پسروی خلیج گرگان نیازمند تدبیر ویژه است/ بحران در پارک ملی گلستان

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- زهرا بهرامی: بحران‌ جدی در حوزه آب و محیط زیست را می توان یکی از چالش های جدی پیش روی گلستان بر شمرد؛ به گفته کارشناسان این حوزه نیازمند تصمیم‌گیری اورژانسی و فوری از سوی هیئت دولت است و سفر رئیس جمهور به گلستان بهترین فرصت برای مطالبه حل این معضلات و بحران‌ها شمرده می شود.

در سال‌های اخیر گلستان با بحران‌های بسیاری مواجه است؛ خشکی خلیج گرگان، سیل خیزی، ریزگردها و ... نزدیک به یک دهه است که گلستان را تهدید می‌کند.

سفر رئیس جمهور و کاروان دولت تدبیر و امید به گلستان بهانه‌ای شد تا از نگاه کارشناسان حوزه‌های مختلف مطالبات بر زمین مانده گلستان را مروز کنیم.

یک کارشناس حوزه محیط زیست با تأکید بر این‌که گلستان استان فقیری است و در مسائل توسعه‌ای استان باید بازنگری جدی انجام شود، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: چالش‌هایی مانند وضعیت بحرانی خلیج گرگان، ریزگردها، تخصیص نیافتن حق‌آبه تالاب‌ها و آتش سوزی جنگل‌ها و مناطق حفاظت شده نیازمند تصمیم‌گیری‌های اورژانسی و فوری از سوی هیئت دولت و رئیس جمهور هستند.

ایمان صادقی ادامه داد: یکی از وعده‌های برزمین مانده استان که ۲۰ است وعده شده اما به اجرا در نیامده خروج جاده از پارک ملی گلستان به عنوان ذخیرگاه زیست‌کره است.

ضرورت تعیین حریم مناطق چهارگانه و ذخیرگاه‌های جنگلی

این کارشناس حوزه محیط زیست اضافه کرد: منطبق نبودن مرزهای سیاسی با مرزهای حفاظتی در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی چالش‌های حقوقی فراوانی در گلستان به‌ویژه در شاهکوه در گرگان و زرین گل در علی‌آباد (مرز گلستان و سمنان) ایجاد کرده که این مهم سال‌هاست بر زمین مانده و انتظار می‌رود در سفر اخیر رئیس جمهور تعیین تکلیف تحریم مناطق چهارگانه محیط زیست و ذخیرگاه‌های جنگلی استان مطالبه و پیگیری شود.

در کنار بحران‌های طبیعی که با گلستان عجین شده، هنوز برای نظارت، پیشگیری و خاموش کردن آتش سوزی گسترده در جنگل‌ها کاری انجام نشده استوی با تأکید بر این‌که هم اکنون اجرای مدل استقلال پارک ملی گلستان یکی از چالش‌های جدی است و به نظر می‌رسد استقلال ذخیرگاه زیست کره بهانه‌ای برای ایجاد حیاط خلوتی برای شکار است، متذکر شد: باید دستور توقف اجرای این مدل در قالب هیئت امنایی و یا شورای راهبری در این سفر از سوی مسئولان استان مطالبه شود.

صادقی اضافه کرد: اجرایی و عملیاتی نشدن تخصیص حق آبه تالاب‌های گلستان از سد در خراسان شمالی و انتقال آب سرچشمه‌های زرین گل به شاهرود دو چالش جدی دیگر این حوزه است و شاید بتوان گفت اجرایی شدن مدیریت بهینه آب در گلستان بهترین مطالبه در این حوزه خواهد بود.

وی تصریح کرد: هم‌اکنون تفرجگاه‌های متمرکز گلستان به‌ویژه پارک جنگلی ناهارخوران و النگدره گرگان با فشار بار گردشگری مواجه‌اند؛ ایجاد تفرجگاه‌ها و پارک‌های جنگلی جدید باید یکی از مطالبات اصلی از رئیس جمهور در سفر اخیر به گلستان باشد.

وی به موضوع آتش‌سوزی‌های گسترده در مناطق حفاظتی محیط زیست و منابع طبیعی استان اشاره و بیان کرد: در کنار بحران‌های طبیعی که با گلستان عجین شده، هنوز برای نظارت، پیشگیری و خاموش کردن آتش سوزی گسترده در جنگل‌ها و مناطق حفاظت شده گلستان کار خاصی انجام نشده و گلستان همچنان نیازمند ایجاد پایگاه امداد و نجات و بالگرد برای اطفاء حریق است و هرچند در این خصوص در سفر نخست رئیس جمهور به گلستان وعده‌هایی داده شد اما این وعده‌ها عملی نشد.

به گفته این کارشناس حوزه محیط زیست سیل خیزی، تشکیل کانون ریزگردها در گلستان و خشک شدن خلیج گرگان از دیگر چالش‌های جدی استان است و باید در سفر اخیر دکتر روحانی به گلستان این موضوعات و به‌ویژه وضعیت خلیج گرگان تعیین تکلیف شود چراکه به نظر می‌رسد تا دولت تصمیم نهایی برای نجات خلیج گرگان بگیرد و اعتباری مصوب کند نه چیزی از خلیج باقی می‌ماند و نه بحران‌های اقتصادی و اجتماعی در استان فرصتی برای توسعه گلستان باقی می‌گذارد.

۲۰ سال از عمر مفید سد وشمگیر گذشت

اما خشکی خلیج گرگان و بحران‌های ناشی از آن تنها دغدغه فعالان حوزه محیط زیست نیست بلکه کارشناسان حوزه آب هم بر نجات آن تأکید دارند و معتقدند نجات خلیج گرگان باید مطالبه اصلی استان در سفر رئیس جمهور به گلستان باشد.

سیل برند استان گلستان شده و امیدواریم اجرای طرح مدیریت سیل و راه‌اندازی مرکز مطالعات و تحقیقات سیل مورد عنایت ویژه هیئت دولت قرار گیردیک کارشناس حوزه آب به خبرنگار مهر اظهار کرد: یکی از موضوعات اصلی که باید در سفر رئیس جمهور به گلستان مطالبه شود نجات خلیج گرگان است هرچند نگاه بنده با نگاه‌های موجود برای نجات آن، مانند لایروبی یک یا دو کانال و رودخانه متفاوت است اما اعتقاد دارم موضوع خلیج گرگان باید به‌گونه‌ای مدیریت شود که به ساکنان اطراف آن کمترین آسیب وارد شود.

سیدمحسن حسینی یادآور شد: سد وشمگیر در سال ۱۳۴۹ افتتاح شد و قرار بود عمر مفید آن ۳۰ سال باشد اما حدود ۲۰ سال از عمر مفید آن گذشته و با مشکلات عدیده‌ای مواجه است که باید علاج بخشی آن مطالبه و پیگیری شود.

وی افزود: بخش زیادی از بذر گندم و پنبه کشور در مزارع اطراف سد وشمگیر تولید می‌شود و علاج بخشی آن در چهار محور افزایش مخازن ذخیره، نوسازی و تجهیز ایستگاه‌های پمپاژ، مرمت شبکه‌ها و استفاده بهینه از سد در گردشگری از مطالبات جدی است چراکه مرکز جمعیتی و کشاورزی در اطراف وشمگیر شکل گرفته و حفظ فرهنگ و اقتصاد منطقه از ضروریات است.

این کارشناس حوزه آب ادامه داد: سیل برند استان گلستان شده و امیدواریم در سفر اخیر رئیس جمهور به گلستان اجرای طرح مدیریت سیل و راه‌اندازی مرکز مطالعات و تحقیقات سیل مورد عنایت ویژه هیئت دولت قرار گیرد.

وی به موضوع شیرین سازی آب دریا هم اشاره و بیان کرد: استفاده از آب دریای خزر باید یکی دیگر از مطالبات استان در این سفر باشد چراکه تامین آب شرب و صنعت حوضه خزر نسبت به انتقال آب دریا به مناطق کویری در اولویت است.

حسینی متذکر شد: اراضی شمال غربی استان برای استقرار صنایع مناسب است اما تامین آب مورد نیز صنایع یکی از ضروریات است که به‌زعم بنده باید اجرای سامانه آب صنعت و انتقال پساب‌های تصفیه شده از مطالبات گلستان در سفر رئیس جمهور باشد.

هرچند نجات خلیج گرگان مطالبه مشترک کارشناسان حوزه محیط زیست و آب استان اما نباید از یاد برد که هریک از چالش‌های موجود گلستان در این دو حوزه اگر مدیریت نشود نه تنها بحران‌های اجتماعی و اقتصادی به دنبال دارد بلکه می‌تواند همین روند کند توسعه گلستان را متوقف کند.