دماوند شامل نیروگاه با ظرفیت تولید یک‌هزار و ۹۰۰ مگاوات برق شامل ۱۲ توربین و واحد بخار این نیروگاه است که روز گذشته به بهره‌برداری رسمی رسید. در کنار راه‌اندازی واحدهای تولید برق و بخار پتروشیمی دماوند، با بهره‌برداری از تاسیسات GIS و پست‌های انتقال برق، هم‌اکنون امکان تامین برق مورد نیاز طرح‌های به بهره‌برداری رسیده و پروژه‌های در حال ساخت پتروشیمی در فاز دوم منطقه ویژه پارس هم فراهم شده است. محمدرضا صمیمی، مدیرعامل پتروشیمی دماوند در نشستی که درباره بهره‌برداری از این سه طرح برگزار شده بود، گفت: فاز دو پتروشیمی دماوند ۲۴ طرح دارد که ۳۵ میلیون تن محصولات پتروشیمی را به کشور اضافه کند و ۲۰ میلیارد دلار هزینه سرمایه‌گذاری آن است.

وی ادامه داد: شرکت پتروشیمی دماوند، به‌عنوان تامین‌کننده سرویس‌های جانبی مورد نیاز ۲۴ طرح پتروشیمی مستقر در فاز دو توسعه صنایع پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در عسلویه بوشهر در زمینی به مساحت ۹۰ هکتار احداث شده است. پتروشیمی دماوند باید بتواند برای تمام این ۲۴ طرح یوتیلیتی‌ها را تامین کند.

کپی شد