جلسات خانگی باید با انحراف تحجرگرایی و روشنفکربازی مقابله کند

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، حسن رحیم‌پور ازغدی در نشست معرفتی بصیرتی مبلغان و مسؤولان جلسات خانگی که با موضوع «بررسی ظرفیت‌ها و آسیب‌شناسی جلسات خانگی و نقش آن در اجتماع» در سالن قدس حرم مطهر رضوی برگزار شد، گفت: سؤالاتی همیشه در تاریخ بوده و خداوند انبیاء را برای پاسخ به سؤالات فرستاده است، فقط ما با این موارد مواجه نیستیم از اولین خانواده‌ای که تشکیل شد دو بچه داشتند به‌نام هابیل و قابیل و دو خط رفتند و یکی قاتل شد و دیگری مقتول و این دعوا ادامه دارد، هیچ ظلم و فساد جدیدی که در گذشته تجربه نشده باشد، نداریم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: برخی فکر می‌کنند چون عصر تجدد و مدرنیته است، دوره جدیدی است و بشر جدیدی آمده است و بین ما و گذشتگان دیوار کشیده شده است، قرآن چرا قوم نوح، هود، شعیب و صالح را مثال می‌زند؟ گناهان آن‌ها مانند گناهان اکنون است، حتی در حال حاضر برخی جوامع بشری به اندازه آن‌ها فاسد نیستند.

وی با اشاره به موانع موجود ادامه داد: یکی از موانع بزرگی که ایجاد یأس می‌کند این است بگوییم زمانه سختی است، البته فضای مجازی، اینترنت و ماهواره حتما تهدیدهای جدیدی است، اما فرصت‌های جدیدی نیز هست که انبیاء و اولیاء در قرن‌های گذشته آن را نداشتند، حضرت نوح قرن‌ها کار می‌کند اما 40 نفر بیشتر دور او جمع نمی‌شوند.

رحیم‌پور ازغدی بیان کرد: برخی می‌گویند جلسات خانگی مربوط به اکنون نیست، چرا مربوط به حالا است، دو سنخ جلسات خانگی داریم و داشتیم یکی جلسات خانگی برای کافر کردن و بی‌دین کردن است، یکی جلسات خانگی داریم که اولین بذر ایمان و توحید را در دل افراد می‌کارند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: افرادی هستند که در حال حاضر در مسؤولیتی قرار دارند و اسلامی که دارند اسلامی است که به‌عنوان مثال ۳۰ سال قبل، در خانه مادر یا مادربزرگش یک واعظی حدیث عجیبی گفته و تصور عجیبی از دین و ائمه و آخوند در ذهنش شکل می‌گیرد، بدون اینکه دنبال تحقیق برود یا از کسی سؤال کند و آن شخص بعدا وزیر، وکیل و استاد می‌شود و اوج عصاره تفکرش از دین همان است که در جلسات خانگی شنیده و اولین بذر بی‌دینی گاهی در این جلسات است.

وی خاطرنشان کرد: توسل، شفاعت و زیارت از مسائل مهم دینی است که توجیه عقلانی دارد، اما به دو صورت مطرح می‌شود، یکی تفسیر مشرکانه و انحطاطی دارد و یکی دینی و رشدآور است، گاهی شفاعت موتور حرکت است که اگر کم آوردی دستت را می‌گیرند و یک وقت این است که تو شیعه هستی و مسؤولیتی نداری، کاری نکن شفاعت می‌شوی.

رحیم‌پور ازغدی ادامه داد: برخی جلسات به‌جای اینکه دعوت به رشد، حرکت، تهذیب نفس و آگاهی از کتاب خدا باشد، جعلیات، خرافات و خواب است، خطر مریدبازی، جاهل‌پروری و ارائه یک دین عوامانه که نه حکمت و نه تهذیب نفس است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: یک نفر نیز ممکن است به دام دین‌بازی‌های روشنفکرانه بیفتند که همه چیز را خرافه می‌بینند و نه تنها رویای صادقه و کشف و شهود را قبول ندارند، بلکه با اصل عقل، وحی و نبوت سروکار ندارند و دین را ابزاری می‌بینند که هیچ حجیتی برای آن قائل نیستند.

وی با اشاره به اینکه جلسات خانگی باید با دو انحراف تحجرگرایی، روشنفکربازی، انکار عالم غیب، مساوی دانستن ایمان با خرافه‎‌گرایی و عبور تشریفاتی از کنار قرآن و سنت مقابله کند، تصریح کرد: برخی جلسات خانگی داشتیم که منشأ برکاتی شدند، بیشتر کسانی که بعدها منشأ آثار علمی شدند، محصول جلسات خانگی در دوران کودکی و نوجوانی بودند که برای اولین صدای قرآن و نهج‌البلاغه شنیدند و سنت و احکام آموختند و تا آخر عمر همان راهی را رفتند که آن جلسات ایجاد کرده بود.

رحیم‌پور ازغدی درباره تأثیرگذاری زنان گفت: همه می‌گویند 19 دی انقلاب آغاز شده، در حالی که دو روز قبل زنان در مشهد علیه کشف حجاب تظاهرات کرده بودند و بخشی از آن‌ها در جلسات خانگی شرکت داشتند، این‌ها خط انقلاب را شکستند و امام خمینی(ره) می‌گویند «زنان رهبران ما هستند و من زنان را به‌عنوان رهبر خود قبول دارم، اگر زنان نبودند مردان نمی‌جنگیدند.»

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کرد: در 17 شهریور اول زنان در صف جلو بودند، اولین رگبار مسلسل روی آن‌ها شلیک شد، در مشهد خانم‌هایی که آمدند دانشجو، طلبه و خانم‌های جلسات خانگی بودند، همان 200 ـ 300 خانم که محصول جلسات خانگی بودند، انقلاب را شروع کردند.

وی در تبیین برخی آسیب‌های این جلسات گفت: نحوه گزینش و نقل قرآن و حدیث است، انتخاب قرآن و حدیث خیلی مهم است که شما باید خود را به‌جای مخاطب بگذارید و خود را با او تطبیق دهید و ببینید چه ابهام و سؤال و مشکلی دارد، اگر این کار را نکنید به حرف شما گوش نمی‌کند.

رحیم‌پور از غدی ادامه داد: گاهی علت و گاهی دلیل دارد، علت یعنی چیزی که واقعی است و بخشی دلیل دارد، شخص دچار سوءتفاهم ذهنی شده که کسی جواب نداده است، نحوه انتخاب تبیین آیات مهم است، شما و من می‌توانیم یک متدین را بی‌دین کنیم، به‌عنوان مثال تقطیع کنیم و شأن نزول را نگوییم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: حضرت علی(ع) در نهج‌البلاغه می‌فرماید آن‌ها که از قول ما حدیث می‌خوانند 4 دسته هستند، سه دسته از چهار دسته روایاتی که نقل می‌کنند، غلط است، به نظر من سه چهارم جلسات خانگی دچار افراط و تفریط و گزینش‌های غلط و انحراف است.

وی یادآور شد: حضرت علی(ع) می‌فرمایند که یک دسته جلسات دینی دارند و فاسد خائن هستند، دین برایشان ابزار کاسبی است که شهرت، پول و ریاست می‌خواهند، دروغ می‌گویند، تفسیر به رأی می‌کنند و تملق صاحبان قدرت و ثروت می‌کنند، دسته دوم کسانی هستند که افراد خوب و صادقی‌اند و قصدشان تبلیغ دین است، اما عقلشان کم است و با وهم به سراغ حدیث می‌روند و برداشت سطحی خود را بیان می‌کنند، قصد بدی ندارند اما روایتی را انتخاب می‌کنند که به‌عنوان مثال مشکل سند دارد.

رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه گروه سوم کسانی هستند که گزینشی با دین برخورد می‌کنند، یک حدیث را دیدند اما نسخ آن را نمی‌بینند، متذکر شد: فهم اینکه چه زمانی گفته شود و در کجا گفته شود، مهم است، مخاطب ممکن است برداشت دیگری بکند.

عضو‌ شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه باید بدانید آنچه می‌گویید منشأ چه برداشت‌هایی می‌شود که مخاطب برداشت درستی بکند، خاطرنشان کرد: رعایت ظرفیت عقلی مهم است، هر چیزی را به هر کسی نباید بگوییم، هر چیزی را نباید با اولین کلماتی که به ذهنمان می‌آید، بگوییم.

وی با اشاره به اینکه خیلی چیزها به عرف مربوط است، تشریح کرد: باید مروت اخلاقی را رعایت کنید، عرف در بسیاری مسائل حکم فقهی را عوض می‌کند، اصلی و فرعی کردن و اهم و مهم کردن مسائل اهمیت دارد.

رحیم‌پور ازغدی با بیان اینکه دسته چهارم شعور و تقوا دارد و جامع می‌بیند که این ها کمترین هستند، تشریح کرد: برخی چیزها کاملا درست است، اما نباید بگوییم و گاهی باید جوری بگوییم که گزیده شوند، برخی چیزها بی‌ادبی و توهین است که نباید بگوییم، روایاتی داریم که می‌گویند تجاهر کنید، قرآنی که می‌گوید فرزندان خود را به نماز دعوت کنید، می‌گوید‌ مجادله نکنید تا لجبازی نکند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه یک مسئله دیگر فهم غلط روایات و اشتباه در تعریف و نوع تعریف است که چقدر سبب افراط و تفریط می‌شود، گفت: اسلام این قدر جهل را خطرناک می‌داند که آن را سبب شرک می‌داند، هر اتفاقی که در جامعه می‌افتد، ریشه آن جهل است، زن اصل و رکن خانواده است که در یک عرصه‌هایی نقش مستقیم دارد و در عرصه‌هایی با واسطه نقش دارد.

وی با بیان اینکه باید بدانیم یک حدیث را چگونه بفهمیم و چگونه مطرح کنیم، افزود: توصیه می‌کنم در جمع‌های خود، افرادی موفق‌تر هستند که تجربیات خود را بگویند و دیگران یادداشت کنند، اشتراک جمعی و عقل جمعی و همفکری در ما خیلی ضعیف است و این خیلی بد است.

رحیم‌پور ازغدی ادامه داد : نوع گفتار در جلسات خانگی و در مقابل مخاطب خیلی مهم است، به‌گونه‌ای مطالعه کنید و حرف بزنید که گویی فردا قرار است در اینترنت ۱۰ هزار نفر آن را ببیند، گفت‌وگو جلوی افراط و تفریط را می‌گیرد، در هر حوزه 10 ـ 20 سؤال بیشتر نیست که همه آن‌ها جواب دارد، مطالعه کنید و پاسخ دهید.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با مطرح کردن اینکه فقه ما در دفاع از حقوق زن و حفظ کرامت زن است، تشریح کرد: به خدا لبیک بگویید و رابطه خود را با خدا قوی کنید، تک‌روی نکنید و با هم مشورت کنید.