موج سواری آمریکا روی دولت های ملی گرا و پوپولیست در اروپا

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ پایگاه خبری تحلیلی لوبلاگ در مقاله ای تحلیلی نوشت: مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در سفر اخیر خود به خاورمیانه از برگزاری نشست بین المللی ورشو طی روزهای سیزدهم و چهاردهم فوریه با محور (ادعایی) توسعه آزادی صلح و ثبات در خاورمیانه خبر داد.
به نظر می رسد این اهداف با توجه به گفتمان پمپئو منحصرا محدود به مقابله با رفتارهای ایران در منطقه است. با این حال پمپئو هیچ استراتژی برای دستیابی به این هدف ترسیم نکرد زیرا اصلا استراتژی در این باره وجود ندارد و باید انتظار داشت در نشست ورشو شاهد شعارهای توخالی باشیم.
هدف اصلی نشست ورشو زدن سیلی به صورت بروکسل، برلین و پاریس است. اتحادیه اروپا – به نمایندگی فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اروپا، انگلیس، فرانسه و آلمان-- متعهد به نجات توافق هسته ای ایران موسوم به برجام هستند. این اتحادیه مخالف اعمال یکجانبه تحریم ها و تاثیرهای فراسرزمینی آن است و با این ایده موافق نیست که ایران منبع مشکل در خاورمیانه است.

هدف اصلی نشست ورشو زدن سیلی به صورت بروکسل، برلین و پاریس است. اتحادیه اروپا – به نمایندگی فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اروپا، انگلیس ، فرانسه و آلمان-- متعهد به نجات توافق هسته ای ایران موسوم به برجام هستند.

این مسئله، اتحادیه اروپا را در موضع مخالف آمریکا قرار می دهد که به طور کامل دیدگاه اسراییلی- سعودی درباره ایران را در پیش گرفته است. توافق هسته ای ایران همچنین در جهت مقابل دیدگاه گسترده دولت ترامپ درباره نظام قانون مدار بین المللی قرار دارد که اتحادیه اروپا از آن دفاع می کند. بنابراین تضعیف اتحادیه اروپا موانع پیش روی تلاش های آمریکا برای از بین بردن این نظم بین المللی را از پیش رو برمی دارد.
لهستان که در حال حاضر دولتی ملی گرا و پوپولیست در این کشور روی کار است، برای اجرای این طرحها همدستی راغب به شمار می رود. ورشو به علت خودداری از اجرای قوانین اولیه و ارزش های اتحادیه اروپا با بروکسل دچار اختلافات شدید است.
لهستان همچنین مشتاقانه از طرح ها و برنامه های ملی گرایانه و ضد مهاجرتی ترامپ استقبال کرده است. این کشور به بهای دور شدن از آلمان، خود را به عنوان شریک ویژه آمریکا در اروپا مطرح کرده است که در حال حاضر با موج حملات لفظی و انتقادات ترامپ روبرو است. تحریک بروکسل درباره یک مسئله مهم سیاست خارجی و به خطر انداختن مناسبات قدیمی با ایران در حال حاضر به نظر بهایی قابل قبول برای ورشو می رسد.
همچنین در اینجا فاکتور اسراییل نیز باید مدنظر قرار گیرد. اسراییل از حمایت اتحادیه اروپا از توافق هسته ای ایران، خودداری از به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسراییل و انتقاد از شهرک سازی تل آویو در سرزمین های فلسطینی به شدت عصبانی است.
تقویت مناسبات با دولت های مجارستان، ایتالیا و لهستان برای تضعیف اتحادیه اروپا درباره این مسائل برای اسراییل مفید بوده است و برگزاری نشست نمادین ورشو برای وارد کردن ضربه نهایی به موضع مشترک اتحادیه اروپا درباره ایران طراحی شده است.

تقویت مناسبات با دولت های مجارستان، ایتالیا و لهستان برای تضعیف اتحادیه اروپا برای اسراییل نیز مفید بوده است و برگزاری نشست نمادین ورشو برای وارد کردن ضربه نهایی به موضع مشترک اتحادیه اروپا درباره ایران طراحی شده است.

با این حال؛ تراژدی در شرایط کنونی این است که به نظر می رسد کار همین جا خاتمه نمی یابد و زمینه های بیشتری برای تضعیف وجود دارد. اگرچه اتحادیه اروپا قول حمایت قوی سیاسی از برجام را داده، در حفاظت موثر از آن اهمال کرده است.
به رغم اینکه چندین ماه از تصمیم برقراری سازوکار ویژه مالی برای تسهیل تجارت قانونی با ایران می گذرد، این سازوکار همچنان به علت ناتوانی احتمالی در یافتن کشور میزبان، در سطح یک طرح باقی مانده است.
در همین حال اتحادیه اروپا نهم ژانویه با طرح ادعای تلاش برای ترور در خاک اروپا تحریم های جدیدی بر ایران اعمال کرد. لحن جدیدی از اظهارات خصمانه در حال ورود به مناسبات ایران و اروپا است. علی شمخانی دبیر بانفوذ شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده است فرصت اروپا برای اجرای تعهداتش در قبال برجام خاتمه یافته است. این اظهارات به معنی خروج قریب الوقوع ایران از برجام نیست. با این حال همانطور که یک تحلیلگر مسائل ایران هشدار داده است این تغییر موضع شمخانی منعکس کننده روند کاهشی حمایت سیاسی از برجام در ایران است.

اگر برخی از مسئولان اروپایی به ویژه مسئولان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی فکر می کنند که شدت دادن به لفاظی های ضد ایران می تواند فراهم کننده فضا برای گرفتن امتیازات کوچک درباره برجام باشد در واقع در حال فریب دادن خود هستند.

این مسئله باید اتحادیه اروپا را نگران کند. از طرف دیگر اختلاف زیادی میان سرعت اعمال تحریم های جدید بر ایران و کندی در اجرایی شدن مکانیسم مالی اروپا وجود دارد. اگر برخی از مسئولان اروپایی به ویژه مسئولان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی فکر می کنند که شدت دادن به لفاظی های ضد ایران می تواند فراهم کننده فضا برای گرفتن امتیازات کوچک درباره برجام باشد در واقع در حال فریب دادن خود هستند. هیچ امتیازی کمتر از پایبندی کامل به خواست آمریکا برای واشنگتن قابل پذیرش نیست.
همچنین در این بحبوحه، شورای امنیت ملی آمریکا با پیوستن ریچارد گلدبرگ که یک شخصیت به شدت ضد ایران به شمار می رود به نظر مواضع ضد ایرانی این نهاد بیش از پیش تقویت شده است. ریچارد گلدبرگ زمانی که در بنیاد دفاع از دموکراسی ها بود خواستار تحریم بازیگران اروپایی شده بود که همچنان تجارت قانونی با ایران را پیگیری می کنند.
گرایش واقعی آمریکا درباره اتحادیه اروپا همچنین زمانی باردیگر مشخص شد که این کشور جایگاه دیپلماتیک هیئت اتحادیه اروپا در واشنگتن را حتی بدون اطلاع قبلی به این هیئت تنرل داد. نکته اصلی درباره نشست ورشو این است که این نشست بیش از آنکه هدف منزوی کردن ایران را دنبال کند به دنبال تحقیر دوباره اتحادیه اروپا است.

نکته اصلی درباره نشست ورشو این است که این نشست بیش از آنکه هدف منزوی کردن ایران را دنبال کند به دنبال تحقیر دوباره اتحادیه اروپا است.

اتحادیه اروپا بنابراین با انتخاب دشواری روبرو است. این اتحادیه یا می تواند عزم خود را جزم کند و سازوکار ویژه مالی خود را راه اندازی کند و بهای تحریم های آمریکا نیز همچنان به اجرای این سازوکار ادامه دهد یا اینکه می تواند تحت فشارهای آمریکا از این سازوکار صرفنظر کند و در ارتباط با ایران زیان بیشتری را متحمل شود. با این حال آنچه دراین میان قرار دارد بیش از توافق هسته ای است. درنهایت این وضع آزمونی برای توان اروپا در ایفای نقش به عنوان یک بازیگر استراتژیک در صحنه بین المللی و حفاظت از نظم بین المللی مبتنی بر قانون است.