تلاش هشت ساله ماندگار با ثبت ملی 216 اثر میراث فرهنگی سمنان

به گزارش ایرنا، آثار تاریخی و فرهنگی به جامانده از گذشتگان ریشه در هویت، تاریخ و اصالت دیار ایران زمین دارد و ثبت ملی هر اثر، کمک کننده در حفظ و نگهداری آثار ارزشمند است و ایجاد فهرستی معتبر از آثار تاریخی و فرهنگی ثبت ملی شده براساس مدارک و مستندات نقشی مهم در معرفی و رونق گردشگری دارد.
گردشگری در واقع یک صنعت اشتغال‌زا و درآمدزا است که اولین گام برای رونق این صنعت معرفی ظرفیت‌های گردشگری است و ثبت در فهرست آثار ملی در تحقق این راهبرد نقشی مهم دارد.
حوزه گردشگری سمنان با بهره‌مندی از ظرفیت‌های متنوع و موقعیت راهبردی استان در مسیر مسافران، نقشی مهم در رونق اقتصادی دارد و ثبت آثار در فهرست آثار ملی در واقع برنامه‌ریزی برای بهره‌برداری بیش از پیش از این ظرفیت‌ها در دوران پساکرونا است تا زمینه‌ای برای جهش تولید و اشتغالزایی فراهم کند.
شیوع کرونا رمق بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی را گرفته است، اما گردشگری با داشتن زیرساخت‌های فرهنگی، طبیعی، تاریخی و معنوی باثبات، حوزه ای است که می تواند در دوران پساکرونا امکانی برای بازگشت رونق اقتصادی باشد؛ به ویژه در استانی مانند سمنان که گردشگری یکی از محورهای اصلی توسعه تعیین شده است.
استان سمنان دارای بیش از یک هزار و ۸۳۳ اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی شناسایی شده که ۸۳۷ اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

هزینه‌کرد ۳۸۰ میلیارد ریالی برای حفظ آثار تاریخی
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان میزان اعتبار هزینه شده در حوزه مرمت میراث تاریخی استان از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ را ۳۸۰ میلیارد ریال اعلام کرد و گفت: آموزش نقش مهمی در ایجاد فرهنگ‌سازی، نگهداری از بناهای تاریخی استان و حفظ هویت بناهای تاریخی دارد.
حمیدرضا دوست محمدی بیان کرد: ۸۳۷ اثر تاریخی، طبیعی و معنوی استان در فهرست آثار ملی ثبت شده است که ۲۱۶ اثر طی هشت سال گذشته اضافه شد.
وی افزود: ۹۱ اثر تاریخی غیرمنقول، ۳۶ میراث منقول، ۲۳ میراث طبیعی و ۶۶ میراث ناملموس یا معنوی در هشت سال گذشته ثبت ملی شد.
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان افزود: این استان تا سال ۱۳۹۲ دارای ۵۹۳ اثر غیرمنقول، ۳ اثر طبیعی و ۶۱ اثر معنوی ثبت‌شده در فهرست ملی بود، در حالی که اکنون استان سمنان اکنون دارای ۶۸۴ اثر غیرمنقول، ۲۶ اثر طبیعی و ۱۲۷ اثر معنوی ثبت شده در فهرست ملی است.
وی افزود: در حال حاضر ۸۷۳ اثر تاریخی، طبیعی و معنوی استان سمنان در فهرست ملی به ثبت رسیده است.

وی افزود: استان سمنان تا سال ۱۳۹۲ دارای ۷۲ اثر تعیین حریم شده در فهرست میراث ملی بود و این تعداد در حال حاضر به ۱۰۶ اثر افزایش یافته است.
دوست‌محمدی گفت: از مجموع ۹۱ اثر تاریخی غیرمنقول ثبتی استان سمنان در فهرست آثار ملی، ۱۶ اثر مربوط به سمنان، ۱۱ اثر مربوط به شاهرود، ۱۲ اثر مربوط به گرمسار، پنج اثر مربوط به آرادان، ۱۲ اثر مربوط به مهدی‌شهر، ۱۳ اثر مربوط به سرخه، هشت اثر مربوط به میامی و ۱۴ اثر مربوط به دامغان بود.
سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان افزود: استان دارای ظرفیت‌های متعدد و متنوعی در زمینه میراث‌فرهنگی و تاریخی است که استفاده از این ظرفیت‌ها، نقش مهمی در توسعه و رونق گردشگری دارد.

ثبت ملی ٩١ اثر تاریخی استان سمنان در هشت سال گذشته
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان گفت: ۹۱ اثر تاریخی غیرمنقول استان از سال ۱۳۹۲ تا کنون در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
مصطفی یغمائیان ابراز داشت: از مجموع ۹۱ اثر تاریخی غیر منقول ثبتی استان سمنان در فهرست آثار ملی، ۱۶ اثر مربوط به سمنان، ۱۱ اثر مربوط به شاهرود، ۱۲ اثر مربوط به گرمسار، پنج اثر مربوط به آرادان، ۱۲ اثر مربوط به مهدیشهر، ۱۳ اثر مربوط به سرخه، هشت اثر مربوط به میامی و ۱۴ اثر مربوط به دامغان بود.
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان خاطرنشان کرد: از مجموع ۹۱ اثر تاریخی غیر منقول ثبتی استان که طی هشت سال گذشته با ارائه مستندات در فهرست آثار ملی قرار گرفته، ۱۷ خانه تاریخی و ۱۶ قلعه تاریخی نیز وجود دارد.
وی ادامه داد: «قلعه دستکند جوین» در روستای جوین سرخه، «قلعه روستای حسن‌آباد قهاب» در روستای حسن‌آباد دامغان، «یخچال روستای مطلب خان» در روستای مطلب‌خان دامغان و«قلعه قاطول » در روستای قاطول گرمسار از جمله آثار غیرمنقول ثبت ملی شده استان سمنان است.
یغمائیان اضافه کرد: کوره پالانه پزخانه روستای بیابانک شهرستان سرخه واقع در دهستان لاسگرد در شمال شرقی روستای بیابانک، حمام سنگی روستای پرور شهرستان مهدیشهر و حمام روستای خانخودی شهرستان شاهرود واقع در دهستان بیارجمند، روستای خانخودی، دروازه پایین از دیگر آثاری است که در فهرست آثار ملی ثبت شد.
وی بیان کرد: «پل راه آهن بزرگ بنه کوه» و «پل راه آهن کوچک بنه کوه» در شهرستان گرمسار و « تاسیسات نفت خوریان سمنان» واقع در کویر خوریان که از شرق به کویر سمنان و از غرب به رودخانه «گیناب» و کویر «دلازیان» می‌رسد، از دیگر آثار تاریخی ثبت ملی شده استان سمنان است.
وی تصریح کرد: برای ثبت آثار تاریخی اسناد و مدارک، نقشه‌های معماری و مستندات تاریخی، فرهنگی و عصر مدرن در شورای ثبت کشور بررسی می‌شود و در صورتی که آثار ارزشمند برای ثبت در فهرست آثار ملی کشور انتخاب ‌شوند باید به تایید وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برسد و سپس حکم آن به استان ابلاغ شود.

ثبت ملی ۶۱ اثر ناملموس استان سمنان در هشت سال گذشته
مسئول پیگیری امور ثبت جهانی آثار و بناهای تاریخی استان سمنان گفت: ۶۱ اثر ناملموس از آداب، رسوم، فرهنگ ‌ها و آیین‌های سنتی و اصیل استان سمنان طی هشت سال گذشته ثبت ملی شد.
هانی رستگاران ابراز داشت: تا پیش از سال ۱۳۹۲، ۶۶ اثر ناملموس استان سمنان به ثبت ملی رسیده بود و اکنون مجموع آثار ناملموس ثبت ملی شده مربوط استان سمنان به ۱۲۷ اثر رسید.
وی ادامه داد: از مجموع ۶۱ اثر ناملموس ثبت ملی شده مربوط به استان سمنان در هشت سال گذشته ۶ اثر مربوط به گرمسار، هشت اثر مربوط به سمنان، پنج اثر مربوط به شاهرود، هفت اثر مربوط به میامی، ۶ اثر مربوط به دامغان، ۱۳ اثر مربوط به سرخه و ۱۶ اثر مربوط به مهدیشهر است.
وی اضافه کرد: پخت ۱۲نوع نان مربوط به شهرستان مهدیشهر، کاشت گل نرگش مربوط به سمنان، شیوه پخت ته‌چین سمنانی و گرمساری و زبان‌های سمنانی، سرخه‌ای و سنگسری از جمله آثار ناملموس ثبت ملی شده مربوط به استان سمنان است.
وی بیان کرد: غذای قلیه خربزه لاسجرد، خرسک بافی، پخت نوعی کلوچه و نان فتیر، نان دل دوکرد، پنیر دوکرد مربوط به روستای افتر سرخه، شیوه سنتی فرآوری پنیر در مغار روستای اروانه، شیوه سنتی تهیه تِلی شاهرود و مهارت سنتی تهیه سرمه چشم در شهرستان شاهرود، از دیگر آثار ناملموس ثبت ملی شده استان سمنان است.
مسئول پیگیری امور ثبت جهانی آثار و بناهای تاریخی استان سمنان خاطرنشان کرد: بیش از ۲۸ نوع مراسم مذهبی مربوط به نقاط مختلف استان سمنان در قالب آثار ناملموس به ثبت ملی رسیده است.
وی یادآور شد: مراسم عزاداری چهل و هشتم امام‌زاده مصیب روستای لاسجرد، آیین سنتی خیمه‌سوزان در سرخه، نخل گردانی تکیه جهادیه سمنان، رسم زانوزدن در روستای لاسجرد سرخه، رسم شاطری مربوط به روستای جزن دامغان، مراسم نخل گردانی در سمنان و مراسم چلاچلا مربوط به مجن در شهرستان شاهرود، از جمله آئین‌های عزاداری ثبت ملی شده مربوط به استان سمنان است.
مسئول پیگیری امور ثبت جهانی آثار و بناهای تاریخی استان سمنان گفت: این استان ظرفیت‌های زیادی در بخش میراث فرهنگی و تاریخی دارد که ثبت ملی این میراث کمک کننده در معرفی جاذبه‌ها و رونق گردشگری در استان سمنان است.

٣٣ اثر طبیعی استان سمنان در هشت سال گذشته ثبت ملی شد
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان گفت: ٣٣ اثر طبیعی استان طی هشت سال گذشته به ثبت ملی رسید.
یغمائیان ابراز داشت: تا قبل از سال ۱۳۹۲، تنها سه اثر طبیعی استان سمنان در فهرست آثار ملی قرار گرفته بود و افزایش شمار آثار طبیعی ثبتی طی هشت سال گذشته به ۳۶ اثر نشان از توجه دولت تدبیر و امید به میراث فرهنگی، طبیعی و تاریخی و به دنبال آن رونق گردشگری است.
وی بیان کرد: از مجموع آثار طبیعی ثبت شده ۲ اثر مربوط به گرمسار، یک اثر مربوط به آرادان، ۱۲ اثر مربوط به شاهرود، هشت اثر مربوط به میامی، پنج اثر مربوط به دامغان، سه اثر مربوط به سرخه و پنج اثر مربوط به مهدیشهر است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان تصریح کرد: از مجموع آثار طبیعی ثبت ملی شده مربوط به استان سمنان، ۱۸ مورد مربوط به درختان کهنسال است.
یغمائیان اظهار داشت: درختان چنار تاریخی مجموعه چشمه علی دامغان، درخت چنار حسینیه بالا روستای فرومد، درخت چنار روستای تویه، درخت گردو در شهمیرزاد و درخت گز در روستای دولت آباد آرادان از جمله درختان ثبت ملی شد.
وی ادامه داد: جنگل ابر، غار دربند مهدیشهر، درختان چند صد ساله گردو، چنار، و سرو گز از جمله آثار طبیعی استان سمنان است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان اضافه کرد: قله شاهوار با حدود چهار هزار متر ارتفاع بلندترین قله استان سمنان و در مرز استان‌های سمنان و گلستان ، واقع در منطقه البرز شرقی از دیگر آثار طبیعی ثبت ملی شده است.

تلاش برای ثبت جهانی ۶ اثر ارزشمند استان سمنان
مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان گفت: انتظار ۶ اثر تاریخی ارزشمند استان برای ثبت در فهرست ثبت جهانی دستاورد دولت تدبیر و امید و نشانه توجه دولت به اصالت و هویت ایرانی اسلامی و تمرکز بر حفظ آثار تاریخی و معرفی آن به جهانیان است.
رستگاران اضافه کرد: هشت ایستگاه از مسیر طولانی خط راه آهن جنوب به شمال در استان سمنان، باغ چشمه علی دامغان به عنوان باغ ایرانی، مسجد تاریخانه دامغان، هفت کاروانسرای استان در قالب سرزمین کاروانسراها، مجموعه بایزید بسطامی و شیخ ابوالحسن خرقانی در شهرستان شاهرود، جزو ۶ اثر در انتظار ثبت جهانی هستند.
وی ابراز داشت: راه آهن جنوب به شمال کشور به طول یکهزار و ۴۰۰ کیلومتر یکی از آثار در آستانه ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است که هشت ایستگاه از این مسیر طولانی در استان سمنان قرار دارد و ثبت این اثر نقشی مهم در توسعه و رونق گردشگری استان دارد.
وی ادامه داد: ایستگاه راه‎‌ آهن جنوب به شمال کشور از طولانی‌ترین راه ریلی ارتباطی در گذشته است که موجب تقویت ارتباط تجاری و رونق اقتصادی کشور شده بود.
مسئول ثبت آثار و تعیین حریم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان بیان کرد: عملیات ساخت راه‎‌ آهن جنوب به شمال کشور از دوره پهلوی اول آغاز و دوره پهلوی دوم تکمیل شد و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد برای ثبت جهانی اقدام شده است.

به گزارش ایرنا، ثبت ملی میراث فرهنگی و تاریخی نقشی مهم در انعکاس هویت، اصالت و ریشه یک کشور دارد و علاوه بر آن گردشگران خارجی برای انتخاب مقصد گردشگری به آثار معرفی شده در فهرست آثار ملی به عنوان یک مرجع معتبر مراجعه می‌کنند و این رخداد شانس جذب گردشگر خارجی را دوچندان می‌کند و دولت تدبیر و امید با تکیه بر این راهبرد در هشت سال گذشته تلاش خود را معطوف به ثبت و معرفی آثار تاریخی و فرهنگی کشور کرده است.
و در این بین همراهی و هماهنگی بخش‌های مختلف با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان سمنان برای رفع موانع اداری و مقاومت‌ها، به منظور توسعه زیرساخت، رونق گردشگری و معرفی آثار در عرصه ملی و بین‌المللی ضروری است.