قیمت سهام پرسپولیس؛ بالای 1000 میلیارد!

محمد قراگزلو/حدود پنج سال قبل پروسه واگذاری سهام دو باشگاه پرسپولیس و استقلال به نقطه‌ مشخصی رسید و قرار بود این اتفاق از طریق مزایده برگزار شود که در دو سه نوبت نیز برگزار شد. پروسه مزایده موفق و طبق روال برگزار شد اما عوامل پشت پرده اجازه ندادند این داستان به سرانجام برسد. در آن مقطع 135 نماینده مجلس شورای اسلامی نامه‌ای برای دولت فرستادند که در صورت به سرانجام رسیدن این ماجرا از طریق مزایده، آن را ابطال خواهند کرد. بعد از آن دولت مصوبه‌ای گذاشت تا باشگاه‌ها تبدیل به بخش «فرهنگی» شوند و از آنجایی که دولت نمی‌تواند نهادهای فرهنگی مثل تئاتر، سینما و... را واگذار کند، پروسه واگذاری این دو باشگاه برای مدتی حدوداً سه‌ساله از مدار خصوصی‌سازی خارج شد.

بعد از این مدت و با جابه‌جایی‌هایی که در رأس وزارت ورزش صورت گرفت، با حضور دکتر سلطانی‌فر در رأس وزارتخانه و جلساتی که ایشان با پوری‌حسینی رئیس وقت سازمان خصوصی‌سازی داشتند، وزارتخانه این مسأله را جدی گرفت و در پی اصلاح مصوبه قبلی برآمد.

این فرایند طی شد و با نامه‌ای که رئیس‌جمهوری نوشت، این مسأله در کمیسیون‌های تخصصی دولت طی شد و به تصویب رسید. در عین حال آن مصوبه قبلی ابطال شد و دو باشگاه بزرگ پایتخت به پروسه واگذاری و خصوصی‌سازی برگشتند.

بعد از آن بود که مسئولان وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی‌سازی به این نتیجه رسیدند که پروسه واگذاری از طریق بورس و فرابورس انجام شود که مقدمات مفصل و سنگینی دارد و به سرانجام رساندن این ماجرا را با موانع بسیاری مواجه می‌کند. قرار بود این اتفاق تا شهریور سال 98 رخ دهد اما تا پایان سال گذشته هم انجام نشد تا همچنان این پروژه شبیه به یک پروژه نافرجام و عملیات به سرانجام رساندن آن عملیاتی غیرممکن تلقی شود.

در عین حال رئیس‌جمهوری همچنان بر واگذاری این دو باشگاه تأکید دارد، اما درباره روش نهایی شدن این امر دستوری نداشته تا مسأله ورود به بورس و پیچیدگی‌هایش نگرانی‌هایی را ایجاد کند. مهم‌ترین مقدمه ورود به بورس، داشتن شفافیت مالی است اما هنوز این دو باشگاه دقیقاً نمی‌دانند چقدر بدهی دارند. البته وضعیت نسبت به حدود 5 سال پیش که حساب‌های مالی دو باشگاه بسیار بی‌دروپیکر و لجام‌گسیخته بود بهتر شده، اما صورتحساب‌های مالی همچنان شفاف نیست و با توجه به اینکه هر روز احکام تازه‌ای از فیفا به دو باشگاه ابلاغ می‌شود، یکباره مبالغ کلانی مثل طلب برانکو، بودیمیر و... به صورت بدهی‌های باشگاه پرسپولیس اضافه می‌شود و این مسأله در مورد استقلال هم صادق است.

حالا وزارت اقتصاد و سازمان خصوصی‌سازی در شرایطی روی انجام واگذاری از طریق بورس تأکید می‌کنند که کارشناسان اقتصادی معتقدند این کار شدنی نیست و بهتر بود از طریق مزایده برگزار شود چراکه ورود به بورس مسأله‌ای نیست که بتوان دیکته کرد و با توجه به اینکه مقدماتش فراهم نبوده و نیست، مشخص بود در سال 98 اتفاق نخواهد افتاد.

گفتنی است بدبینی مجلس به واگذاری از راه مزایده بعد از انجام واگذاری‌هایی مثل بخشی از سهام صنایع هفت‌تپه و پارس‌آباد مغان رخ داد که البته سازمان خصوصی‌سازی معتقد بود کاملاً قانونی انجام شده و چون این شرکت‌ها در بورس نمادی نداشتند باید از راه مزایده سهام را واگذار می‌کردند. در عین حال سازمان خصوصی‌سازی وقت هم اعتقاد داشت واگذاری از راه بورس بسیار بهتر و اصولی‌تر است و آنها به‌هیچ‌وجه دلبسته مزایده نبوده‌اند، اما وقتی شرایط برای ورود به بورس مهیا نیست و باشگاه‌ها زیان‌ده هستند حرف‌هایی مثل واگذاری سهام به هواداران در حد شعار باقی می‌ماند.

جدا از مقدمات پیچیده‌ای مثل بررسی صورتحساب‌ها، بدهی‌ها، دارایی‌ها، اموال باشگاه، تعیین بدهی مالیاتی و... که هر کدام دنیایی مجزا دارد و فوق‌العاده زمان‌بر و پیچیده خواهد بود، مسأله قیمت سهام هم می‌تواند ماجرا را دشوارتر کند. در حال حاضر سازمان خصوصی‌سازی تصمیم گرفته 5درصد 5درصد فروش سهام را انجام دهد اما واقعیت این است که هیچ خریداری برای 5درصد پا پیش نخواهد گذاشت مگر اینکه وعده وعیدهایی برای ادامه راه گرفته باشد. همچنین در سال 93 که قرار بود واگذاری سهام از طریق مزایده برگزار شود مصوب شده بود جدا از 5درصد سهامی که برای کشف قیمت فروخته می‌شود، 51درصد سهم بلوکی و 45درصد سهام خود باشگاه فروخته شود اما الزام شده بود 20درصد سهام با قیمت خرید به پیشکسوتان و هواداران پرسپولیس فروخته شود که در آن مقطع خریداران بالقوه پیشنهادهای‌شان را ارائه ندادند و مشخص شد با هم مذاکره کرده‌اند و خواستار اختیار کامل شده‌اند تا برای خرید قطعی پا پیش بگذارند.

در آن مقطع قیمت سهام دو باشگاه 290میلیارد تومان اعلام شده بود که منهای بدهی‌های باشگاه و تنها دارایی‌هایش محاسبه شد. البته از آنجایی که برند پرسپولیس گران‌تر بود حدود 7، 8میلیارد بیشتر قیمت‌گذاری شد. زمستان سال گذشته وقتی قیمت پایه برای سهام پرسپولیس مطرح شد صحبت از 500، 600میلیارد تومان بود، اما این را هم در نظر بگیرید که ارزش برند پرسپولیس به‌عنوان قهرمان سه دوره متوالی لیگ برتر و نایب‌قهرمان آسیا به نسبت سال 93 که تیم شرایط فنی خوبی نداشت بالاتر رفته و اعدادی حتی بالاتر از این نیز غیرطبیعی جلوه نمی‌کند.

در حال حاضر با توجه به شرایط موجود و اینکه کل بدهی‌های باشگاه برعهده خریدار خواهد بود و با در نظر گرفتن اینکه عدد بدهی باشگاه پرسپولیس نجومی است، با اعلام یک منبع آگاه رقمی بین 1100 تا 1200میلیارد تومان برای برند پرسپولیس قیمت‌گذاری شده است.

حالا و با تعیین قیمت برند پرسپولیس بر اساس 45 بلوکی که کارشناسان سازمان مالکیت معنوی قیمت‌گذاری کرده‌اند، پرسپولیس در پروسه واگذاری از استقلال جلو افتاده اما با توجه به روش فروش سهام (5درصد 5درصد) و اینکه پول فروش این سهام‌های 5درصدی نه به جیب پرسپولیس بلکه به حساب دولت ریخته خواهد شد، کسی برای خرید پا پیش نخواهد گذاشت.

در واقع با توجه به قیمت بالایی که روی سهام باشگاه گذاشته شده ( با در نظر گرفتن رقم بدهی‌ها) و پیچیدگی‌های مقدمات فرایند ورود به بورس، بعید است تا پایان تابستان امسال هم اتفاق خاصی رخ دهد هرچند در مجموعه سازمان خصوصی‌سازی، وزارت اقتصاد و وزارت ورزش این خوشبینی وجود دارد که تمام مراحل کار در بازه زمانی 5 ماه آینده طی شود.