جنگلبان نمونه چهارمحال و بختیاری: به حمایت قانونی و تجهیزات داریم

درگیری با قاچاقچیان چوب و متعرضان به مراتع و جنگل‌های چهارمحال و بختیاری در فروردین‌ماه امسال منجر به زخمی شدن تعدادی از محیط‌بانان و جنگلبانان این استان شده است، این حافظان جنگل از تجهیزات لازم برخوردار نیستند و برای حفظ منابع طبیعی با جان خود معامله می‌کنند.

منابع طبیعی در هر کشوری جزو ثروت‌ها و دارایی‌ها آن به حساب می‌آید، جنگل‌ها و مراتع یکی از مهمترین منابع طبیعی هستند که در حفظ و نگهداری آن باید برنامه‌ریزی و سپس اقدام کرد.

در همین راستا هرچند حفاظت از منابع طبیعی وظیفه ملی است و باید در این خصوص فرهنگسازی کرد ولی در کنار آن در حوزه تخصصی نیاز به افرادی است که کار محافظت و نگهداری از جنگل‌ها و مراتع را برعهده گیرند.

جنگلبان مسوول نگهداری و محافظت از جنگل‌ها است، او نقش مهمی در نگهداری جنگل‌ها برای آیندگان دارد با این وجود فعالان این عرصه با چالش‌ها و سختی‌های بسیاری نیز مواجه هستند.

یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از مساحت چهارمحال و بختیاری را مراتع و جنگل‌ها پوشش داده شده است که رقمی معادل ۸۶.۵ درصد از سطح این استان را شامل می‌شود.

۹۰ نفر جنگلبان حفاظت از این عرصه‌های جنگلی را برعهده دارند و به گفته مسئولان منابع طبیعی و آبخیزداری استان در حالی که باید بر اساس میانگین جهانی ۲ هزار هکتار جنگل یک نفر جنگلبان باید وجود داشته باشد ولی در چهارمحال و بختیاری به طور تقریبی به ازای هر ۱۰ هزار هکتار یک نفر قرقبان وجود دارد.

با این حساب جنگلبانانی که در این شرایط فعال هستند به نظر می‌رسد چیزی جز عشق به طبیعت و تلاش برای حفظ ذخایر ملی برای آیندگان انگیزه‌ای دیگری نداشته باشند.

حسینعلی عسگری یکی از همین جنگلبانانی است که مدتی شکارچی مجاز بود اما به سبب عشق به طبیعت و جنگل‌های زاگرس دست از این کار برمی‌دارد و به‌صورت افتخاری مسئولیت حفاظت از جنگلها را از سال ۹۵ بر عهده می‌گیرد و پس از مدتی به نیروهای شرکتی تغییر وضعیت می‌دهد و به پاس تلاش‌هایی که در طول این سال‌ها از خود نشان داد در سال گذشته توانست جنگلبان نمونه کشور شود.

این جنگلبان نمونه که همین چندی پیش از سوی تعدادی از متعرضان به منابع طبیعی مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا از شیرینی‌ها و تلخی‌های شغل خود می‌گوید.

ایرنا: از چه سالی وارد حرفه جنگلبانی شدید؟

حسینعلی عسگری: ۵۰ سال سن دارم و در شهر دشتک شهرستان اردل مشغول جنگلبانی هستم، از سال ۱۳۹۵ تاکنون در این حرفه فعال هستیم و در حال حاضر مامور یگان حفاظت منابع طبیعی شهرستان اردل ۲۴ منطقه جنگلی و مرتعی این شهرستان را حفاظت می‌کنم و در سال گذشته به عنوان جنگلبان نمونه کشور لوح تقدیر دریافت کردم.

ایرنا: نظر شما در مورد جنگلبانی چیست؟ چگونه و با چه انگیزه‌ای وارد حرفه جنگلبانی وارد شدید؟

عسگری: این شغل را بسیار دوست دارم و به شدت به آن علاقه دارم به طوری که در ابتدا شکارچی بودم با سلاح مجاز به کوه می‌رفتم اما زیبایی‌های محیط‌زیست و منابع طبیعی را که از نزدیک می‌دیدم به شدت به حرفه جنگلبانی علاقه‌مند شدم و در ابتدا به صورت افتخاری در این عرصه مشغول شدم و در طول این سال‌ها با عشق و علاقه کار و حرفه خود را دنبال می‌کنم.

ایرنا: آیا از سوی متعرضان به مراتع مورد ضرب و شتم قرار گرفتید؟

عسگری: ۲۹ فروردین ۲ دامدار به صورت غیرقانونی در مراتع چادر برپا کرده بودند که برای تذکر به آن به منطقه رفتم و برای مستندسازی اقدام به عکس‌برداری کردم تا تحویل مراجع مربوطه شود اما پس از چند ساعتی با خبر کردن چند نفر دیگر اقدام به ضرب و شتم کردند و تلفن همراه و برخی وسایل شخصی نظیر دوربین و ساعت را با خود بردند و برای رسیدن به مرکز درمانی حدود سه ساعت با شرایط جسمانی بد پیاده‌روی کردم و اکنون نیز حال مساعدی ندارم.

ایرنا: در این سالها چندین بار با قاچاقچیان و متعرضان به مراتع درگیر شدید؟

عسگری: در همین فروردین‌ماه امسال ۲ بار دچار درگیری شدم که مورد دیگر هم با پنج دامدار که به صورت غیرمجاز قصد ورود به مراتع را داشتند دچار درگیری شدم که زمانی که از آنها کارت شناسایی خواستم اقدام به ضرب و شتم کردند که این موضوع صورتجلسه و به مرجع قضایی گزارش شد.

دست‌کم ماهانه ۲ بار با افراد سودجو و متعرض در منطقه وارد درگیری می‌شوم که این درگیری‌ها در فصل کوچ عشایر بیشتر است چرا که برخی عشایر زودتر از موعد قانونی کوچ می‌کنند و مراتع را به شدت تخریب می‌کنند.

ایرنا: نخستین متخلفی که دستگیر کردید را یادتان می‌آید؟

عسگری: بله. یک قاچاقچی درختان بلوط که با اره برقی در حال قطع درختان بود که وی را دستگیر و به مراجع قانونی تحویل دادم.

ایرنا: مخاطرات شغل جنگلبانی چیست؟

عسگری: جنگلبانی در کنار شیرینی‌ها و لذت بودن در طبیعت، زندگی سالم و آرامشی که دارد با سختی‌ها و چالش‌هایی نیز روبرو است.

جدا از درگیری با قاچاقچیان چوب جنگلهای بلوط، دامداران و عشایر، حمله حیوانات وحشی نظیر خرس، آتش‌سوزی طبیعی و انسانی و تخریب‌هایی که از سوی گردشگران و مسافران در مراتع و جنگل‌ها انجام می‌گیرد از تلخی‌ها و چالش‌های این شغل است.

علاوه‌بر آن خلاهای قانونی حمایت از جنگلبانان و محیط‌بانان از دیگر چالش‌های فعالان این عرصه است. اگر چه به حمایت‌های قوه قضاییه امید زیادی داریم و تاکنون هم حمایت‌های خوبی داشته‌اند اما می‌طلبد در ادامه برای حمایتهای قانونی از فعالان این عرصه مجلس شورای اسلامی نیز قوانین محکم‌تری وضع کند.

ایرنا: خلاهای قانونی بیشتر در چه مواردی است؟

عسگری: یکی از مهمترین این خلاها جریمه‌های ناچیز است. در واقع جریمه‌های کنونی از بازدارندگی کافی برای جلوگیری از وقوع تخلف برخوردار نیست.

یک جنگلبان یا محیط‌بان با تلاش بسیار و با خطرات جانی یک قاچاقچی و یا متخلف را شناسایی و دستگیر می‌کند که گاهی در این مسیر هشت ساعت یا بیشتر پیاده‌روی هم می‌کند تا آن را به قانون تحویل دهد اما پس از آن فرد متخلف با پرداخت به طور مثال ۳۰۰ هزار تومان تبرئه می‌شود و به همان رویه قبل بازمی‌گردد.

در درگیری‌هایی که در طول این سالها داشتم حتی یک بار افراد متخلف قصد داشتند من را به داخل رودخانه پرتاپ کنند اما مجازاتی که قانون برای این افراد درنظر گرفته ناچیز است و می‌طلبد تا در این خصوص تجدیدنظر شود.

علاوه بر آن امکانات و تجهیزات محدودی که در اختیار جنگلبانان قرار داده می‌شود نمی‌تواند از این حافظان جنگل‌ها در برابر قاچاقچیان و متعرضان حفاظت کند و چنانچه در قانون مصوب شود تا تجهیزات و امکانات حفاظتی بیشتری در اختیار جنگلبانان قرار داده شود بی‌شک این افراد با شرایط بهتری می‌توانند به وظیفه و رسالت خود بپردازند.

ایرنا:آیا حقوق و امکاناتی که به شما اختصاص داده می‌شود زمینه لازم را برای ایفای رسالت‌هایی که برعهده دارد را فراهم می‌کند؟

عسگری: ماهانه ۲ میلیون تومان حقوق می‌گیریم و از سوی دیگر در رابطه با امکانات و تجهیزات کمبود داریم.

نه تنها با کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم بلکه تجهیزاتی لازم و به روز در اختیار جنگلبانان قرار داده نمی‌شود، سلاح ما در حد یک چوب دستی است. دوربین و امکاناتی برای ثبت تخلفات در نظر نمی‌گیرند.

از وسیله نقلیه که خبری نیست و لوازم اطفای حریق به روز نیز از دیگر ضروریات جنگلبانی است که نسبت به آن نیز محروم هستیم.

ایرنا: فرهنگسازی انجام گرفته در خصوص حفاظت از منابع طبیعی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

عسگری: با وجود گذشت سال‌ها از تبیین اهمیت جنگلها و منابع طبیعی هنوز افرادی هستند که در مواجهه با طبیعت و جنگل‌ها دقت‌نظر لازم را ندارند و اقدام به تخریب جنگل‌ها می‌کنند.

مردم بدانند که حراست از جنگل‌ها یک وظیفه همگانی است و برای انتقال این ذخایر ارزشمند باید همه تلاش کنند و ماموران محیط‌زیست و منابع طبیعی را در مقابل خود نبییند بلکه خود را در برابر جنگلها و مراتع مسئول بدانند و تلاش کنند تا این میراث ارزشمند به خوبی به آیندگان منتقل شود.

در همین راستا می‌طلبد تا رسانه‌ها و مراکز فرهنگی نسبت به این موضوع بیش از پیش اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی کنند.

انتظار است مسئولان بیش از پیش به جایگاه محیط‌بانان و جنگلبانان توجه داشته باشند و در اختصاص امکانات و تجهیزات لازم کمک بیشتری کنند.