خانه محمد باقر نیل فروشان اصفهان

خانه محمدباقر نیلفروشان مربوط به دوره قاجار است و در اصفهان، محله دردشت واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۳۵۳ با شمارهٔ ثبت ۱۰۰۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.فضاهای این خانه در دوسمت شمال و جنوب خانه قرار دارد. تالار ارسی پنج دری ، ورودی ها و کفش کن های دو طرف تالار ، سفره خانه ، اتاق های دو طبقه قرینه در دو سوی ارسی ، انواع تزئینات ، درهای ارسی مشبک با شیشه های رنگین ، گوشواره های مزین و حیاط وسیع و دلباز ، ساختمان بنا را تشکیل می دهند. تقارن بناهای دو سمت حیاط سبک صفوی در طرح و تقسیمات فضا و اسلوب قاجاری در معماری داخلی و تزئینات از ویژگی های چشمگیر این خانه است.

از لحاظ تقسیمات محله ای شهر اصفهان در قدیم به شش محله به نامهای باغ کاران، لنبان، کلان، چنبلان، جویباره و دردشت محدود میشده است. خانه نیلفروش زاده طبق این تقسیمات در “دردشت” واقع شده است.خانه نیلفروش زاده بنائی است شامل بیرنی و اندرونی، ورودی خانه دارای یک هشتی با کاربندی ساده و راهرویی طویل با پیچشهای قائه می باشد. راهروی ورود به دو بخش تقسیم شده که یک راه آن به بخش اندرونی و راه دیگر آن به بخش بیرونی خانه اتصال پیدا می کند. مجموعه فضاهای حیاط بیرونی در سه جبهه شمال، شرق و غرب حیاط مربع شکل خانه جای گرفته اند. در جبهه شمال حیاط بیرونی تالاری جا گرفته که بین بخش اندرونی و بیرونی واقع شده و تالار به تزئینات زیبای مقرنس و نقاشی های شیر و شکر و گچبری مزین است و طاقچه ها و طاقجه ها توسط ارسی سه لنگه به تالار مشرف می شوند.