گفت‌وگو با علیرضا احمدی خرم ، کارتونیست دشتستانی

گفتگو با کارتونیست دشتستانی به بهانه ی نمایشگاه مجازی کارتون “دنیای کاغذی” را در ادامه می‌خوانید.

به گزارش شیرین طنز، به نقل از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر، به بهانه‌ی نمایشگاه مجازی کارتون”دنیای کاغذی” طی نشستی، گفتگویی دوستانه با علیرضا احمدی خرم کارتونیست دشتستانی انجام شد که متن گفتگو به شرح ذیل می‌باشد:

با سلام خدمت هنرمند گرامی، لطفا از خودتان بگویید. یک معرفی اجمالی و بیوگرافی کلی از خودتان.

علیرضااحمدی خرم متولد آخرین روز بهار ۶۱ در شهر برازجان هستم. در یک خانواده فرهنگی به دنیا آمدم . به جز یک سال که ساکن اهواز بودیم تمام دوران تحصیلات خود را تا پایان دبیرستان در برازجان گذراندم و تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه خلیج فارس ادامه دادم.

و در ابتدای سخنانم جا دارد از حمایت و پشتیبانی سرکار خانم فاطمه کرمپور مدیرکل محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی بوشهر جهت آماده سازی بستری برای هنرمندان این استان در خصوص ارائه آثار هنری خود و همراهی و کمک همه جانبه هنرمندان در خصوص تهیه و تدوین آثار هنری خود و پیگیری های جناب آقای میثم بشکوه مدیر محترم روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر در خصوص راه اندازی نگارخانه مجازی جهت به نمایش گذاشتن آثار هنرمندان به صورت مجازی به صورت کسترده و حداکثری تا به دید عموم علاقه مندان این عرصه برسد، بینهایت سپاسگزارم.

– دوران کودکی شما چطور گذشت؟ از چه زمانی به هنر علاقه مند شدید؟

– راستش کودکی و نوجوانی من بیش از آنکه با بازی ها و سرگرمی های رایج یک دهه شصتی بگذرد به مطالعه و کتاب و نقاشی گذشت. آن زمان کتابفروشی های زیادی نبود و یادم می‌آید کتابفروشی مرحوم حاج ماشاالله کازرونی در بازار سرپوشیده برازجان بود که دستان پدر را می‌گرفتم و به آنجا سر می‌زدم و کتابی تهیه و یا به امانت می‌گرفتم. عمدتا کتابهای مربوط به نجوم و رمانهای تخیلی و صد البته ادبیات کلاسیک ایرانی .

یعنی کتابهایی که خواندم عمدتا کودکانه نبود . اما بیشتر فراغتم به نقاشی می‌گذشت. آن زمان مثل الان امکانات هنری و بستر تهیه این اقلام آن چنان فراهم نبود و ذوق کودکانه من به نقاشی باعث می‌شد از هر فرصتی و هر چیزی مثل کارتون وسایل مختلف و مقوا و کاغذ کاهی و… برای نقاشی استفاده کنم و مداد رنگی هایم عمدتا تا یکی دو سانتی شدن مصرف می‌شد. خلوت من با کتاب و نقاشی می‌گذشت.

دانلود PDF کتاب مجموعه کاریکاتور «دنیای وارونه‌ی من» از طاقچه با کد تخفیف ۲۵% : shirintanz

– به طور حرفه ای چه زمانی به رشته کارتون و کاریکاتور علاقه مند شده و این رشته را ادامه دادید؟

– ببینید من بستر ذهنی تخیلی ای را تجربه کردم. یعنی خیال پردازی یکی از ویگی های من بود. مثلا در مطالعه داستانهای تخیلی مثل آثار ژول ورن آن زمان مورد علاقه من بود. یا داستانها و افسانه های قدیمی مثل مرزبان نامه،رستم نامه و… و یا کتابهای حوزه ستاره شناسی و نجوم.

چون این کتابها قدرت تحلیل و تخیل به من می‌بخشید. در نقاشی هم تقریبا همیشه این چنین نگرشی داشتم و شاید رشته هنری کارتون و کاریکاتور از این حیث من را ارضا می‌کرد. چهره های خیالی زیادی کشیدم که در هرکدام سعی داشتم جلوه ای از جلوه های انسانی مثل غم،شادی، هیجان و… را ترسیم کنم .اما به طور متمرکز و شاید حرفه ای از سال۱۳۷۸ رشته کارتون را انتخاب کردم.

– هر هنرمندی در مسیر هنری خود مشوق هایی دارد. از مشوق ها و کسانی که در راه هنر همراهی تان کردند بگویید.

– قطعا تشویق در مسیر زندگی هنری هر هنرمندی و چه بسا هر انسانی در هرحوزه ای موثر است و برای من هم چنین بوده است. اتفاقات کوچک اما اثر بخشی در ابتدای کودکی و نوجوانی برایم افتاد که تشویق های موثری بودند. مثلا اولین لوح تقدیم را به عنوان یک مقام هنری سال ۷۲ گرفتم.در مسابقات بین مدارس. آن زمان لوح تقدیردر مدرسه و تشویق شدن در مراسم صبحگاهی بسیار تاثیرگذاربود.

یا اینکه اگر اشتباه نکنم سال ۷۷ بود که استاد محمد هاشم بدری از اساتید بزرگ و صاحب سبک بدریسم را در گالری هنری شان در شهر اهواز دیدم. ایشان از من خواستند یک کاریکاتور بکشم و اهدا کنم و نقاشی من را دردکور گالری گذاشتند و یک طرح هم همانجا کشیدن و به من هدیه دادند که این برای من نوجوان پانزده ساله خیلی اثر گذار بود.اما به طور کلی بستر فرهنگی خانواده بی تاثیر نبود و در واقع اگر واضح تر بگویم مخاطبین آثارم بزرگترین مشوقین من هستند. هرکس در هر سن و سال که کار مرا دوست داشته و با آن ارتباط برقرار کرده.دوستان عزیز فرهنگی،هنری و رسانه ای در این سالها.

البته این را هم اضافه کنم که نقد صحیح آثار یک هنرمند در کنار تقدیر هایی که از او می‌شود می‌تواند در تکامل هنرش موثر باشد. هنرمند نباید از نقد خود فرار کند و باید نقدپذیر باشد چرا که اگر همواره دنبال تحسین و تقدیر باید از روح هنر و چهره هنرمندی که خضوع و خودسازی دارد دور می‌شود.

– آیا در مسیر هنر خود در طی این سالها اساتیدی داشته اید؟ در محضر کسانی آموخته اید؟

– ببینید من هنرمندی خودآموخته هستم. گاهی ساعتها مداوم دستم به کشیدن نقاشی بود تا آنجا که یادم می‌آید در همان حال به خواب می‌رفتم. کارتون و کاریکاتورماهیتا هنرهای خلاقانه و ریزاندیشانه هستند. آن زمان در برازجان بستر آموزش کاریکاتور نبود. چون کاریکاتور هنری نوپا بود و شاید از اولین کسانی که وارد این حیطه شد من بودم.

نمی‌گویم اولین چون شاید دوستان دیگری هم بودند اما بستر آموزش نبود و اگر هم بود مایل بودم برتجربه و تخیل و خیال پردازی خودم متکی باشم نه استاد خاصی. خیر استادی نداشته ام اما لازم است اضافه کنم که از هنرمان بزرگی در منش و اخلاق هنری الهام گرفتم. شاگرد اخلاق و بزرگی و خودسازی آن اساتیدم . گرچه شاید استاد کاریکاتور هم برخی از آنها نباشند اما معتقدم آنچه ورای هنر آموزی است هنرمند اخلاق مدار بودن است.

– تاکنون چند نمایشگاه داشته اید ؟

– تا سال ۸۱ حضور نمایشگاهی نداشتم و در برخی مسابقات مدارس شرکت و مقام هایی بدست آوردم اما اولین تجربه نمایشگاه من حضور در نمایشگاهی گروهی در سطح دانشگاه بود. پس از آن تاکنون حدود ۱۴نمایشگاه انفرادی داشته ام و در ۶ نمایشگاه گروهی هم حضور داشتم .

– آیا در جشنواره ها و مسابقات هم شرکت داشته اید و تاکنون چه مقام هایی بدست آورده اید.

– بله . حضور و شرکت در مسابقات و جشنواره ها از این نظر که بستری برای ارزیابی هنری هنرمند فراهم می‌کند و او را به بوته آزمایش می‌کشاند موثر است. البته نباید هدف غایی برتر شدن باشد اما قطعا به لحاظ ارزیابی خود فرد موثر است .

تاکنون در مسابقات و جشنواره های متعددی چه در سطح شهرستانی و چه استانی و ملی شرکت کرده ام و چند عنوان اول تا سوم و برگزیده در کارنامه خود دارم که چون زیاد هستند و حضور ذهن ندارم در همین حد بسنده می‌کنم.

– از اهداف هنری آتی خود بگویید و اینکه تا کجای این هنر پیش می‌روید؟

– من همیشه این طور در ذهن خودم به این سوال شما پاسخ می‌دهم که اصلا هنر را برای چه دنبال می‌کنم. چون اصولا برای هر کاری یک چرایی باید وجود داشته باشد. یک موتور محرکه و یک انگیزه . بسیار می‌بینیم که امروزه برخی به سمت هنر می‌آیند بدون اینکه اصلا این سوال را از خود برسند. برخی یا برای شهرت است یا چشم و هم چشمی . بعضی با این نگرش ها می‌آیند و جالب اینکه گاهی اصلا به آن رشته علاقه ای ندارند و صرفا برای اینکه هنر بیاموزند می‌آیند.

این مساله مهمی است که هنر آموختن و پرداختن به هنر پیش درآمد هنرمند شدن است. هنرمندی یک هدف نیست .یک مسیر است. مسیر تجربه و تکاملی که باید فرد خود را در آن بیازماید تا رشد کند. هدفم از هنر پاسخ به نیازهای درونم است. پاسخ به توانایی الهی است که در من به ودیعه نهاده شده و من آن را از بالقوه به بالفعل می‌رسانم. هدفم تزکیه درونم است .

به این تزکیه درون نیاز دارم و تا جایی که هنر مرا در مسیر انسانیت،اخلاق و منش هنرمندی قرار دهد آن را دنیال می‌کنم. اعتقاد دارم هنرمند محبوب بهتر از مشهور است و اگر روزی غرور به سمتم بیاید همان روز هنر را می‌بوسم و کنار می‌گذارم.

عضویت در کانال تلگرام شیرین طنز

– چه توصیه ای به هنرمندان جوان دارید؟ کسانی که پا در این مسیر می‌گذارند.

– بزرگترین توصیه ام این است که از غرور دور باشند. برای تحسین و تشویق شدن پا در راه هنر نگذارند. هنرمند باید تلاش کند الگوی خوبی برای جامعه باشد. هنرمندی اخلاق محور باشند. دررشته هنری که دنبال می‌کنند همواره خود را شاگردی در مسیر تکامل ببینند و هیچ گاه فکر نکنند با یکی دو سال آموزش هنرمند مطلق شده اند. از واژه هایی چون استاد گریزان باشند. استاد شدن خون دلها خوردن دارد.

خود من با اینکه حدود ۲۷ سال هنر را دنبال می‌کنم اما در برابر لطف و محبت دوستان عزیزی که گاهی با این واژه خطابم می‌کنند شرمسار و شرمنده می‌شوم و خود را لایق آن می‌دانم. دوم اینکه حسادت را کنار بگذارند. نسبت به موفقیت های هم حسادت نداشته باشند. غبطه بخورند اما حسود نباشند. غبطه باعث می‌شود تلاش بیشتری کنند که رشد کنند و خود را به دیگران برسانن اما حسادت خوشان را فقط عقب نگه می‌دارد و فرصت رقبت سالم و رشد را از آنان می‌گیرد. مطالعه را فراموش نکنند. مطالعات عمومی و تخصصی هنری مثل کلیدوا/ز های ورود به دنیای هنر هستند که نباید از آن غافل بود.

– یک خاطره هنری برایمان تعریف کنید. قطعا در این سالها خاطرات زیادی دارید. – از نمایشگاه کارتون مجازی دنیای کاغذی بگویید که در هفته کتاب در سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان برگزار شد.

– در این نمایشگاه بیست اثر با محوریت کتاب و کتابخوانی ارائه شد. اعتقاد عمیق دارم که زیرساخت توسعه هر جامعه ای دانش و فرهنگ است و این دانش به مدد کتابخوانی میسر می‌شود. گرچه برخی شاید معتقد باشند که با توسعه فضای مجازی و رسانه های دیگر کتاب به حاشیه می‌رود اما به نظرم اصلا چنین نیست و موضوع کتاب همچنان زنده و پویاست. سعی داشتم در این نمایشگاه از زوایای مختلف به مقوله کتاب و اهمیت آن تلنگری بزنم.

– و سخن پایانی .

– نخست در برابر محبت و لطف بی کران تمام مخاطبین آثارم در تمام این سالها خاضعانه سپاسگزاری می‌کنم. تمام کسانی که در نمایشگا ه های من از ابتدا تاکنون حضور داشته اند و همراهی کردند. از خانواده ام که صمیمانه از آنها ممنونم.از رسانه های محترم و هنردوستی که روند هنری من را منعکس می‌کنند بی نهایت ممنونم. امیدوارم هنر جزیی از زندگی ما باشد. جزیی از سبد فرهنگی همه ما باشد.

حمایت از هنرمندان و تولیدات آثار هنری مورد توجه و تاکید باشد. گاهی دوستانی که با هزینه های بالا اقلام هنری را تهیه می‌کنند و با ممارست کاری را می‌آفرینند با نگاه قدرشناسانه برخی مخاطبین و خریداران هنری مواجه نمی‌شوند. هنرمند بخشی از وجود خود را در هنرش می‌ریزد. سعی کنیم هنرمندان دیار خود را حمایت کنیم. استان بوشهر پیشینه ای فرهنگی و هنری دارد. در پایان از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان که علی رغم محدودیت های کرونایی بستر نمایشگاه کاریکاتور در سایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و در هفته کتاب امسال فراهم کرد صمیمانه تشکر می‌کنم.