اوت لوک ، دومین عروسک بومی ایرانی

اوت لوک نمادی از هنرنمایی مادرانی است که بدون در اختیار داشتن امکانات خاص و در دنیایی به دور از اسباب بازی های صنعتی و مدرن، با ابزار کاملا ابتدایی عروس و دامادهایی از جنس فرهنگ خودشان می ساختند تا در روزهای گرم و طولانی تابستان نشاط و سرزندگی را به زندگی کودکانه دلبندشان هدیه کنند.زنان و دختران روستای شیب دراز و روستای برکه خلف قشم سال ها است که عروسک هایی با پارچه و مواد ساده برای بازی کودکان درست می کنند.اوت لوک ، دومین عروسک بومی ایرانی می باشد .

با توجه به ثبت نشدن ساخت عروسک ها و انتقال آن به صورت شفایی و سینه به سینه و همچنین کاهش اقبال عمومی از عروسک های بومی به دلیل وجود عروسک های کارخانه ای احتمال زوال و فراموشی آنها وجود دارد. در حال حاضر نیز بسیاری از مادران جوان و یا نوجوانان فن ساخت این بازیچه بومی را بلد نیستند هشدار داد که با مرگ نسل قبلی این هنر نیز از یاد خواهد رفت. دن این عروسک ها از مقداری پارچه و پنبه ساخته شده و لباس ها و زیورآلات آنها کاملا با فرهنگ روستائیان و اعتقاداتشان منطبق است. سازندگان در برخی موارد برای عروسک شان صورت نمی گذارند چون معتقدند که آفرینش کار خداوند است و پیکره ساخت بشر حتما باید نقض داشته باشد. مواد اولیه ساخت عروسک ها از جنس طبیعی است و از محل زندگی تهیه می شود.

پروژه حفظ و احیای صنایع دستی و ارزش های فرهنگی و بومی جزیره قشم در سال ۱۳۹۰ در قشم انجام گرفت و در این راستا عروسک های دوختولوک توسط جامعه زنان روستایی تولید و درکنار دیگر محصولات فرهنگی و هنری بومی منطقه در معرض نمایش و فروش در تعاونی های محلی و روستایی قرار گرفته است. هم اکنون ۵۰ نفر از زنان روستای برکه خلف به تولید صنایع دستی مشغول هستند که ۱۵ تن از این تعداد دُختُ لوک ساز هستند.

روش ساخت “دوهتو لوک” به معنای دخترک، نام بومی عروسک های بومی جزیره قشم از استان هرمزگان در فهرست میراث ناملموس ثبت می شود. دهتو لوک” دومین عروسکی است که در این فهرست ثبت می شود. نخستین عروسک بومی به نام “دوتوک” از روستاهای تاج میر و کسراب در خراسان جنوبی مهر ماه سال ۱۳۹۳ با شماره ۱۰۶۳ ثبت ملی شد.